BS.CKI Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC - cho biết thông tin trên tại cuộc thảo luận chuyên sâu về sốt xuất huyết diễn ra ngày 26/9 tại TP HCM.
Vaccine sốt xuất huyết do hãng dược phẩm Takeda (Nhật Bản) sản xuất tại Đức, được hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC nỗ lực đưa về Việt Nam và triển khai tiêm chủng trên toàn quốc từ ngày 20/9. Điều này nhằm kịp thời bảo vệ sức khỏe cho trẻ em và người lớn trước chu kỳ đỉnh dịch sốt xuất huyết thường xảy ra vào tháng 10 hàng năm.
 |
| Ngay từ khi thành lập, VNVC đã đầu tư xây dựng hệ thống kho lạnh, dây chuyền lạnh đạt tiêu chuẩn quốc tế GSP, có thể bảo quản đồng thời 400 triệu liều vaccine. |
Vaccine sốt xuất huyết của Takeda đã được nghiên cứu và phát triển trong 45 năm trước khi được tiêm chủng rộng rãi trên toàn cầu. Đây cũng là vaccine sốt xuất huyết đầu tiên được phê duyệt tại Việt Nam, phác đồ tiêm 2 mũi cách nhau 3 tháng cho trẻ từ 4 tuổi đến người lớn.
Vaccine sử dụng khung di truyền của type DEN-2 giảm độc lực để đảm bảo bao phủ đầy đủ 4 type gây bệnh gồm DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. DEN-2 cũng là tuýp virus thường gây bệnh nặng với nguy cơ tử vong cao.
Hiệu lực chống nhiễm của vaccine này với cả 4 type huyết thanh gây bệnh đến 80,2% tại thời điểm 12 tháng sau tiêm liều thứ 2. Vaccine cũng có hiệu lực cao trong việc chống nhập viện do sốt xuất huyết, với tỷ lệ giảm đến 90,4%.
 |
| Kể từ khi được ra mắt đến nay, vaccine sốt xuất huyết đã tiếp cận gần 15.000 người dân. |
PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến - Nguyên Bộ trưởng Y tế - cho biết sốt xuất huyết đang ngày càng trở nên nguy hiểm, ảnh hưởng đến nhiều khu vực với những biến động khó lường. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá sốt xuất huyết là 1 trong 10 gánh nặng y tế toàn cầu, xếp mức độ cao nhất về khẩn cấp y tế.
Gần 40 năm trước, Việt Nam đã chứng kiến dịch sốt xuất huyết khủng khiếp tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Thời điểm đó, việc phòng bệnh chủ yếu dựa vào diệt muỗi và lăng quăng, không có thuốc điều trị đặc hiệu, dẫn đến rất nhiều trường hợp tử vong.
Những năm gần đây, sốt xuất huyết diễn biến ngày càng phức tạp, lan rộng và diễn ra quanh năm thay vì theo mùa. Các biện pháp kiểm soát muỗi truyền bệnh gặp nhiều khó khăn do vấn đề đô thị hóa, giao thương, đi lại. Việt Nam ghi nhận hàng trăm nghìn trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết, với hàng chục đến hàng trăm ca tử vong mỗi năm. Sốt xuất huyết không chỉ gây gánh nặng và áp lực cho bệnh nhân, gia đình mà còn cho hệ thống cũng như nhân lực ngành y tế.
Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh - Phó chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TP.HCM, sốt xuất huyết khó dự đoán vì diễn biến khó lường. Vào giai đoạn hết sốt từ ngày thứ 3 đến thứ 5, người bệnh dễ chủ quan khiến nguy cơ trở nặng tăng.
Bệnh gây ra các biến chứng nguy hiểm như tụt huyết áp, suy tim, suy thận, sốc mất máu, suy đa tạng, xuất huyết não, hôn mê… Các đối tượng có nguy cơ trở nặng cao hơn khi mắc sốt xuất huyết là trẻ nhỏ, phụ nữ có thai, người mắc các bệnh mạn tính, béo phì… Với phụ nữ mang thai, sốt xuất huyết có thể gây suy thai, sinh non hoặc thai chết lưu.
Ghi nhận mới nhất tại Bệnh viện Nhi đồng 1 cho thấy chỉ trong tháng 8, bệnh viện có 130 ca mắc sốt xuất huyết nhập viện. Trong đó, 8 trường hợp gặp biến chứng sốc sốt xuất huyết phải điều trị tích cực.
Bác sĩ Khanh nhấn mạnh, việc đưa vào sử dụng vaccine sốt xuất huyết là bước tiến quan trọng trong công tác phòng chống căn bệnh nguy hiểm này. “Nếu không có vaccine, chúng ta chỉ ‘đi theo đuôi’ sốt xuất huyết”, bác sĩ Khanh nói.
 |
| Vaccine sốt xuất huyết được hệ thống tiêm chủng VNVC triển khai tiêm đầu tiên từ ngày 20/9 vừa qua. |
Ở góc độ quản lý, PGS.TS Nguyễn Vũ Trung - Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM - cho rằng vaccine sốt xuất huyết là biện pháp phòng bệnh chủ động, đặc hiệu và dành cho số đông. Các kết quả nghiên cứu cho thấy đây là vaccine an toàn và dùng được cho trẻ em - đối tượng nhạy cảm với tỷ lệ mắc sốt xuất huyết rất cao.
Ông kỳ vọng: “Khi số người sử dụng vaccine tăng lên kết hợp các biện pháp khác, chắc chắn trong một thời gian ngắn, gánh nặng do sốt xuất huyết gây ra đối với cộng đồng sẽ giảm đáng kể”.
