Theo Wikipedia, đa vũ trụ là giả thiết về sự tồn tại song song các vũ trụ, trong đó bao gồm tất cả mọi thứ tồn tại và có thể tồn tại: không gian, thời gian, vật chất, năng lượng và các định luật vật lý.
Tương tự, trong thế giới truyện tranh siêu anh hùng, thuyết đa vũ trụ mở ra vô vàn các thế giới song song với chừng ấy phiên bản khác nhau của một siêu anh hùng. Nhờ thế giới song song, các họa sĩ truyện tranh có một không gian vô tận để sáng tạo tình tiết mới mà không sợ ảnh hưởng tới mạch truyện chính của một siêu anh hùng.
Năm 2022, cả Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU) và Vũ trụ Mở rộng DC (DCEU) đều khởi động đa vũ trụ của họ bằng hai bộ phim Doctor Strange and the Multiverse of Madness và The Flash. Hai bộ phim dự kiến sẽ đặt nền móng cho một giai đoạn mới tuy rối ren nhưng hứa hẹn nhiều thú vị của dòng phim siêu anh hùng.
Các vũ trụ siêu anh hùng đang ở đâu sau một thập kỷ?
Trong hơn một thập kỷ, việc siêu anh hùng từ các loạt phim riêng xuất hiện trong một phim chung đã không còn lạ lẫm. Năm 2012, The Avengers của Marvel Studios đánh dấu lần đầu tiên các siêu anh hùng MCU tụ hội, qua đó giới thiệu cho khán giả khái niệm “vũ trụ siêu anh hùng”.
Về phía DCEU, dù sinh sau đẻ muộn, vũ trụ điện ảnh về các siêu anh hùng từ truyện tranh của DC cũng nhanh chóng tìm cách đuổi kịp đối thủ.
Nếu MCU phải mất bốn năm, và 5 năm bộ phim riêng để đạt tới các sự kiện trong The Avengers, thì chỉ sau ba năm và một bộ phim, DCEU đã cho hai siêu anh hùng quan trọng nhất đụng độ trong một phần phim chung.
 |
| Đa vũ trụ được dự báo là tương lai của các vũ trụ điện ảnh siêu anh hùng. |
Năm 2016, Batman v Superman: Dawn of Justice của Zack Snyder giới thiệu với khán giả 4 trong 6 thành viên của Liên minh Công lý - biệt đội siêu anh hùng nhà DC, gồm: Superman, Người Dơi, Wonder Woman và The Flash. Bộ phim đồng thời mở đường cho Justice League ra mắt ngay cuối 2017.
Lần hợp quân trên màn ảnh rộng đầu tiên của các siêu anh hùng DC trở thành bộ phim có doanh thu thấp nhất trong DCEU vào thời điểm đó. Sau thất bại của Justice League, Warner Bros. chuyển hướng đầu tư vào các phim về từng siêu anh hùng đơn lẻ, và bước đầu gặt hái thành công với Aquaman (2018) và Shazam! (2019).
Sau các hội nhóm siêu anh hùng, bước tiến tiếp theo mà MCU hay DCEU hướng tới là đưa khái niệm “Đa vũ trụ” - điều vốn rất quen thuộc trong thế giới truyện tranh - vào vũ trụ siêu anh hùng trên màn ảnh.
Trên màn ảnh rộng, thuyết đa vũ trụ chính thức được giới thiệu trong bộ phim giành giải Oscar cho Phim hoạt hình xuất sắc: Spider-Man: Into the Spider-Verse (2018). Trong phim, phiên bản Người Nhện từ nhiều vũ trụ song song đã cùng nhau tụ họp để chống lại tên phản diện Kingpin.
Trên màn ảnh nhỏ, đa vũ trụ từng được đài CW giới thiệu thông qua sự kiện thường niên Crisis on Infinite Earths quy tụ siêu anh hùng DC trong các series ăn khách như Arrow, The Flash, Supergirl, Legends of Tomorrow và được gọi bằng cái tên Arrowverse.
