|
|
Kênh TikTok C* đăng nhiều clip phỏng vấn dạo nhưng thực chất là quay lén phụ nữ trong trang phục ngắn. |
Tháng 11/2022, Ngọc Anh (sinh năm 2001, TP.HCM) có dịp ra Hà Nội du lịch. Khi cùng một người bạn ngồi ở quán cà phê thuộc quận Hoàn Kiếm, cô chọn bàn ngoài trời để ngắm phố phường.
Sau khoảng 15 phút, Ngọc Anh - khi đó mặc chiếc áo móc len hai dây yêu thích - cảm giác bản thân đang bị quay lén. Nhìn sang phía khách sạn bên kia đường, cô bắt gặp nam lễ tân khách sạn cất vội chiếc điện thoại.
“Lúc đó, tôi giơ hai tay lên tạo dáng, cười, nhìn thẳng vào kẻ quay lén thách thức. Hắn xấu hổ, trốn luôn vào trong”, Ngọc Anh kể với Tri thức - Znews. Tuy dám thẳng thắn đối diện, sự việc vẫn khiến cô bức xúc khi gặp phải, càng tức giận trước những hành vi quay lén như vậy.
Vì thế, khi đọc tin tức về vụ kênh TikTok C* của nam thanh niên L.T.T. chuyên đăng tải các clip quay lén núp bóng phỏng vấn dạo mới đây, Ngọc Anh nói cô rất phẫn nộ. Cô bày tỏ sự bức xúc trên trang cá nhân, thậm chí đăng bài vào một số hội nhóm để kêu gọi báo cáo kênh này.
Chĩa camera vào người lạ để làm content
Ngọc Anh nhận định TikToker L.T.T. là một trong rất nhiều người làm sáng tạo nội dung “bẩn” trên mạng xã hội hiện nay, khi xâm phạm quyền hình ảnh, sự riêng tư của người khác để câu view.
“Các bạn nữ trong loạt video chỉ đang vui chơi bình thường bỗng nhiên bị một người lạ tự ý ghi hình, đăng lên mạng xã hội rồi hàng trăm nghìn người vào bình phẩm, chê trách. Nhiều nạn nhân thậm chí không biết mình ‘viral’ trên mạng cho đến khi được bạn bè gửi tin”, Ngọc Anh nói.
Hồi tháng 2/2023, sự nổi tiếng bất đắc dĩ của Timothy Goodman cũng là một trong những câu chuyện lan truyền mạnh trên mạng xã hội Mỹ, cho thấy sự đáng sợ của những chiếc camera của TikToker trên đường phố.
 |
| Goodman bị quay lén khi đang đứng trên đường phố. Ảnh: BuzzFeed News. |
Cụ thể, khi Goodman và một người đàn ông khác đứng trên vỉa hè chờ qua đường, cả hai bị TikToker Ellery Lee lén quay phim khi cô lái xe ngang qua. Trong khung hình, Goodman cúi mặt xuống điện thoại còn người đàn ông kia phát hiện, nhìn thẳng vào camera.
“Khi anh người yêu bảo với tôi là bận, không đến ăn tối được vì đi làm xa nhưng tôi lại bắt gặp anh ấy trên phố thế này đây”, Ellery Lee chú thích video nhận được hàng trăm nghìn lượt xem. Tất nhiên, nội dung chú thích là sai sự thật, Goodman không hề quen biết Lee và anh cũng đã có bạn gái lâu năm.
Nhưng dân mạng không biết sự thật đó. Ở dưới video, nhiều người bình luận ác ý, xúc phạm Goodman và ngoại hình của người đàn ông kia.
Tương tự, năm 2022, một cô gái Australia bỗng nhiên trở thành nhân vật chính trong clip “làm việc tốt” của nam TikToker nọ. Khi cô đang ngồi một mình, một nam thanh niên tiến tới dúi vào tay cô bó hoa rồi đi mất.
 |
| Kim Ngân kêu gọi tẩy chay các kênh làm nội dung quay lén người lạ. Ảnh: NVCC. |
Hơn 60 triệu lượt “tim” dành cho hành động của nam TikToker, nhiều dân mạng khen anh đã “thắp sáng một ngày cô đơn, buồn bã” cho cô gái lạ. Tuy nhiên, nữ chính trong clip sau đó lên tiếng bức xúc, tuyên bố bản thân không hề muốn một ngày của mình bị gián đoạn như vậy, chứ chưa nói đến việc trở thành tâm điểm chú ý của toàn cầu.
Với Kim Ngân (sinh năm 2003, Hà Nội) những hành vi tự ý ghi hình người khác, đặc biệt là những hình ảnh nhạy cảm như trong vụ việc TikToker L.T.T. cho thấy sự bất chấp, thiếu tôn trọng của một bộ phận người làm sáng tạo nội dung.
“Những hành động như thế này rất có thể gây tổn thương tinh thần cho người bị quay lén, tạo ra môi trường không an toàn và kéo theo cảm xúc tiêu cực cho họ”, Ngân nhận xét.
