Tranh luận việc chia sẻ tin nhắn riêng tư với ông Hoàng Nam Tiến

Ông Hoàng Nam Tiến (sinh năm 1969), thành viên Hội đồng sáng lập Tập đoàn FPT, Phó chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT, đột ngột qua đời ngày 31/7, để lại nỗi xót thương cho nhiều người. Những ngày qua, mạng xã hội tràn ngập bài viết tiếc thương, tưởng niệm ông từ người thân quen, bạn bè hay có cả nhiều gương mặt xa lạ.

Bên cạnh những chia sẻ về ấn tượng cá nhân hay cơ hội tương tác với ông Hoàng Nam Tiến, không ít người chia sẻ các đoạn tin nhắn riêng tư từng trao đổi với ông. Dưới danh nghĩa tưởng niệm, một số nội dung vốn mang tính cá nhân lại được đưa lên không gian công cộng, thu hút hàng nghìn lượt tương tác.

Hành động này khiến nhiều người thắc mắc, tranh luận. Một số lo lắng rằng những mẩu đối thoại riêng, dù với nội dung gì, không chỉ khiến quyền riêng tư của người đã khuất bị xáo trộn mà còn có thể ảnh hưởng đến cảm xúc người thân của họ.

Ranh giới giữa tưởng nhớ và phô bày

Trong số bài đăng tưởng niệm về ông Hoàng Nam Tiến trên mạng xã hội, có cả những bức ảnh chụp đoạn chat giữa chủ nhân bài đăng với người quá cố, từ trao đổi về công việc, khen ngợi cuốn sách ông viết hay thậm chí tình hình sức khỏe.

Một trong số những hình ảnh được lan tỏa mạnh mẽ nhất là đoạn tin nhắn giữa ông Hoàng Nam Tiến và một đối tác trong công việc. Trong đó, ông cáo lỗi, hủy lịch hẹn vì phải đi kiểm tra lại sức khỏe. Ông cũng tiết lộ tình trạng rằng bị nhồi máu cơ tim, song lưu ý thông tin này là "nói riêng nha".

Nhiều người cho rằng ông Hoàng Nam Tiến đã mất, nhưng việc chia sẻ thông tin như vậy là không nên, nhất là trong bối cảnh chưa rõ được sự đồng ý của gia đình ông hay chưa. Trong khi đó, số khác cho rằng người viết bài chỉ muốn cho thấy sự tử tế, đáng kính trọng của ông Tiến.

Trước phản ứng trái chiều trên mạng xã hội, người này đã gỡ bài viết trên Facebook, thay bằng status khác và một bức ảnh chụp chung của hai người.

Sau khi ông Hoàng Nam Tiến qua đời, hàng loạt bài đăng tưởng nhớ ông xuất hiện trên mạng xã hội. Ảnh: Việt Linh.

Trên mạng xã hội Threads, một tài khoản khác bị phản ứng hơn khi công khai nhiều ảnh chụp tin nhắn trao đổi giữa mình và ông Tiến về việc giảm cân từ năm 2019. Nhiều người đánh giá qua phần trò chuyện, mối quan hệ của cả hai không quá thân thiết và đối phương đáp lại phần nhiều vì phép lịch sự.

Đáng nói, trong tin nhắn "tư vấn", người này gợi ý ông Tiến nên mua các sản phẩm như ghế nằm, ghế ngồi của một thương hiệu cụ thể nhằm giúp giảm cân. Xen kẽ bài đăng tưởng niệm ông Tiến, tài khoản này còn tranh thủ quảng cáo "máy đo năng lượng" giúp "làm sạch mạch máu, lưu thông máu, tái tạo sửa chữa tế bào", không quên nhắc tới chi tiết đột quỵ - thông tin được nhiều nơi đăng tải là nguyên nhân sự ra đi của ông Tiến.

Dưới phần bình luận, nhiều người chỉ trích chủ tài khoản khi lợi dụng người đã mất để câu view, kiếm khách hàng.

Thực tế, câu chuyện nhiều người vô tư đăng tải tin nhắn, hình ảnh với người đã khuất lên mạng xã hội, dù không phải thân nhân của họ, không hiếm. Hồi gần cuối tháng 3, nhà thiết kế Quách Thái Công đăng dòng trạng thái chia buồn trước sự ra đi của ông Mai Triều Nguyên - doanh nhân có sức ảnh hưởng trong ngành bán lẻ công nghệ, cộng đồng đam mê môtô và du lịch khám phá tại Việt Nam.

