Thiếu vaccine tiêm chủng mở rộng, Bộ Y tế nói gì?

Bà Đào Hồng Lan nhấn mạnh khi có vaccine này sẽ ưu tiên cho vùng sâu, vùng xa, nơi trẻ khó tiếp cận được với nguồn vaccine 5 trong 1 dịch vụ. Ảnh: Quỳnh Danh.

Chiều 14/6, trả lời câu hỏi về tình trạng thiếu vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR), Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết hiện chỉ thiếu vaccine 5 trong 1 (phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm màng não, viêm phổi do vi khuẩn Hib).

Hơn 200.000 liều vaccine 5 trong 1 sẽ về Việt Nam

"Không có hiện tượng Bộ Y tế đùn đẩy xuống địa phương. Với trách nhiệm của mình, Bộ Y tế đã rất cố gắng để có vaccine tiêm chủng cho trẻ em", bộ trưởng nói.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cũng cho hay trong dự thảo nghị quyết trình Ủy ban thường vụ Quốc hội mới đây liên quan phòng chống dịch Covid-19, y tế dự phòng và y tế cơ sở, Bộ Y tế đã làm việc với Ủy ban Xã hội và đã được đoàn giám sát của Quốc hội thống nhất đồng ý đưa nội dung về việc tiếp tục bố trí ngân sách trung ương để thực hiện chương trình tiêm chủng mở rộng đảm bảo một cách hiệu quả thống nhất trên toàn quốc.

"Chúng ta phải đi từ các nghị quyết của Quốc hội. Với Nghị quyết này của Quốc hội, việc triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng năm nay và những năm sau không bị vướng mắc", người đứng đầu ngành y tế nói.

Theo Bộ trưởng Y tế, để triển khai việc này, cơ quan đã chủ động báo cáo Chính phủ, Thủ tướng. Thủ tướng cũng đã giao Bộ Tài chính xây dựng dự thảo về Nghị quyết của Chính phủ bổ sung kinh phí từ nguồn ngân sách dự phòng năm 2023 cho Bộ Y tế để mua vaccine trong tiêm chủng mở rộng để triển khai thực hiện trong toàn quốc.

Hiện dự thảo nghị quyết được xin ý kiến các thành viên Chính phủ. Bộ trưởng Y tế mong nghị quyết sớm được ban hành trong thời gian tới.

Để triển khai nhanh chóng việc tiêm vaccine, Bộ Y tế đã phối hợp với 63 tỉnh, thành phố rà soát số lượng, nhu cầu vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng để có giải pháp kịp thời.

"Trong các loại vaccine tiêm chủng mở rộng sản xuất trong nước, hiện có vaccine DPT (Bạch hầu, Ho gà, uốn ván). Chúng tôi cũng có thông tin hiện nhà sản xuất có bao nhiêu vaccine DPT trong kho và sẵn sàng cung ứng cho tiêm chủng mở rộng khi có các quyết định của các cấp có thẩm quyền. Các vaccine khác, từ tháng 7 đến tháng 12 không thiếu, vẫn tiêm bình thường ở các trạm y tế", Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh.

Về vấn đề liên quan vaccine 5 trong 1 thiếu từ cuối tháng 2 đến nay, Bộ trưởng Y tế cho biết để chủ động cho việc triển khai chỉ đạo của Quốc hội và Chính phủ, cơ quan này vẫn tiếp tục mua vaccine. Bộ đã giao các đơn vị liên quan xây dựng xong các phương án giá. Bộ đã thành lập 2 tổ thẩm định giá gửi sang Bộ Tài chính để thẩm định sớm theo quy định.

Trên cơ sở đó, cũng là căn cứ đặt hàng đối với vaccine đặt hàng, đối với vaccine nào phải đàm phán giá, Bộ Y tế cũng đã giao các đơn vị triển khai theo quy định.

"Từ nay đến lúc mua được vaccine theo ngân sách trung ương, làm thế nào để đảm bảo vaccine tiêm cho trẻ cũng là việc chúng tôi rất đau đáu. Tôi và các đồng chí lãnh đạo bộ mà trực tiếp là Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cùng các đơn vị đã làm việc với các đối tác. Thực sự, các đối tác rất khó khăn nhưng trước đề nghị của Bộ Y tế, họ cũng tìm mọi cách để có nguồn hỗ trợ cho Việt Nam", Bộ trưởng Đào Hồng Lan chia sẻ.

Phụ huynh ở TP.HCM đưa trẻ đi tiêm chủng. Ảnh: Bích Huệ.

Đến nay, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khu vực Tây Thái Bình Dương, WHO tại Việt Nam, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc đã thống nhất sẽ hỗ trợ khẩn cấp cho Việt Nam trên 200.000 liều vaccine 5 trong 1 để tiêm cho trẻ em. Ngoài ra, còn có hơn 65.000 liều từ nguồn tài trợ trong nước. Số vaccine này đảm bảo để tiêm cho trẻ em thuộc nhóm phải tiêm vaccine 5 trong 1.

Bà Đào Hồng Lan cũng nhấn mạnh số vaccine này sẽ ưu tiên cho vùng sâu, vùng xa, nơi trẻ khó tiếp cận được với nguồn vaccine 5 trong 1 dịch vụ. Các đơn vị của Bộ Y tế đang hoàn tất thủ tục để sớm tiếp nhận nguồn viện trợ nhằm có vaccine tiêm cho trẻ.

Thiếu vaccine có ảnh hưởng sức khỏe trẻ em?

Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, Phan Trọng Lân cho biết có 10 loại vaccine được sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Trong đó, đa phần các vaccine sản xuất trong nước cơ bản đáp ứng đến tháng 7, 8 do được gối đầu của năm 2022.

Vaccine 5 trong 1 là vaccine nhập khẩu, một trong những vaccine tiêm đạt tỷ lệ cao nhất so với các vaccine khác trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Ước tính khoảng trên 200.000 trẻ em chưa được tiêm. Tuy nhiên, đây là vaccine tiêm nhắc, chủ yếu là tiêm mũi 4.

"Như vậy, trẻ đã có miễn dịch. Vấn đề thiếu này nếu được khắc phục trong thời gian ngắn sẽ chưa có tác động xấu đến trẻ", ông Lân nói.

Trong các bệnh vaccine 5 trong 1 phòng được, viêm gan B và ho gà, bạch hầu có thể tạo thành dịch. Trong đó, Việt Nam có tỷ lệ tiêm vaccine viêm gan B cho trẻ sơ sinh rất cao, phòng được nguy cơ lây nhiễm. Ông Lân cũng khẳng định rằng nước ta đã tiêm ổn định, tỷ lệ cao ở trẻ sơ sinh.

"Với các bệnh bạch hầu, ho gà, năm 2022, chúng ta đã tiêm vaccine 5 trong 1. Đây là loại có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng, trên 90,6%. Vì vậy, trẻ có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn", ông Phan Trọng Lân cho hay.

Bên cạnh đó, theo ông Lân, Việt Nam có kinh nghiệm chống dịch bằng các phương pháp truyền thống rất tốt. Bộ Y tế cũng đã yêu các địa phương tăng cường các biện pháp giám sát, phát hiện sớm các bệnh. Bởi đây là những bệnh liên quan đến miễn dịch, khi có, chúng dễ bùng phát thành dịch.

Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương đã có hướng dẫn tiêm bù đầy đủ, đặc biệt chú trọng vùng lõm để có vaccine là tiêm ngay, đặc biệt là các huyện miền núi. Các địa phương này đã có những kế hoạch sẵn sàng, khá đầy đủ.