Từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, số lượng trẻ vị thành niên từ 10-23 tuổi gặp vấn đề tiêu hóa tại Mỹ đã tăng gấp đôi.
Hiệp hội Rối loạn ăn uống quốc gia cho biết những cuộc gọi đến đường dây trợ giúp của họ đã tăng 40% kể từ tháng 3/2020, theo VICE.
Trong khi đó, đối với việc phẫu thuật thẩm mỹ, lượt đặt lịch bác sĩ đã tăng đến 70% trong suốt giai đoạn dịch bệnh.
 |
| Một số bài đăng về việc ăn kiêng khắc nghiệt nhằm giảm cân trên Instagram. |
Theo báo cáo từ tổ chức phi lợi nhuận SumOfUs, trong dịch, các cá nhân và doanh nghiệp trên Instagram đã cố tình thúc đẩy sự quan tâm của nhóm thanh thiếu niên vào những vấn đề nêu trên, sau đó trục lợi.
Đây không phải là lần đầu tiên Instagram bị chỉ trích khi cho những bài đăng cổ xúy chế độ ăn uống khắc nghiệt có mặt trên nền tảng của mình. Đầu năm 2021, công ty đã buộc phải xin lỗi khi để xuất hiện quảng cáo thuốc giảm cân cho những người bị rối loạn ăn uống.
Đến hiện tại, trên Instagram vẫn tràn ngập bài đăng quảng cáo về các loại thực phẩm chức năng và sản phẩm làm trắng da không nguồn gốc. Một trong những hashtag về các sản phẩm này đã có hơn 10 triệu bài đăng.
Tràn lan quảng cáo thuốc giảm cân, trắng da
Các nhà nghiên cứu của SumOfUs đã xem xét 240 bài đăng từ hashtag chứng rối loạn ăn uống trên Instagram và phát hiện ra rằng hơn 50% trong số đó cổ xúy chế độ ăn giảm cân rất khắc nghiệt và gần 90% quảng cáo các loại thuốc ức chế sự thèm ăn không có đầy đủ giấy tờ hợp pháp.
"Instagram cho phép các bài đăng này xuất hiện, gián tiếp khuyến khích người dùng tự làm hại bản thân và ăn kiêng kham khổ", tác giả của báo cáo viết.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng các bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ trên Instagram đã "tô hồng" đầu óc người trẻ bằng những hình ảnh thành quả đẹp đẽ hậu dao kéo hoặc mời người nổi tiếng quảng cáo.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy rằng hơn 80% bài đăng về làm trắng da đều là quảng cáo các sản phẩm chưa được kiểm chứng.
"Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy mặc dù Facebook đã hứa hạn chế những bài đăng như vậy, Instagram vẫn tràn ngập nội dung độc hại, gây nguy hiểm đến tính mạng của người dùng, đặc biệt là đối với thanh thiếu niên.
Instagram nhắm mục tiêu đến những đối tượng dễ bị tổn thương nhất trong xã hội bao gồm thanh thiếu niên và người da màu. Họ cho phép xuất hiện nhiều nội dung về tiêu chuẩn vẻ đẹp phương Tây phi thực tế, đồng thời đưa ra các giải pháp sai lầm như phẫu thuật thẩm mỹ, làm trắng da và ăn kiêng khắc nghiệt", tác giả của báo cáo viết.
Tìm giải pháp
Trước những công bố của báo cáo, Facebook đã lên tiếng phản đối. Người phát ngôn của Facebook chia sẻ trên VICE: "Các kết luận rút ra từ nghiên cứu là không chính xác, chúng chỉ dựa trên những khảo sát rất hạn chế".
Gã khổng lồ công nghệ này cũng cho biết họ đã "ngăn chặn nội dung quảng cáo về ăn kiêng và giảm cân gây rối loạn ăn uống", tuy nhiên báo cáo từ SumOfUs cho thấy công ty không thể thực hiện triệt để điều này.
 |
| Cô gái khoe thân hình siêu thực, nhận nhiều chú ý trên Instagram. |
Báo cáo của SumOfUs được công bố mới đây, trước khi Facebook có mặt trước Ủy ban Thượng viện về thương mại, khoa học và giao thông trong phiên điều trần có tựa đề "Bảo vệ trẻ em trực tuyến: Facebook, Instagram và các tác hại về sức khỏe tâm thần".
Phiên điều trần được đưa ra sau khi tờ Wall Street Journal xuất bản một bài báo vào đầu tháng 9, công bố mức độ độc hại của Instagram đối với tinh thần những cô gái trẻ.
Bài báo nêu số liệu cứ 3 cô gái thì có một người thừa nhận Instagram khiến mình cảm thấy tự ti hơn về cơ thể. Trong khi đó, nhiều thanh thiếu niên khác cho rằng Facebook là nguyên nhân gây gia tăng sự lo lắng và trầm cảm. Facebook cũng đã phản đối bài báo này.
Emma Ruby-Sachs, Giám đốc điều hành SumOfUs, viết trong báo cáo: "Facebook và các tập đoàn công nghệ toàn cầu khác không đề cao sự an toàn và lợi ích của hàng tỷ người dùng.
Thuật toán của Facebook đã đẩy lên top thịnh hành những nội dung hấp dẫn với người dùng như làm đẹp, ăn kiêng, giảm cân, làm trắng da để tối đa hóa mức độ tương tác, dẫn đến khả năng thu lợi nhuận. Facebook đã không giải trình nào, cũng có rất ít giải pháp hiệu quả để giải quyết các mối đe dọa nghiêm trọng mà nền tảng gây ra cho xã hội".