Đa vũ trụ của MCU và DCEU đều được khởi động vào năm 2022
Đa vũ trụ Marvel dự kiến được giới thiệu trong Doctor Strange and the Multiverse of Madness của đạo diễn Sam Raimi. Đây là phần phim riêng thứ hai về nhân vật phù thủy tối thượng Doctor Strange của Benedict Cumberbatch.
Chính Strange là người đã chỉ ra sự tồn tại của các vũ trụ song song trong Doctor Strange (2016) và Avengers: Infinity War (2018) khi anh nói với Người Sắt (Robert Downey Jr.) về 14.000.604 khả năng đội Avengers sẽ thảm bại dưới tay Thanos và chỉ có một khả năng chiến thắng duy nhất.
Người xem cũng từng “cắn câu” Marvel Studios khi nhân vật Mysterio / Quentin Beck (Jake Gyllenhaal) giới thiệu mình đến từ một vũ trụ khác trong phần phim riêng thứ hai về Người Nhện của Tom Holland. Tuy nhiên, Spider-Man: Far from Home (2019) chưa phải bộ phim đề cập đến thuyết đa vũ trụ, và tiết lộ của Mysterio thực ra chỉ là một trò lừa đảo.
 |
| Marvel Studios từng lừa khán giả về thuyết đa vũ trụ với nhân vật Mysterio. |
Về phía vũ trụ siêu anh hùng DC, hồi đầu năm, trong sự kiện Crisis on Infinite Earths của Arrowverse, một sự kiện vô tiền khoáng hậu đã xảy ra: nhân vật The Flash (Ezra Miller) đụng độ “phiên bản truyền hình” của chính mình do Grant Gustin thủ vai.
Mới đây, nam diễn viên Michael Keaton từng vào vai Người Dơi vào các năm 1989 và 1992 cũng đang thương thảo để quay trở lại với vai diễn hiệp sĩ bóng đêm thành Gotham trong bộ phim riêng đầu tiên về The Flash của Ezra Miller do Andy Muschietti đạo diễn.
Điều này cho thấy siêu anh hùng tốc độ của DCEU dự kiến có một chuyến viếng thăm nhiều thực tại khác nhau trong bộ phim riêng. Một trong những điểm đến của chuyến đi ấy rất có thể là phiên bản thành phố Gotham trong hai bộ phim về Batman của Michael Keaton cùng đạo diễn Tim Burton.
Cách các đa vũ trụ được phát triển
Kế hoạch về sự tồn tại của các vũ trụ song song đã được Marvel Studios ấp ủ từ lâu. Nếu Doctor Strange and the Multiverse of Madness là lần đầu tiên cánh cửa nối giữa các vũ trụ mở ra trên màn ảnh rộng, thì Disney+ sẽ đưa đa vũ trụ tới gần hơn với khán giả màn ảnh nhỏ thông qua loạt phim truyền hình sắp ra mắt.
Series được làm theo phong cách sitcom thập niên 1950 WandaVision với sự tham gia của Elizabeth Olsen trong vai Wanda Maximoff / Scarlet Witch và Paul Bettany trong vai Vision chính là câu chuyện diễn ra ở một thế giới song song với vũ trụ của Avengers: Endgame.
Cho tới Avengers: Endgame, Vision đã mất mạng sau khi bị Thanos lấy mất Đá Vô cực Tâm trí và tan biến theo cái búng tay của tên Titan điên, bỏ lại Wanda với nỗi đau mất đi người yêu.
Tuy nhiên, ở WandaVision, cặp tình nhân đã kết hôn và chung sống hạnh phúc. Nhiều khả năng, phiên bản viên mãn của Scarlet Witch sẽ là một trong những vũ trụ xuất hiện trong phần phim thứ hai về Doctor Strange.
 |
| Doctor Strange sẽ là chiếc chìa khóa mở ra đa vũ trụ cho MCU. |
Bên cạnh đó, series phim về cậu em trai bất hảo của Thần Sấm - Loki (Tom Hiddleston) - cũng dự kiến dẫn khán giả vào cuộc du ngoạn qua những thực tại khác nhau sau khi gã thần lừa lọc trốn thoát cùng Đá Vô cực Không gian vào năm 2012 trong Avengers: Endgame.
