Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Tòa Hàm Thuận Nam đã xử oan 2 nông dân

Đối chiếu với quy định pháp luật, hai nông dân Nguyễn Thành Nam và Nguyễn Thanh Tuấn không thể phạm tội nhận hối lộ. Hai ông hoàn toàn bị oan.

Khoản 1 Điều 279 Bộ luật hình sự (BLHS) năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) quy định về tội nhận hối lộ như sau: “Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn, trực tiếp hoặc qua trung gian đã nhận hoặc sẽ nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác dưới bất kỳ hình thức nào...”.

Từ đây có thể thấy để xử lý hình sự một người về tội nhận hối lộ thì người đó phải là người có chức vụ, quyền hạn (nếu không có chức vụ, quyền hạn thì họ chỉ có thể là đồng phạm tội này với vai trò người tổ chức, người xúi giục hoặc người giúp sức).

Theo Điều 277 BLHS thì “người có chức vụ là người do bổ nhiệm, do bầu cử, do hợp đồng hoặc do một hình thức khác, có hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao thực hiện một công vụ nhất định và có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện công vụ”.

2 nong dan bi oan sai anh 1
Sau phiên tòa, PV Pháp Luật TP.HCM (phải) đã trao tiền của bạn đọc hỗ trợ  hai nông dân bị kết án. 

Như vậy, để coi ông Tuấn và ông Nam là người có chức vụ, quyền hạn thì phải thỏa mãn cả hai điều kiện: (1) Được giao thực hiện một công vụ nhất định; (2) Có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện công vụ đó.

Thứ nhất, theo hồ sơ, ông Nam là thôn trưởng thôn Lò To, xã Hàm Cần. Tháng 4/2011, ông Nam được Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) huyện Hàm Thuận Nam hợp đồng làm tổ trưởng và ông Tuấn làm tổ phó tổ tiết kiệm vay vốn do Hội Nông dân xã Hàm Cần quản lý.

Nhiệm vụ của hai người là nhận giấy đề nghị vay vốn của người nghèo; tổ chức họp để bình xét cho vay; lập danh sách các gia đình cần vay rồi lập hồ sơ gửi cho ban giảm nghèo cấp xã. Sau đó, họ trình hồ sơ cho UBND xã xác nhận rồi chuyển lên Ngân hàng CSXH huyện làm thủ tục vay, ký nhận tiền mang về cho các hộ dân nghèo.

Ngoài ra, hai người này còn có nhiệm vụ giám sát, đôn đốc các hộ nghèo sử dụng vốn vay đúng mục đích, trả nợ, trả lãi đúng hạn và xác minh đề nghị gia hạn nợ cho những gia đình khó khăn.

Tại phiên tòa, người đại diện của Ngân hàng CSXH huyện xác nhận như trên và khẳng định hai bị cáo không có thêm quyền hạn gì trong việc quyết định cho vay hoặc từ chối vay.

Rõ ràng, theo hợp đồng với ngân hàng thì ông Nam và ông Tuấn có tham gia một số việc hỗ trợ cho hoạt động cho vay của ngân hàng nhưng không có quyền hạn trong việc quyết định cho vay hoặc từ chối vay đối với những nông dân.

Nói cách khác, hai ông không có quyền ra những quyết định ảnh hưởng đến việc cho vay của ngân hàng. Điều đó cũng có nghĩa là các ông không phải là người có chức vụ, quyền hạn trong việc cho vay của ngân hàng do không đảm bảo dấu hiệu “có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện công vụ đó”.

Thứ hai, để xử lý hai ông phạm tội nhận hối lộ thì phải chứng minh hai ông này nhận tiền để làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ xâm phạm hoạt động đúng đắn của ngân hàng trong việc cho vay. Tuy nhiên, do hai ông không có quyền hạn cho vay hoặc không cho vay nên không thể xâm phạm hoạt động đúng đắn của ngân hàng trong việc cho vay.