Theo Ngân, khi bắt gặp những clip quay lén và xâm phạm quyền riêng tư của người khác trên mạng xã hội, mỗi người dùng nên thể hiện sự phản đối bằng cách không chia sẻ hoặc tương tác, báo cáo nội dung, gửi phản hồi cho nền tảng để xử lý đồng thời lên tiếng ủng hộ bảo vệ nạn nhân để tẩy chay các “content” tương tự.
Hành vi vi phạm pháp luật
Trao đổi với Tri thức - Znews, luật sư Trần Thị Huyền Trân thuộc Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết hành vi tự ý quay chụp, phát tán hình ảnh trong vụ việc của nam TikToker L.T.T. là vi phạm pháp luật.
Cụ thể, Bộ luật dân sự năm 2015 quy định: “Mỗi cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý, ngoại trừ một số trường hợp như vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng hoặc hình ảnh sử dụng từ các hoạt động công cộng như hội nghị, biểu diễn nghệ thuật, thi đấu thể thao mà không làm ảnh hưởng uy tín danh dự của người có hình ảnh".
"Ở đây, TikToker L.T.T. đã tự ý quay hình ảnh của những cô gái đang tắm biển, vui chơi trên bãi biển. Đây là hoạt động riêng tư, không phải trong khuôn khổ một chương trình biểu diễn, thi đấu nên việc đăng tải những video đó lên mạng xã hội mà không xin phép là hành vi vi phạm pháp luật", luật sư nói.
Theo khoản 3 Điều 32 Bộ luật dân sự, nạn nhân bị vi phạm hình ảnh có quyền yêu cầu tòa án ra quyết định buộc người vi phạm, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định pháp luật.
 |
| Hành vi phát tán hình ảnh người khác của L.T.T. là vi phạm pháp luật. |
Trong các clip, L.T.T. còn cố tình đưa máy quay đến các khu vực nhạy cảm như vòng 1, vòng 3 của các cô gái (đang mặc bikini). Hành động này nhằm mục đích gợi dục, xem những cô gái bị quay hình là đối tượng để người xem kênh bình phẩm, so sánh. Luật sư cho rằng đây là hành vi quấy rối, xúc phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác.
Theo điểm a khoản 1 Điều 101 và điểm g khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử quy định: Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau: a) Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân. Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với một trong các hành vi: g) Cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác.
Luật sư cho rằng TikToker L.T.T. thực hiện hành vi quay lén, tự ý đăng tải hình ảnh, video của người khác lên mạng xã hội nhằm quấy rối, xúc phạm danh dự, uy tín của nhiều người có thể áp dụng mức phạt cao nhất là 20 triệu đồng cho mỗi lần vi phạm. Chưa kể, khoản 1 Điều 155 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung có quy định Tội làm nhục người khác, trong đó, “Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 30 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm”.
Như vậy, nếu TikToker này tiếp tục tái phạm, gây xúc phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người khác thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. Đồng thời, ngoài bị phạt hành chính và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, TikToker L.T.T. còn có trách nhiệm bồi thường thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm bao gồm: a) Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại; b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút; c) Thiệt hại khác do luật quy định.
Luật sư Huyền Trân cho rằng những cô gái bị nam TikToker quay lén ở bãi biển có quyền tố cáo đến cơ quan công an để điều tra xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Đồng thời, họ còn có thể khởi kiện vụ án dân sự yêu cầu TikToker này bồi thường thiệt hại cho mình.
Ngày 29/5, kênh TikTok của L.T.T. bị nhiều người lên án vì đăng tải hàng trăm clip quay lén người lạ, chủ yếu là phụ nữ. Lấy cớ quay video phỏng vấn dạo, T. bắt chuyện với các cô gái trẻ gặp trên bãi biển hay đường phố, tự ý ghi hình và phát tán dù chưa được sự cho phép.
Không chỉ vậy, T. còn thực hiện nhiều clip quay lén từ xa, sử dụng điện thoại có chức năng phóng to để lén ghi hình, đặc biệt là những cô gái mặc trang phục bikini đang mải chụp hình trên bãi biển. Một số cô gái cho biết đã bình luận trực tiếp hoặc nhắn tin yêu cầu T. gỡ các video song không nhận được phản hồi hoặc bị làm ngơ.
AI có cướp đi công việc của chúng ta?
Trong cuốn AI chuyện chưa kể, tác giả Tomoe Ishizumi cho rằng đây chỉ là công cụ tối ưu không hơn không kém. Có một điều chắc chắn rằng AI có thể thay thế phần lớn công việc mà con người đang làm hiện nay. Tuy nhiên, chúng ta không nên nghĩ máy móc sẽ cướp đi công việc của con người mà hãy nghĩ rằng máy móc sẽ làm những công việc vất vả để con người có thời gian sáng tạo hơn.
