Nhìn lại thập niên 90 của thế kỷ trước, Việt Nam rất ít xe máy. Thời đó, những người chạy xe đạp Thống Nhất, Phượng Hoàng đã là sang. Chính vì vậy, những chiếc xe máy là phương tiện chỉ những người giàu mới có.
Tuy nhiên, có một điều lạ là những chiếc xe nam thời đó khá phổ biến. Trong Nam thì phổ biến dòng Honda 67, ngoài Bắc lại thịnh hành những mẫu xe Nga như Minsk, MZ, hay xe Đông Đức như Simson... Về sau, những chiếc xe Honda Win thời thượng được nhập khẩu từ Indonesia hay những chiếc Suzuki GN 125 trở thành món đồ chơi không thể thiếu của những chàng trai trẻ nhà giàu.
Bẵng đi một thời gian, làn sóng xe Trung Quốc tràn ngập tại Việt Nam, các ông lớn Nhật Bản lao vào cuộc chiến với những chiếc xe underbone mức giá bình dân. Tiếp theo là phong trào xe tay ga bùng nổ với @, SH, Dylan… Những chiếc xe nam mạnh mẽ một thời đã dần biến mất, nhường chỗ cho hàng loạt mẫu xe nữ, được mọi giới sử dụng.
Vậy nguyên nhân gì khiến những chiếc xe nam dần vắng bóng tại Việt Nam?
Công nghệ và kiểu dáng lạc hậu
 |
| Xe Minsk từng phổ biến ở Việt Nam nhưng bị đào thải do công nghệ lạc hậu. Ảnh: Muare.vn |
Những chiếc xe backbone được nhắc ở trên đa phần là xe 2 thì. Thời đó, đường sá Việt Nam đa phần là đường đất, đèo dốc, những chiếc xe mang động cơ 2 thì có ưu điểm là khỏe, chở hàng tốt. Tuy nhiên, nhược điểm của dòng xe này là hay hỏng vặt, ô nhiễm môi trường, tốn xăng và thiếu phụ tùng thay thế. Đây cũng là nguyên nhân khiến người dùng dần mất hứng trước những "gã cơ bắp" xăng pha nhớt.
Honda 67 hay xe Win được đánh giá là đẹp ở thời điểm nó xuất hiện, tuy nhiên xe 67 lại quá nhỏ bé, trong khi xe Win lại quá cao, vì vậy cũng không chiếm được cảm tình của nhiều người.
Giá thành cao
 |
| Suzuki GN 125 có giá bằng 2 chiếc Dream Thái năm 1996. Ảnh: Besttoddlertoys. |
Xe Honda Win nhập khẩu từ Indonesia có giá 5,5 cây vàng thời điểm năm 1999 (tương đương 29 triệu đồng). Suzuki GN 125 có giá 65 triệu đồng năm 1996 (tương đương 2 chiếc Dream Thái). Mức giá này vượt xa thu nhập của đa phần người Việt.
Chính vì mức giá cao, chưa phù hợp với thị trường Việt Nam nên các hãng sản xuất không muốn đầu tư sản xuất trong nước. Thực tế, chi phí để sản xuất dòng xe backbone đắt hơn so với xe underbone. Những chi tiết trên xe backbone đa phần bằng kim loại, vật liệu phải chịu độ bền tốt hơn do vận hành ở tốc độ cao, vì vậy giá thành cũng đội lên.
Thiếu sự sang trọng
Ngày trước, đường xấu, người ta cần chiếc xe khỏe, cày tốt. Tuy nhiên, sau này điều kiện đường sá tốt hơn, người dân cũng khá giả. Nhu cầu ăn no mặc ấm đã được đáp ứng, người ta bắt đầu nghĩ tới ăn ngon mặc đẹp. Những chiếc xe 2 thì có làn khói xanh đặc trưng và tiếng nổ è è bị cho là kém lịch sự nếu đi với những bộ quần áo xịn. Vì vậy, người ta dần tìm tới những mẫu xe 4 thì sang trọng hơn, điển hình là Dream, Wave…
Một nguyên nhân khác là những chiếc xe nam côn tay chỉ phù hợp với một số đối tượng khách hàng trẻ. Thời đó, cả gia đình 5,6 người ngồi vắt vẻo trên chiếc xe Minsk là chuyện không hiếm. Những đứa nhỏ ngồi trên bình xăng, người chồng cầm lái, vợ ngồi sau bế thêm em nhỏ. Đó là hình ảnh những người giàu đi chơi Tết. Sau này, những chiếc xe underbone mang lại dáng ngồi sang hơn, lại phù hợp với nhiều đối tượng. Không khó hiểu khi những người đang sở hữu xe nam côn tay chuyển sang xe nữ.
Sau năm 2000, phong trào chơi xe tay ga tại Việt Nam bùng phát. Xe tay ga trở thành biểu tượng của sự giàu có, thành đạt. Thị phần xe nam vốn đã bị thu hẹp sau cuộc chiến với underbone, giờ đây lại một lần nữa phải đối đầu với làn sóng tay ga. Những nam thanh niên thành đạt chuyển sang sử dụng xe tay ga, bỏ lại những chiếc xe nam thành xe chuyên chở đồ, hoặc lùi dần về miền núi.
Xe nam đang hồi sinh?
 |
| Sự xuất hiện của FZ150i là tín hiệu mừng với những người mê xe côn tay. Ảnh: Minh Anh. |
Những chiếc xe số từng là biểu tượng của sự giàu có như Honda Dream giờ đây đang phải bình dân hóa để tiếp cận khách hàng mục tiêu. Những chiếc xe tay ga dần trở nên nhàm chán bởi kiểu dáng không nhiều thay đổi và cảm giác lái khá “buồn ngủ”. Điều kiện kinh tế Việt Nam đang dần khá lên. Đây được xem là những điều kiện thuận lợi cho sự trở lại của những chiếc xe côn tay nam tính.
Gần đây, Yamaha đã nhập khẩu chính thức dòng FZ150i với mức giá “chấp nhận được”, được người tiêu dùng đánh giá cao. Dòng xe này đang tạo nên trào lưu xe côn tay trong giới trẻ. Honda trình làng mẫu MSX 125 như một động thái thăm dò phản ứng của khách hàng. Suzuki nhập khẩu khá nhiều mẫu xe côn tay 150 phân khối. Các nhà nhập khẩu nhỏ cũng đang tung ra những mẫu xe nam trong tầm giá dưới 100 triệu đồng. Đây được xem là những động thái ban đầu báo hiệu sự trở lại mạnh mẽ những chiếc xe côn tay.
Người tiêu dùng chưa bao giờ quay lưng khi sản phẩm đáp ứng được nhu cầu. Trên các diễn đàn về xe trên toàn quốc, rất nhiều người mong mỏi các ông lớn tại thị trường Việt Nam sẽ chính thức sản xuất một mẫu xe nam côn tay cho người Việt.
Gần đây, Yamaha giới thiệu dòng Exciter 150 với thiết kế hoàn toàn mới, tiếp cận gần hơn với phân khúc xe nam. Tuy nhiên, trong con mắt của nhiều người, nó vẫn chỉ là xe nữ bởi kiểu dáng underbone. Các hãng sản xuất cũng không dễ dàng bỏ qua phân khúc thị trường béo bở này. Chúng ta hãy cùng chờ đợi, và biết đâu, một sản phẩm hoàn toàn mới sẽ được giới thiệu, cũng bất ngờ như cái cách Yamaha đưa Exciter 150 tiếp cận thị trường.