Tuy nhiên, việc ông Thái Công đăng bài kèm ảnh chụp màn hình đoạn tin nhắn của người đã khuất gửi tới mình trong quá khứ đã khiến nhiều người theo dõi bức xúc.

Theo đó, trong tin nhắn từ năm 2020, ông Mai Triều Nguyên bày tỏ sự hâm mộ và mong muốn kết bạn với ông Thái Công. Nhiều dân mạng cho rằng hành động tung đoạn tin nhắn cũ trong thời điểm nhạy cảm của ông Thái Công là kém duyên, lợi dụng người đã mất để "đánh bóng tên tuổi".

Nên làm gì

Việc chia sẻ cảm xúc, tưởng niệm một người vừa qua đời, đặc biệt khi người đó nhận được nhiều sự yêu mến hay nổi tiếng trên mạng xã hội, là điều dễ hiểu, không ai có thể phủ nhận mong muốn giữ lại dấu vết ký ức, hay thể hiện tình cảm cuối cùng dành cho người đã mất.

Tuy nhiên, giữa thời đại số, nơi mọi dòng trạng thái đều có thể lan truyền rộng rãi chỉ sau vài phút, sự bộc bạch cá nhân cần đi kèm với sự tinh tế và chừng mực. Đặc biệt với những nội dung mang tính riêng tư như tin nhắn cá nhân, người đăng tải nên cân nhắc kỹ về mức độ phù hợp, sự đồng thuận từ gia đình người đã khuất, cũng như mục đích thực sự của hành động đó - là tưởng nhớ, hay vô tình đặt người thân vào tình huống tổn thương thêm một lần nữa.

Trong một bài viết trên tờ The Atlantic, tác giả Claire Wilmot kể lại câu chuyện cái chết của em gái cô, Lauren, đã lan truyền trên Facebook trước cả khi cô kịp gọi điện thông báo cho bạn bè. Tất cả chỉ vì một người bạn cùng lớp cũ đã đăng về sự ra đi của Lauren trước.

Wilmot rất giận vì người đó thậm chí không hề thân thiết với em gái cô và cả hai mất liên lạc từ lâu.

"Bài đăng đó đã kéo theo một loạt bài viết, hình ảnh tưởng nhớ Lauren trên mạng xã hội, đến từ những người thậm chí chẳng quen thân con bé. Cứ như thể một cộng đồng trực tuyến cảm thấy cần có trách nhiệm về cái chết của em tôi, thông qua những bài đăng sến súa, bóp méo con người con bé", cô viết.

Việc chia sẻ tin nhắn riêng tư với người đã khuất có thể gây tổn thương cho người thân của họ. Ảnh minh họa: Andrew Neel/Pexels.

Theo Wilmot, điều này không chỉ gây đau buồn cho gia đình mà còn cho cả những người bạn thân thiết, những người phải biết tin qua một kênh vô danh.

"Đừng bao giờ đăng bất cứ điều gì, dù có thiện chí hay ngọt ngào đến đâu, cho đến khi bạn chắc chắn rằng những người thân thiết nhất với người đã khuất đã được thông báo", tác giả bày tỏ.

Theo trang web Funeral Basics, khi muốn thông báo về sự ra đi của một người, hãy đợi gia đình, người thân người quá cố lên tiếng trước một cách chính thức. Nếu quyết định đăng lên mạng xã hội, hãy chắc chắn những thông tin bản thân chia sẻ là chính xác, không phải tin đồn hay lời đồn thổi.

Bên cạnh đó, hãy xem xét mối quan hệ của bản thân với người đã khuất và với bất kỳ thành viên nào trong gia đình để đưa ra lời chia buồn, tưởng nhớ hợp lý. Đồng thời, kiểm tra cài đặt bài đăng trên trang cá nhân để kiểm soát đối tượng muốn chia sẻ thông tin.

Cuối cùng khi viết bài, không nên chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân, riêng tư về người đã khuất hoặc một số chi tiết về cái chết mà gia đình chưa chia sẻ.