Series hoạt hình Marvel’s What If? thì khai thác câu chuyện về các phiên bản khác của MCU,như một thực tại chỉ toàn xác sống hay khi Peggy Carter (Hayley Atwell) trở thành siêu chiến binh thay vì Steve Rogers (Chris Evans)...
Sự quay lại với vai diễn Người Dơi của Michael Keaton trong The Flash, nếu xảy ra, được cho là bằng chứng đầu tiên cho thuyết đa vũ trụ trong DCEU. Cũng có tin đồn Batman của Keaton trong DCEU sẽ đóng vai trò người chiêu mộ anh tài giống như Nick Fury (Samuel L. Jackson) của MCU, nhưng là từ nhiều vũ trụ khác nhau.
Dù The Flash đã được phát triển trong nhiều năm, với nhiều lần thay đổi nhân sự và viết lại kịch bản, trọng tâm của câu chuyện vẫn xoay quanh sự kiện Flashpoint năm 2011 của truyện tranh.
Nỗ lực du hành thời gian của nhân vật The Flash / Barry Allen đã tạo ra vô vàn thực tại đen tối khác nhau. The Flash của Ezra Miller cũng từng du hành thời gian trong Batman v Superman: Dawn of Justice, nhưng tình tiết này rốt cuộc đã bị bỏ ngỏ ở bản phim Justice League của Joss Whedon.
Nếu thuyết đa vũ trụ được phát triển trong DCEU, chắc chắn nó sẽ bắt đầu bằng bộ phim riêng ra mắt năm 2022 về nhân vật The Flash, và Batman sẽ là chìa khóa giữ cho những thế giới ấy phát triển đúng hướng.
Vai trò của đa vũ trụ trong tương lai của hai ông lớn?
Đa vũ trụ hoàn toàn có thể là một con dao hai lưỡi. Song song với sự háo hức, và cả một chút thách thức, nó dễ tạo ra một mớ bòng bòng khiến khán giả đại chúng bối rối.
Về phía MCU, quá trình chuẩn bị kéo dài hơn một thập kỷ có lẽ sẽ giúp khán giả lâu năm nắm bắt vấn đề một cách nhanh chóng hơn. Họ đã được giới thiệu chi tiết về các nhân vật trước khi thấy bức tranh tổng thể thế giới siêu anh hùng.
Với DC, quá trình tái thiết vũ trụ điện ảnh siêu anh hùng của họ mới chỉ ở giai đoạn khởi đầu. Chưa kể, DCEU mới chỉ gặt hái thành công qua một vài cuộc phiêu lưu đơn lẻ của từng siêu anh hùng, mà chưa có một lần tập hợp đủ gây tiếng vang. Thế mạnh duy nhất của DCEU liên quan đến thuyết đa vũ trụ chỉ là họ đã có sẵn trong tay rất nhiều phiên bản người đóng khác nhau của một siêu anh hùng.
 |
| The Flash của Ezra Miller hứa hẹn sẽ kết nối các phiên bản khác nhau của cùng một siêu anh hùng trong phần phim riêng. |
Đa vũ trụ sẽ thay đổi diện mạo các bộ phim thuộc vũ trụ Marvel và DC một cách rõ rệt trong thập kỷ tới, đánh dấu bước phát triển tiếp theo đối với dòng phim siêu anh hùng.
Không chỉ tiếp tục kết nạp thêm các gương mặt mới, để họ thành lập những liên minh / biệt đội tiễu trừ cái ác tiếp theo, giai đoạn tới đây của các vũ trụ điện ảnh siêu anh hùng sẽ giới thiệu những phiên bản khác nhau của cùng một siêu anh hùng.
Cùng mang một cái tên, nhưng qua các vũ trụ khác nhau, người siêu anh hùng lại hoàn toàn khác biệt về tên tuổi, giới tính, thân phận, suy nghĩ, tính cách… Spider-Man: Into the Spider-Verse chính là vì dụ cho thấy sự đa dạng ấy có thể cùng lúc vui nhộn, phức tạp và giàu cảm xúc đến thế nào.
