Gần đây, cộng đồng mạng tranh luận về đề thi môn Tài chính Tiền tệ của Đại học Nha Trang có chi tiết Sơn Tùng M-TP sản xuất chuối, Phạm Hương sản xuất bưởi và Hồ Ngọc Hà sản xuất sữa. Ở một mã đề khác, các nhân vật được gán cho "bán chuối, bán bưởi" là Đàm Vĩnh Hưng, Quân Kun, Trấn Thành.
 |
| Đề thi được truyền trên mạng. |
Có ảnh hưởng hình ảnh cá nhân?
Đề thi trên được thầy Nguyễn Hữu Mạnh - giảng viên bộ môn Tài chính - Ngân hàng, Đại học Nha Trang biên soạn cho sinh viên hệ cao đẳng. Mặc dù người ra đề khẳng định việc cho người nổi tiếng "bán chuối, bưởi" hoàn toàn chỉ để gây sự thú vị, không có ý khác, nhưng nhiều cư dân mạng cho rằng, đề thi đề cập vấn đề tế nhị, dễ gây cười nhưng cũng khiến người nghiêm túc cảm thấy lố bịch.
Độc giả Nguyễn Thắng bình luận: "Đưa những điều thú vị vào học tập nên được khuyến khích, nhưng phải tránh những yếu tố tế nhị, dễ gây hiểu nhầm. Một đề thi thì không nên thiếu nghiêm túc như vậy".
Một bạn đọc khác chia sẻ, nội dung của các bài kiểm tra nên thể hiện sự nghiêm túc và nhân văn. Giải trí có chỗ riêng, giáo dục cũng vậy.
Tuy nhiên, một số ý kiến đồng tình cách ra đề của thầy Mạnh. Bạn Hoàng Tân cho rằng: "Dạy kinh tế mà thêm chút gia vị showbiz vào thì quá hay chứ tại sao phản đối. Nếu ai đó phản đối vì sự khác lạ thì nên coi lại mình".
Bạn đọc Lê Dũng nêu quan điểm, đề thi vui vẻ mà còn tạo hứng khởi cho sinh viên, "vậy mà cũng làm rộ chuyện". Ở Mỹ, chính khách còn là nhân vật biếm họa, huống hồ mấy ca sĩ, diễn viên...
Bám sát thời sự nên đúng cách
Những năm gần đây, việc đưa thông tin thời sự hay nhân vật nổi tiếng vào đề thi mở đã trở thành cách làm phổ biến ở một số trường. Năm 2013, Sở GD&ĐT Hải Phòng từng gây nhiều tranh cãi với việc ra đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn có sự xuất hiện của bà Tưng và Ngọc Trinh. Đề thi học kỳ của trường THPT Cẩm Giàng (Hải Dương) năm 2014 có câu hỏi: "Để so sánh độ hot của hai thần tượng là ca sĩ Sơn Tùng M-TP và Lệ Rơi trong ca khúc Chắc ai đó sẽ về...".
Những đề thi nêu câu chuyện thật của nhân vật tài năng như Ánh Viên, Công Phượng thường nhận được phản hồi tích cực, trong khi những câu chuyện "chế" của người nổi tiếng trong ngành giải trí lại có nhiều ý kiến trái chiều.
Trao đổi với Zing.vn, tiến sĩ Sái Công Hồng, Giám đốc Trung tâm Khảo thí (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, trong những câu hỏi tình huống, giảng viên có thể thay tên ông A, bà B bằng nhân vật nổi tiếng. Tuy nhiên, điều này chỉ đơn giản là việc thay chủ ngữ, không thể hiện tính sáng tạo của người ra đề. Bên cạnh đó, phải lưu ý việc chọn tình huống cho nhân vật được nêu tên, tránh đưa ra tình huống sai sự thật hoặc gây ảnh hưởng tiêu cực đến người nổi tiếng.
Bình luận về chủ đề này, tiến sĩ Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu, giảng viên Đại học Sư phạm TP HCM nêu quan điểm, dụng ý người ra đề muốn tạo tâm lý thoải mái cho sinh viên và chỉ sử dụng nội bộ trường. Tuy nhiên, việc sử dụng tên người nổi tiếng và gán cho họ những nghề nghiệp, hành động có vẻ thiếu tế nhị như "ăn chuối, uống sữa, thích bưởi" vừa làm mất đi tính nghiêm túc cần thiết của đề thi, vừa vô tình làm ảnh hưởng hình ảnh cá nhân.
Thầy Hiếu đặt vấn đề, nếu tên chúng ta bị đưa vào đề thi, trong đó nói rằng chỉ thích ăn chuối của người này hay uống sữa của người kia, tất nhiên sẽ cảm thấy không vui.
"Để tạo hứng thú cho người thi, chúng ta có thể đặt tên theo các nhân vật hư cấu (nhân vật cổ tích, nhân vật tưởng tượng...) để không ảnh hưởng ai. Tuy nhiên, dù dùng tên gì thì đề thi cũng đừng khơi gợi hình ảnh thiếu tế nhị trong trí tưởng tượng của sinh viên", giảng viên này chia sẻ.
Bạn Tracy Lê, cựu du học sinh Mỹ, nói: "Khi tôi học trung học và đại học ở Mỹ, những câu hỏi tình huống thường nhắc đến nhiều nhà thơ, nhà văn nổi tiếng như: Robert Frost, Emily Dickinson, William Shakespeare, Mark Twain và Langston Hughe... Tôi chưa thấy nhân vật giải trí như Madona hay Lindsay Lohan lọt vào đề thi".
Theo người này, để bám sát thời sự, định hướng lối sống cho học sinh, các thầy cô nên biết chọn đề tài nào đưa vào đề thi, chủ đề nào chỉ để thảo luận trên lớp.
