Nhìn chung, bố mẹ rất quan tâm đến việc học của con và mong con học tốt. Nếu con đã 9, 10 tuổi vẫn chưa biết làm việc nhà, chưa biết nấu ăn, họ sẽ cho đó là điều không quá quan trọng. Việc học vẫn trên hết.
Trẻ lớp 7 chưa biết cách bổ quả dưa hấu
Hồi quản lý một lớp trại hè, trong giờ liên hoan tôi nhờ bạn lớp 7 bổ quả dưa hấu. Con rất lúng túng không biết làm thế nào và lúc sau thú nhận con chưa chưa biết dùng dao, bố mẹ sợ đứt tay nên không cho con làm.
Không phải ngẫu nhiên tôi đặt lao động ở vị trí quan trọng nhất đối với trẻ em. Dạy nhiều học sinh, tôi quan sát và nhận thấy những em biết làm việc nhà có sự khác biệt rõ rệt. Các con biết quan sát, tổ chức sắp xếp công việc hợp lý, biết tiết kiệm thời gian, tiền bạc, có khả năng vượt qua khó khăn.
 |
| Trường mầm non dạy trẻ nấu ăn, làm bánh. Ảnh: L.Q. |
Những điều thiết yếu này không nhà trường, thầy cô nào có thể dạy tốt bằng gia đình, bố mẹ.
Đặc biệt, ở lứa tuổi mầm non, trẻ rất tò mò, ham thích mọi thứ mới lạ, coi việc nhà là thú vui, rất háo hức được thử. Nếu lúc này bố mẹ dạy con, trẻ càng dễ tiếp thu và tập làm quen dần.
Nếu cha mẹ đợi con lớn, khi cơ thể đã phát triển mới cho con học cầm dao, rửa bát, tay các con sẽ rất lóng ngóng, dễ đổ vỡ dẫn đến chán nản, bỏ cuộc.
Hơn nữa, mối quan tâm của học sinh cấp 1, cấp 2 là những YouTuber nổi tiếng, những clip nhiều view của bạn bè. Khi đó, các con dễ coi việc nhà là cực hình. Cộng với quán tính lười biếng từ nhỏ, làm việc nhà sẽ trở nên khó khăn hơn.
Ngày nghỉ ý nghĩa khi trẻ biết làm việc nhà
Khi trẻ còn nhỏ mới biết đi, bố mẹ hãy tích cực sai vặt, ví dụ như lấy giúp mẹ cái bát, lấy giúp bố cái điều khiển tivi. Trẻ lớn hơn cần được dạy làm vệ sinh cá nhân, quét nhà, lau nhà, hái rau, gấp quần áo, rửa bát.
Cứ dần như vậy, đến khi lên lớp 4, 5, các con sẽ làm được hầu hết việc nhà và nấu được bữa ăn đơn giản. Vào cấp 2, con sẽ biết sắp xếp việc nhà, trông em, giao việc và hướng dẫn em làm việc, chữa bài cho em.
Ban đầu, bố mẹ cần làm mẫu để con quan sát, sau đó hướng dẫn con tỉ mỉ từng bước, để con thực hành dần. Quy trình này cứ lặp đi lặp lại cho đến khi trẻ biết làm thành thạo.
Trong quá trình dạy con làm viêc nhà, nếu trẻ lóng ngóng, làm đổ vỡ đồ, cha mẹ không nên nổi nóng, trách phạt con. Dạy con là cả một quá trình, cha mẹ cần kiên nhẫn và có sự đồng lòng.
Kiên nhẫn là điều khó nhất khi dạy con. Nhiều bố mẹ bực mình khi con vụng về, dạy mãi một vấn đề không hiểu. Khi đó, họ thường có xu hướng đuổi con ra một góc để làm luôn cho xong. Hoặc đôi khi, bố mẹ thấy con chán nản sẽ tặc lưỡi bỏ qua, không bắt con làm nữa.
Điều quan trọng là bố mẹ cần giải thích rõ và cương quyết: Làm việc là trách nhiệm của con, con bắt buộc phải làm thì mới được những quyền lợi như ăn, ở, vui chơi. Nếu không làm việc, con chỉ được ăn cơm trắng và rau, đồng thời bị cắt toàn bộ quyền lợi khác.
Bố mẹ kiên quyết nói thật, làm thật, các con sẽ tôn trọng và nghiêm túc làm theo. Nói cách khác, dạy con cần sự mềm mỏng, nhưng cũng phải kiên trì và theo đến cùng.
Gia đình tôi chọn cách mất thời gian để cầm tay chỉ việc khi con còn nhỏ, chấp nhận mất khá nhiều bát vỡ, nhà lau rồi mà bẩn hơn chưa lau, chấp nhận hướng dẫn, nhắc nhở chỉ để trẻ nấu được bữa cơm trong 1 giờ.
Khi dạy con làm việc nhà, cha mẹ chỉ cần tin rằng con lau 100 lần nhà bẩn thì lần thứ 101 nhà sẽ sạch, con đứt tay vài lần rồi sẽ biết dùng dao thành thạo, thà ăn cơm cháy với trứng sốt mặn chát để dần con biết nấu bữa cơm hoàn chỉnh, còn hơn để con mãi vụng về, không biết làm bếp.
Tôi sinh ra và lớn lên ở nông thôn. Thế hệ 7X, 8X có thể không giỏi ngoại ngữ bằng trẻ em hiện nay, nhưng đa số đều thành thạo việc nhà, biết làm nhiều thứ và sau này đều trở thành những người thành công, biết tự lập.
Tôi tin rằng những đứa trẻ biết làm việc, lao động từ bé, khi lớn cũng sẽ biết cách sắp xếp, xử lý cuộc sống của mình một cách gọn gàng, ngăn nắp.
Dịp nghỉ dài này, bố mẹ có thể tận dụng để dạy con làm những việc phù hợp với tuổi. Nếu nhà có sân vườn, bạn có thể hướng dẫn con nhổ cỏ, trồng rau. Những ngày giãn cách của trẻ sẽ bớt nhàm chán và trở nên ý nghĩa hơn bao giờ hết.
