Trước và sau dịp Tết, nhu cầu làm đẹp của nhiều người ngày tăng cao. Những người không có thời gian tập luyện, lười vận động, thường mách nhau sử dụng các loại trà có tác dụng giảm cân cấp tốc.
Hiểu được tâm lý người tiêu dùng, hàng trăm loại sản phẩm trà có tác dụng giảm cân được quảng cáo, bán công khai, rộng rãi trên mạng xã hội với lời cam kết như giảm cân nhanh, không tác dụng phụ, thành phần thảo dược,...
Trà thảo dược an toàn, bảo hiểm một triệu USD cho người dùng?
Gõ từ khóa "trà giảm cân" trên Google, chỉ trong 0,4 giây đã cho ra tới hơn 31 triệu kết quả khác nhau. Mức giá của các sản phẩm này dao động từ 200.000-700.000 đồng/liệu trình. Cách đóng gói cũng đa dạng từ bột, viên nén đến túi lọc,...
Cũng với từ khóa này khi sử dụng trên mạng xã hội Facebook, bạn dễ dàng tìm thấy rất nhiều tài khoản bán trà giảm cân. Liên hệ ngẫu nhiên một tài khoản bán trà giảm cân Golean Detox, người bán cho biết khách hàng có thể giảm 4-10 kg chỉ sau chưa đầy một tháng.
"Sản phẩm bên mình chuyên dành cho những người có cơ địa khó giảm, thừa cân lâu năm. Sau khi uống, mỡ sẽ được đánh tan và bài tiết qua đường mồ hôi, nước tiểu. Nếu không giảm, mình sẽ hoàn tiền lại cho bạn nên cứ yên tâm sử dụng", người bán tên N.L. tư vấn.
 |
| Một loại trà giảm cân vừa bị FDA cảnh báo vì chứa chất cấm vẫn bán công khai trên mạng xã hội ở Việt Nam. Ảnh: Facebook. |
Theo L., trà có thành phần 100% từ thiên nhiên như giảo cổ lam, lá sen, tinh bưởi, chè vằng, tinh nghệ, hà thủ ô, linh chi, khổ qua,... đã qua kiểm nghiệm và được phép lưu hành nên không ảnh hưởng sức khỏe hay sinh sản, mẹ cho con bú đều sử dụng được.
Ngoài ra, người bán này còn quảng cáo trà không chỉ giúp giảm cân mà còn có tác dụng giải độc gan, giảm mỡ máu, tăng cường miễn dịch, giúp trí óc minh mẫn. Đặc biệt, L. khẳng định sản phẩm tuyệt đối an toàn với sức khỏe con người, không làm giảm cân đột ngột và gây bất kỳ tác dụng phụ nào đối với cơ thể.
Để tăng sự tin tưởng, người bán cũng liên tục gửi hình ảnh khách hàng thay đổi sau sử dụng trà giảm cân, các loại giấy chứng nhận an toàn, thậm chí người dùng còn được bảo hiểm lên tới một triệu USD nếu phát sinh bệnh tật, thương tật.
 |
| Nhiều loại trà giảm cân còn sử dụng hình ảnh của người nổi tiếng để quảng cáo. Ảnh: Facebook. |
Trải nghiệm khi dùng trà giảm cân có đúng như quảng cáo?
Sau khi sinh hai bé, vóc dáng của chị N.T. H. (35 tuổi, Phan Thiết) mập mạp hơn so với thời con gái. Đọc được nhiều bài quảng cáo hấp dẫn về tác dụng của loại trà giảm cân Golean Detox nên chị H. tò mò, mua về sử dụng.
"Trà giảm cân nhưng loại tôi sử dụng ở dạng viên nén chứ không pha với nước như một số loại thường thấy. Người bán hướng dẫn mỗi ngày uống một gói (2 viên), nếu chưa quen, hai ngày đầu tiên có thể chia làm 2 lần uống và dùng trước bữa sáng 30 phút để phát huy tác dụng tốt nhất. Sau khi uống tôi không còn cảm giác muốn ăn, chỉ thấy rất khát nước. Hai tuần uống trà giảm cân liên tục, tôi giảm 3 kg, nhưng cơ thể khá mệt, có thể do không ăn uống được gì".
Sau khi ngừng sử dụng, chị H. cho hay chị bị tăng cân trở lại, thậm chí tăng nhanh hơn trước và rất lâu sau mới có cảm giác ăn uống ngon miệng như xưa.