Ngoài ra, những người đưa tiền để các ông làm giúp các thủ tục vay tiền ngân hàng. Hành vi này không phải là hành vi xâm phạm hoạt động đúng đắn của ngân hàng. Do đó họ cũng không phải là người đưa hối lộ và ông Nam, ông Tuấn không phải là người nhận hối lộ.

Với các lập luận nêu trên có thể kết luận: (1) Ông Nam và ông Tuấn không phải là người có chức vụ, quyền hạn trong việc cho vay vốn của ngân hàng; (2) Ông Nam và ông Tuấn không có (và cũng không thể có) hành vi nào xâm phạm hoạt động đúng đắn của ngân hàng trong việc cho vay. Do đó hai ông không thể phạm tội nhận hối lộ. Nói cách khác, ông Nam và ông Tuấn hoàn toàn bị oan.

Kêu oan thì xử lý hình sự tiếp

Tháng 4/2011, ông Nguyễn Thành Nam và Nguyễn Thanh Tuấn được Ngân hàng CSXH huyện Hàm Thuận Nam hợp đồng làm tổ trưởng và tổ phó tổ tiết kiệm vay vốn do UBND xã Hàm Cần quản lý. Ông Tuấn làm hồ sơ vay tiền giúp bà con, mang hồ sơ đi xác nhận, chạy xe mang hồ sơ nộp cho ngân hàng. Bà con bồi dưỡng chi phí xăng xe đi lại cho ông Tuấn 16,5 triệu đồng; ông Tuấn gửi lại 1 triệu đồng tiền mua gà đãi nhân viên ngân hàng cho ông Nam.

Tháng 3/2015, Công an huyện Hàm Thuận Nam khởi tố, bắt tạm giam hai ông gần hai tháng về tội nhận hối lộ. Tháng 8/2015, TAND huyện phạt ông Tuấn tám năm tù, ông Nam bảy năm tù. Hai ông kháng cáo kêu oan. Tháng 12/2015, TAND tỉnh Bình Thuận tuyên hủy án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại.

Ngày 9/8/2016, Công an huyện Hàm Thuận Nam đã ra quyết định miễn trách nhiệm hình sự, đình chỉ điều tra đối với ông Nam và ông Tuấn theo khoản 1 Điều 25 BLHS (do chuyển biến tình hình).

Các ông gửi đơn kêu oan, yêu cầu được xin lỗi, bồi thường. Tháng 11/2016, Công an huyện Hàm Thuận Nam ra quyết định phục hồi điều tra với hai nông dân này và được VKS cùng cấp phê chuẩn. Đến ngày 12/7, TAND huyện Hàm Thuận Nam đưa vụ án ra xử lần hai và ngày 13/7 tòa tuyên hai ông có tội nhưng miễn hình phạt.

Trả lời câu hỏi của PV quan điểm về vụ án, ông Biện Văn Hoan, Chánh án TAND tỉnh Bình Thuận, cho biết ông chưa thể trả lời được vì hồ sơ vụ án còn ở tòa cấp huyện. “Khi nào có kháng cáo hoặc kháng nghị, hồ sơ đến tòa tỉnh thì chúng tôi mới nghiên cứu, trả lời” - ông Hoan nói.

Miễn hình phạt đối với trưởng thôn, công an thôn nhận hối lộ

TAND huyện Hàm Thuận Nam (Bình Thuận) tuyên miễn hình phạt đối với trưởng thôn và công an thôn Lò To (xã Hàm Kiệm) bị truy tố vì tội Nhận hối lộ của người dân.

http://plo.vn/phap-luat/toa-ham-thuan-nam-da-xu-oan-2-nong-dan-715281.html

Theo TS Phan Anh Tuấn, Trưởng bộ môn Luật Hình sự, Trường ĐH Luật TP.HCM /Pháp Luật TP.HCM

Bạn có thể quan tâm