Một trong những vấn đề thường gặp và gây khó chịu nhất ở bộ phận tiêu hóa là tiêu chảy. Không chỉ gây khó chịu, triệu chứng này có thể còn làm ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày của người bệnh.
Tuy nhiên, một nghiên cứu mới của các nhà khoa học tại Brigham & Women's Hospital (BWH), có trụ sở tại Boston (Mỹ) đã cho thấy đây chưa hẳn là vấn đề tiêu cực.
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành xem xét cơ chế gây ra tiêu chảy và tự hỏi rằng chúng có thực sự là triệu chứng của một căn bệnh nào đó, hay đây là một cơ chế của cơ thể giúp “làm sạch” các loại vi khuẩn có hại trong đường ruột.
Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong một ngày. Tại thành ruột, nước sẽ được cơ thể hấp thu. Nếu có quá nhiều nước bị ứ lại tại đây, chúng sẽ được tống ra ngoài cùng với phân và gây ra tiêu chảy.
Tình trạng này có nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm nhiễm trùng đường ruột do virus hoặc ký sinh trùng, cũng có thể là tác dụng phụ của một số phương pháp điều trị bệnh hoặc sử dụng quá nhiều caffeine, rượu bia.
Tác giả của nghiên cứu, tiến sĩ Jerrold Turner, cho biết: “Giả thuyết về việc tiêu chảy có thể làm sạch các tác nhân gây bệnh trong đường ruột đã được đưa ra thảo luận trong nhiều thế kỷ qua. Tuy nhiên, ảnh hưởng của nó đối với sự phát triển của nhiễm trùng đường ruột vẫn chưa được hiểu rõ. Chúng tôi đang làm rõ vai trò của tiêu chảy và liệu nó có thể giúp ngăn ngừa và làm chậm sự lây lan của mầm bệnh hay không”.
Cụ thể, các nhà nghiên cứu đã sử dụng một con chuột bị nhiễm Citrobacter rodentium, một loại vi khuẩn gây ra tiêu chảy ở chuột tương tự như E.coli ở người. Trong vòng hai ngày sau khi bị nhiễm vi khuẩn, các nhà nghiên cứu nhận thấy khả năng thẩm thấu nước ở đường ruột của con chuột giảm đi rõ rệt, dẫn đến nước xâm nhập vào ruột, gây ra tiêu chảy. Trước đó, chức năng hấp thu nước ở đường ruột của con chuột vẫn hoạt động bình thường.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra hai loại protein mới có liên quan đến việc gây tiêu chảy đó là interleukin-22 và claudin-2, ở con người cũng có.
Họ phát hiện ra rằng khi con chuột bị nhiễm vi khuẩn, các tế bào miễn dịch sẽ di chuyển đến thành ruột và tạo ra interleukin-22. Protein này sẽ liên kết với các tế bào trên thành ruột và giải phóng ra một protein loại khác gọi là claudin-2. Đây là thủ phạm khiến nước bị ứ trong ruột và gây ra tiêu chảy.
 |
| Tiêu chảy đã giúp loại bỏ một số mầm bệnh và hạn chế mức độ nghiêm trọng của chính vấn đề này. Ảnh: Shutterstock/vchal. |
Các nhà nghiên cứu cũng đã tiến hành thêm các thử nghiệm trên ba loại chuột khác nhau bao gồm: chuột bình thường, con biến đổi gen nhằm tạo ra lượng lớn claudin-2, và không thể tạo ra claudin-2.
Kết quả, những con chuột bình thường chỉ bị tiêu chảy khi chúng bị bệnh, và những con chuột biến đổi gen sinh ra nhiều claudin-2 sẽ luôn xuất hiện triệu chứng này.
Đối với những con chuột không có claudin-2, chúng vẫn bị tiêu chảy bởi vì hệ thống miễn dịch đã tấn công các tế bào gây ra vài lần tiêu chảy. Chúng bị thương tổn ở niêm mạc ruột nhiều hơn những con khác.
Điều đó chứng minh rằng tiêu chảy gây ra bởi hai loại protein này đã giúp loại bỏ một số mầm bệnh và hạn chế mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Trong khi một số nhà nghiên cứu đưa ra đề xuất hạn chế claudin-2 nhằm ngăn ngừa bệnh tiêu chảy, nhưng tiến sĩ Turner và các đồng nghiệp của ông cho biết loại protein này có thể rất quan trọng trong việc chống lại một số bệnh nhiễm trùng đường ruột nhất định, đặc biệt là ở giai đoạn đầu.
Thử nghiệm trên chuột có thể là tiền đề phục vụ cho các nghiên cứu trên con người, bởi chúng ta cũng có những loại protein này.