Những tác dụng phụ từ trà giảm cân chị H.M. (32 tuổi, Hải Dương) gặp phải cũng tương tự chị L khi sử dụng Golean Detox. "Đến giờ nghĩ tới trà giảm cân tôi vẫn sợ. Cân nặng tôi có giảm nhưng thường xuyên mất ngủ, chán ăn dẫn đến cơ thể suy nhược. Lo sợ ảnh hưởng sức khỏe nên tôi đã ngừng sử dụng", chị M. chia sẻ.
 |
| Chị H.M mất ngủ, chán ăn do uống trà giảm cân. Ảnh: FBNV. |
Được một người bạn chuyên buôn bán các sản phẩm thuốc giảm cân, trà giảm cân trên bao bì có ghi Fitne Herbal (người bán giới thiệu xuất xứ Thái Lan), chị P.A .(27 tuổi, Hà Nội) tin tưởng sử dụng. Chị P.A. cho biết, trà giảm cân dạng túi lọc, sau khi pha mùi vị khá thơm và dễ uống. Tuy nhiên, khoảng 30 phút sau khi uống trà, chị có dấu hiệu đau bụng, tiêu chảy.
"Ban đầu, tôi nghĩ do mình ăn uống linh tinh nên đau bụng, không phải do nước trà. Ngày hôm sau, tôi tiếp tục uống trà này và tình trạng trên lại tiếp tục tái diễn. Suốt hai ngày liên tục tôi bị tiêu chảy, bụng luôn đau quặn, mất nước, kiệt sức. Gia đình lo lắng nên đã đưa tôi đến trung tâm y tế để truyền nước. Từ đó, tôi cũng bỏ luôn ý định giảm cân bằng các loại trà", chị P.A. tâm sự.
Hàng loạt trà giảm cân bị thu hồi
Liên quan đến trà giảm cân, mới đây, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã ra thông báo khuyên người tiêu dùng không mua và sử dụng sản phẩm trà thảo mộc giảm cân Golean Detox do chứa hai chất cấm nguy hiểm là Sibutramine và Phenolphthalein.
Theo thông tin từ FDA, Sibutramine là một hợp chất được sử dụng để giảm sự thèm ăn, thường được dùng trong điều trị bệnh béo phì. Hợp chất này được quản lý chặt chẽ và bị đưa ra khỏi thị trường vào tháng 10/2010 vì lý do an toàn.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm (Đại học Bách Khoa Hà Nội), chia sẻ Sibutramine từng được sử dụng là chất giảm béo với cơ chế đơn giản. Hợp chất này khi vào cơ thể sẽ gây ức chế trung tâm thần kinh để mất cảm giác đói, vì thế người sử dụng không muốn ăn, dẫn tới thiếu chất dinh dưỡng nên gầy đi. Sibutramine tham gia quá trình chuyển hóa chất béo để chuyển hóa năng lượng.
Tuy nhiên, chất này tác động vào hệ thần kinh trung ương nên cũng có tác động ngược lại, làm tê liệt hệ thống thần kinh trung ương ở khu vực dẫn tới phản tác dụng. Điều đó có thể khiến người sử dụng bị hoang tưởng, bị bệnh tâm thần, tim mạch, cao huyết áp…
Về Phenolphthalein, chuyên gia này cho hay, bản thân là hóa chất chỉ thị màu, định phân axit, kiềm. Nhưng trong ngành dược Phenolphthalein được dùng bổ sung vào sản phẩm cũng có tác dụng giảm béo, phân giải chất béo. Tuy vậy, các nghiên cứu đều cho thấy sự độc hại của Phenolphthalein, nên cơ quan chức năng đã sớm có lệnh cấm sử dụng.
 |
| Trà giảm cân Cường Anh - một trong nhiều loại bị Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) thu hồi. |
Ngoài sản phẩm trà giảm cân Golean Detox, năm 2018, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) thu hồi nhiều sản phẩm thuốc, trà có tác dụng giảm cân như Trà thảo mộc Hoa Sâm Đất, thuốc giảm cân Đông y gia truyền họ Nguyễn, thuốc tăng, giảm cân Đông y Tiến Hạnh, trà giảm cân Cường Anh,... vì có chứa chất cấm gây hại sức khỏe.
Lý giải tình trạng tăng cân nhanh trở lại sau khi ngừng sử dụng trà giảm cân, Huấn luyện viên Nguyễn Lê Trung Tài, giảng viên Thể hình - Fitness, Đại học Công nghệ TP.HCM, trọng tài Cử tạ - Thể hình, Liên đoàn Cử tạ - Thể hình TP.HCM, cho hay người ngưng dùng thuốc, trà giảm cân sẽ tăng cân trở lại rất nhanh, thậm chí còn mập hơn trước khi sử dụng. Trường hợp này chiếm 70-80%.
Sau một thời gian dùng thuốc giảm cân, cơ thể bạn bị thiếu hụt dinh dưỡng trầm trọng. Khi dừng thuốc, cơ thể sẽ bật chế độ “dự trữ năng lượng dưới dạng mỡ”. Vì vậy, bạn ăn vào cơ thể lại tích mỡ và tăng cân ngay.
