Nếu chờ đến lượt, Isabela Medina (25 tuổi, Mỹ) nghi ngờ rằng đến cuối mùa hè năm nay, cô vẫn chưa được tiêm vaccine phòng chống Covid-19. Việc chờ đợi khiến Medina mệt mỏi, theo CNN.
Sau khi công việc trong ngành điện ảnh chững lại do dịch bệnh, Medina cùng bố mẹ chuyển đến sống ở bờ Đông nước Mỹ. Hồi tháng trước, cô bắt đầu tìm cách "luồn lách" để sớm có vaccine.
 |
| Dòng người xếp hàng chờ đợi vaccine Covid-19 thừa tại trung tâm y tế cộng đồng Kedren ở Los Angeles. Ảnh: AFP. |
Thợ săn vaccine
Medina và một người bạn nữa đứng trước cửa một hiệu thuốc trong nhiều giờ, rình rập với hy vọng săn được một liều vaccine thừa.
Không riêng 2 người, một hàng dài người với mục đích tương tự cũng sẵn sàng xếp hàng. Vài giờ sau, khi lịch tiêm kết thúc, nhân viên hiệu thuốc xuất hiện và đưa ra 8 liều vaccine còn sót lại. Medina và bạn vui mừng nhận lấy 2 liều.
Những người như Medina được cộng đồng mạng tại Mỹ gọi là "thợ săn vaccine" - những người "ăn trực nằm chờ" tại các hiệu thuốc, điểm tiêm chủng để xin vaccine thừa.
Đồn thổi về chuyện nhiều liều vaccine thừa bị vứt bỏ bởi những bất cập trong chiến dịch tiêm chủng quốc gia khiến nhiều người tìm cách kiếm cho mình một mũi tiêm sớm.
 |
| Các "thợ săn vaccine" sẵn sàng dành nhiều giờ chầu chực bên ngoài các địa điểm tiêm phòng để xin vaccine thừa. Ảnh: Bloomberg. |
Medina coi hành động này giúp hai bên cùng có lợi khi họ được tiêm chủng, còn liều vaccine quý giá không bị vứt vào thùng rác.
Các "thợ săn vaccine" không thấy mình làm gì sai trái, dù điều này chắc chắn gây mất công bằng cho những người không có thời gian hoặc sức lực kiếm cho mình một mũi tiêm.
Tất nhiên, hành động của họ vẫn bị những người khác lên án.
"Việc triển khai vaccine của Mỹ cho đến nay rất lộn xộn và đáng thất vọng. Tự 'săn' vaccine là cách tốt cho những người chưa đăng ký tiêm được", Medina nói.
Mặc dù nhu cầu tiêm ở Mỹ cực kỳ cao, nhiều địa điểm tiêm chủng trên cả nước được cho là đã vứt đi nhiều liều vaccine quý giá vì hết hạn sử dụng.
Vaccine do Pfizer sản xuất hết hạn trong vòng 2 tiếng ở điều kiện thường, còn vaccine của Moderna không thể sử dụng sau 12 tiếng lấy ra khỏi tủ lạnh.
 |
| Nhu cầu tiêm cao nhưng nhiều liều vaccine được cho là bị vứt đi do nhanh hết hạn sử dụng. Ảnh: Reuters. |
Tiếp cận vaccine vẫn xa vời
Những "thợ săn vaccine" có thể phải mất nhiều ngày, hàng tuần hay hàng tháng để có được thứ mình mong muốn. Tuy nhiên, cơ hội vẫn mong manh.
"Bạn phải có thời gian, tiền bạc, mối quan hệ và may mắn nữa" là câu nói mọi người vẫn truyền tai nhau. Nhưng một số người sẵn sàng làm tất cả.
Brad Johnson, sinh viên y khoa tại Đại học Tulane, muốn có được liều vaccine quý giá theo cách dễ dàng hơn.
Johnson là quản trị viên của một nhóm trên mạng xã hội, nơi cư dân ở khu vực New Orleans chia sẻ các mánh khóe để xin được vaccine thừa. Ý tưởng đến sau khi một người bạn ở Israel kể lại người dân ở đó thông báo cho nhau trên mạng về các hiệu thuốc có thêm liều lượng.
"Khi số lượng thừa sắp hết hạn, họ bỏ qua danh sách tiêm chủng và tiêm nó cho bất cứ ai", Johnson nói với CNN. Hiện tại, nhóm do anh lập ra đã có 600 thành viên.
Anh cho biết một số thành viên trong nhóm đã "săn" vaccine thành công cho bản thân hoặc cha mẹ họ.
 |
| Nhiều người sẵn sàng đi sang các bang khác để tìm cơ hội được tiêm vaccine chống Covid-19. Ảnh: CNN. |
Theo dự đoán, đến ngày 20/2, số ca tử vong tại Mỹ do Covid-19 sẽ chạm mốc 514.000 ca. Tính đến ngày 1/2, hơn 20 triệu liều vaccine đã đi vào sử dụng.
Tổng thống mới nhậm chức Joe Biden đặt mục tiêu tiêm "100 triệu liều vaccine trong 100 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ". Mục tiêu này bị một số quan chức y tế đánh giá là ít ỏi, trong bối cảnh số ca nhiễm vẫn tăng lên mỗi ngày.
"Vaccine phòng chống Covid-19 vẫn nằm ngoài tầm với của nhiều người dân Mỹ, kể cả với những người đủ điều kiện. Cảm giác bất công nảy sinh khi những người khỏe mạnh được tiêm trước dù họ không đánh cắp suất của người khác", Melissa Goldstein, phó giáo sư tại Trường Y tế Công cộng Milken thuộc Đại học George Washington, nói.
Theo giáo sư Goldstein, khó có thể đánh giá hành động săn tìm vaccine của Medina hay Johnson là sai trái, vô đạo đức. "Hệ thống tư tưởng Mỹ luôn khuyến khích mọi người kết nối, linh hoạt và quyết tâm đạt được những gì họ muốn", ông nói.
Johnson cho biết một số thành viên trong nhóm đã di chuyển sang bang khác như Mississpi để tìm kiếm cơ hội tiêm phòng. Cơ quan y tế gặp khó khăn khi phân bổ lượng vaccine do nhiều người dân e dè chưa muốn tiêm tạo thuận lợi cho những "thợ săn vaccine".
Medison mất 3 ngày "săn lùng" để nhận mũi tiêm đầu tiên. Mũi tiêm tiếp theo dự định vào cuối tháng 2. Hiện giờ, cô không mấy sốt ruột.
"Tôi có thể chờ đợi cả ngày cho mũi tiêm này vì giờ làm việc tự do. Các trung tâm tiêm chủng cần phải làm tốt hơn nữa và tìm ra các cách để tiêm vaccine cho cộng đồng", cô nói.
Về phần Johnson, anh đang nỗ lực để hỗ trợ phân bổ vaccine cho người dân. Sau một thời gian làm việc với cơ quan y tế bang Louisiana, anh được phép hợp tác cùng các quan chức y tế trong việc sắp xếp, điều phối ai nên nhận vaccine thừa.
Johnson hy vọng sớm tạo ra danh sách chờ tiêm vaccine chính thức ưu tiên cho nhân viên y tế, người cao tuổi và lao động thiết yếu. Hiện tại, anh vẫn ủng hộ bất kỳ ai muốn tiêm vaccine, miễn là họ không tranh phần của người khác.
