PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng - nguyên Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội) - cho biết việc dùng thuốc bừa bãi là thực tế đang diễn ra với rất nhiều người.
Tình trạng sử dụng sai kháng sinh cho trẻ xảy ra nhiều nhất ở hai nhóm bệnh hô hấp và da liễu. Thậm chí, nhiều gia đình còn tự ý lên mạng tìm các hướng dẫn, sau đó mua kháng sinh cho con uống.
PGS Dũng chia sẻ về một bệnh nhi (13 tuổi) ở Buôn Mê Thuật đến Bệnh viện Bạch Mai với tình trạng mụn mọc khắp người, đỏ tấy bao gồm cả mặt cả lưng, chân, tay.
Sau khi điều tra tiền sử, gia đình cho biết cháu có biểu hiện giống bị hen (do tìm hiểu các thông tin trên mạng) nên đã đặt mua thuốc trị hen cho cháu uống kéo dài. Tuy nhiên, sau khi uống thuốc, bệnh không thuyên giảm. Cháu bị mụn mọc khắp người.
PGS Dũng khẳng định trường hợp này là tác dụng phụ của thuốc có chứa corticoid. Kết quả thăm khám cho thấy bệnh nhi này không mắc bệnh hen. Như vậy, gia đình đã tự ý chẩn đoán bệnh sai và cho cháu uống thuốc dẫn tới biến chứng.
 |
| PGS Nguyễn Tiến Dũng. Ảnh: Hiệp Nguyễn. |
Gần đây nhất, PGS Dũng cũng khám cho một bệnh nhi bị viêm phổi nặng. Khi được hỏi, bố mẹ cho biết đã cho con uống kháng sinh sau khi tìm hiểu trên mạng. Nhưng thực tế bệnh viêm phổi của cháu bé tiến triển rất nhanh.
“Nghe câu trả lời của phụ huynh, tôi không nói gì. Lúc sau về phòng, tôi mở máy ra tra thử các hướng dẫn ở trên mạng thì thấy hàng loạt các trang không chuyên về y học, nhưng vẫn hướng dẫn cách chữa bệnh và cách sử dụng thuốc. Qua tìm hiểu 10 trang, tôi thấy có 8 trang tư vấn sai hoàn toàn”, PGS Dũng kể lại.
Theo ông, kháng sinh là một dạng thuốc đặc biệt, phân ra nhiều nhóm, mỗi loại được chế ra để tiêu diệt một loại vi khuẩn nhất định và phụ thuộc vào tiến triển của bệnh chứ không phải một loại kháng sinh dùng cho tất cả trường hợp.
Không chỉ có vậy, kháng sinh còn được phân vào nhóm “thuốc hóa học”. Vì thế ngoài dùng để chữa bệnh, kháng sinh nào cũng có mặt hại. Đầu tiên, chúng ảnh hưởng đến gan và thận, sau đó là biểu hiện dị ứng, nổi đầy ban trên người.
“Chính vì thế, ngành y có quy định kháng sinh phải được bán theo đơn của bác sĩ, chỉ bác sĩ có chứng chỉ mới được kê kháng sinh, còn dược sĩ không có quyền tư vấn người bệnh dùng loại thuốc này”, PGS Dũng khẳng định.
Việt Nam thuộc nhóm đầu những nước có tỷ lệ kháng kháng sinh
Tại Lễ mít tinh truyền thông về phòng chống kháng thuốc tại Việt Nam năm 2016, PGS.TS Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh - cho biết gánh nặng do kháng thuốc ngày càng tăng do chi phí điều trị tăng, ngày điều trị kéo dài, ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh, cộng đồng và sự phát triển chung của xã hội. Hàng triệu người chết do kháng thuốc, trong đó có 1,4 triệu trẻ em.
Việt Nam đã xuất hiện vi khuẩn kháng đa thuốc, mức độ kháng ngày càng gia tăng đặc biệt ở nhóm vi khuẩn gram âm, thường xuất hiện trong các bệnh viện đã có vi khuẩn biến đổi gen đa kháng với carbapenem thế hệ mới. Tổ chức Y tế thế giới xếp Việt Nam vào danh sách các nước có tỷ lệ kháng kháng sinh cao trên thế giới.
