Cái tên “Trạm cười” nghe cũng... khó hiểu nhưng đó là một đề án thú vị, biến nơi đây thành một trạm dừng thú vị cho du khách quốc tế ở địa danh nổi tiếng này.
“Trạm cười” dưới đất trên cao
Nhiều lần lang thang khu phố Tây, Phước Vinh nhận ra rằng cả thời gian và không gian ở khu phố đặc trưng này dường như chưa được khai thác hết.
Đó là, tiếng là phố Tây nhưng cả khu phố chỉ nhộn nhịp về đêm, ban ngày chưa thú vị lắm. Mọi hoạt động diễn ra dưới phố, khoảng không gian trên cao hầu như chưa được sử dụng, kể cả những dịch vụ trên lầu, những dịch vụ không ở phía mặt tiền cũng ít được chú ý. Làm thế nào để khai thác giá trị của ban ngày, làm tăng thêm giá trị ban đêm mà vẫn giữ được nguyên bản sắc của khu phố Tây vừa năng động, hiện đại vừa thân thiện? Những suy nghĩ đó đã thôi thúc nhóm của Vinh nghĩ ra một phương án để cải tạo khu phố, trong đó tập trung vào tuyến Bùi Viện - Đỗ Quang Đẩu.
Nguyễn Phước Vinh và Hoàng Hữu Gia Hân đi thực tế với đồ án “Trạm cười” trên đường Bùi Viện - khu phố Tây. |
Điểm nhấn của đồ án là việc xây dựng đường đi bộ trên cao, nằm ở một bên hè phố, dài khoảng 600m kéo dài từ đường Đỗ Quang Đẩu qua Bùi Viện, với chiều rộng tương đương vỉa hè phía dưới. Đó là những mặt phẳng làm bằng vật liệu bêtông nhẹ, kết cấu đơn giản, vừa là đường đi, vừa là mái che cho mặt đường. Trên đường đi sẽ trồng các loại dây leo cho bóng mát quanh năm.
“Khi đi thực tế, mình thấy trên đường Bùi Viện có những ngôi nhà mà phía dưới là phòng tranh, còn trên lầu là các dịch vụ khác như mátxa, cà phê... Để lên được trên lầu phải đi qua tầng trệt hơi bất tiện, giá trị của dịch vụ trên lầu vì thế lại thấp hơn rất nhiều. Nếu có đường trên cao, những dịch vụ này cũng sẽ trở thành mặt tiền với giá trị kinh doanh cao hơn. Nghĩa là ở khu phố Tây sẽ có những căn nhà hai mặt tiền tương ứng với hai tầng đường” - Gia Hân, thành viên nhóm nghiên cứu, nói.
Đó cũng là điểm cộng của đồ án này, bởi theo lời các giám khảo, phương án này dễ dàng nhận được sự đồng tình của người dân sinh sống và buôn bán ở khu phố Tây vì lợi ích của nó.
Theo thiết kế, cứ cách vài trăm mét, đường trên cao sẽ được mở rộng thành một sân khấu biểu diễn ngoài trời với những tiết mục đường phố đặc sắc mà trước nay phố Tây không đủ không gian để thực hiện. Trên tầng thượng các căn nhà có độ cao gần bằng nhau ở phố Đỗ Quang Đẩu, nhóm thiết kế gom thành một khối với mặt sàn đủ lớn để kinh doanh các dịch vụ như cà phê, ăn uống...
Điểm chấm phá cho bức tranh “Trạm cười” thêm sống động là những bồn nước mô tả cách điệu hình dáng hố bom. Nguyễn Phước Vinh mô tả: “Những dòng nước mát lành nằm rải rác trên đường đi bộ sẽ gợi cho khách du lịch một sự tò mò. Họ sẽ phải đặt câu hỏi: tại sao có những “hố bom”? Và từ đây cả một câu chuyện lịch sử về con phố sẽ mở ra, níu chân họ lâu hơn để khám phá con phố này, khám phá Sài Gòn”.
Kiến trúc vì cộng đồng
25 tuổi, đang là kiến trúc sư tự do, Nguyễn Phước Vinh nhiều tuổi nhất đồng thời cũng là linh hồn của cả nhóm. Vinh bảo thiết kế đô thị ở Việt Nam vẫn còn mới lạ. Nói đến kiến trúc sư, người ta mới thấy đơn thuần là người làm công việc thiết kế những ngôi nhà sao cho nổi bật, hoành tráng, tiện ích. Trong khi ở các nước phát triển họ lại để ý đến sự tinh tế, hài hòa, chú trọng không gian...
“Làm sao để cư dân thật sự cảm thấy hạnh phúc, hài lòng, tự hào với những thiết kế của mình. Như ở đồ án cải tạo phố Tây này, bản sắc của khu phố vẫn được giữ nguyên chứ không phải biến thành một nơi hao hao nhiều nơi khác” - Vinh chia sẻ.
Ngoài giải thưởng này, đầu tháng 11 vừa qua, nhóm của Vinh cũng vừa nhận giải 3 cuộc thi thiết kế chiếu sáng đường phố TP.HCM với ý tưởng thiết kế tuyến đường Lê Duẩn dịp Tết Nguyên đán 2014. Khánh An (22 tuổi), - thành viên của nhóm - sau khi hoàn thành những công việc trên đã lên đường sang Bỉ du học và sẽ gặp lại các bạn mình trong chuyến thăm Đan Mạch vào năm tới.
Cuộc thi Tài năng 2013 do Quỹ Phát triển và trao đổi văn hóa Đan Mạch (CDEF) tổ chức dành cho những bạn trẻ dưới 35 tuổi đam mê kiến trúc. Chủ đề của cuộc thi năm nay có tên Giải pháp kiến trúc tạo dựng không gian đô thị. Cùng với giải thưởng cao nhất của cuộc thi, Nguyễn Phước Vinh, Phan Thị Khánh An, Hoàng Hữu Gia Hân sẽ có một chuyến tham quan học tập tại Đan Mạch. Nếu đề án quy hoạch khu phố Tây thành tuyến phố đi bộ được thực hiện, thì đồ án xây dựng đường trên cao của nhóm có thể được coi là một ý kiến hay để TP tham khảo.