Thay vì đi làm tới khuya vào tối thứ sáu, tổ chức các chuyến đi chơi team-building, hay tình nguyện giúp việc nhà cho sếp, nhiều nhân viên đang đi theo xu hướng "quiet quitting" (tạm dịch: âm thầm nghỉ việc).
Những người này chỉ làm vừa đủ tại văn phòng để đảm bảo tiến độ, sau đó đi về đúng giờ và tắt thông báo các kênh liên lạc. Họ cũng đăng tải chuyện này lên mạng xã hội, theo The Guardian.
 |
| Nhiều nhân viên chỉ muốn làm vừa đủ, không nhận thêm trách nhiệm sau giờ. Ảnh: Forbes. |
Kiệt sức, chán nản
Maria Kordowicz, phó giáo sư về hành vi tổ chức tại Đại học Nottingham, nói rằng việc gia tăng hành vi “quiet quitting” liên quan đến sự suy giảm mức độ hài lòng với công việc.
Báo cáo năm 2022 của Gallup về nơi làm việc toàn cầu cho thấy chỉ 9% nhân viên tại Anh cảm thấy gắn bó hoặc nhiệt huyết với công việc.
Khảo sát của NHS, thực hiện vào mùa thu năm 2021, cho thấy trên thang điểm 10, tinh thần làm việc của nhân viên giảm từ 6.1 xuống 5.8, trong khi sự gắn bó với công việc giảm từ 7.0 xuống 6.8.
“Kể từ đại dịch, mối quan hệ của người lao động với công việc đã được nghiên cứu trên nhiều khía cạnh. Kết quả hầu hết cho thấy thái độ với công việc đã thay đổi”, Kordowicz nói.
Những bài đăng trên TikTok về xu hướng "quiet quitting" có lẽ đã được truyền cảm hứng từ trào lưu "nằm thẳng" (tang ping) trên mạng xã hội Trung Quốc, khởi xướng bởi giới trẻ xứ tỷ dân kiệt sức và chán nản với cuộc sống hiện đại.
Phó giáo sư Kordowicz giải thích thêm: "Nhiều người muốn tìm kiếm ý nghĩa trong công việc hơn. Họ tự hỏi: 'Làm thế nào để tìm được vai trò phù hợp với hệ giá trị của tôi?'".
Một nguyên nhân tiêu cực hơn liên quan đến xu hướng "quiet quitting". Trong đại dịch, nhiều nhân viên bị vắt kiệt bởi khối lượng công việc cũng như sự thiếu cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Vì vậy, họ không đủ tinh thần để nỗ lực như trước.
 |
| Xu hướng "quiet quitting" có thể liên quan đến làn sóng "nằm thẳng" (tang ping) của giới trẻ Trung Quốc. Ảnh: New York Times. |
"Chúng ta có thể so sánh 'quiet quitting' với làn sóng 'đại nghỉ việc'. Mọi người vẫn ở chỗ làm, nhưng tâm trí họ không còn đặt vào đó. Liệu chúng ta đang hướng tới điều gì đó khác?", Kordowicz đặt câu hỏi.
Cụm từ "đại nghỉ việc" được đưa ra vào tháng 5/2021 bởi phó giáo sư Anthony Klotz, thuộc chuyên ngành quản lý tại Đại học London (Anh), khi ông dự đoán hàng loạt nhân viên Mỹ sẽ từ chức vì kiệt sức.
Ranjay Gulati, làm việc tại Trường Kinh doanh Harvard (Mỹ), cho rằng bản chất của làn sóng này là mọi người cân nhắc lại những lựa chọn trong cuộc đời.
Natalie Ormond là một trong số đó.
"Tôi xin nghỉ làm nhân viên công tác xã hội vào tháng 9 năm ngoái. Tôi đã làm công việc này 14 năm, không còn động lực để lên chức, nhưng cũng chẳng muốn giậm chân tại chỗ”, cô nói.
Ormond quyết định thành lập doanh nghiệp riêng, bán đồ chơi và quần áo trẻ em với chất liệu thân thiện môi trường. Ban đầu, cô chưa nghỉ làm hẳn để có thêm khoản tiết kiệm.
“Càng về sau, tôi càng thấy mệt mỏi và tội lỗi”, Ormond bày tỏ. Cuối cùng, cô quyết định nghỉ sớm hơn dự kiến.
 |
| Làn sóng "đại nghỉ việc" cho thấy nhiều người cân nhắc lại lựa chọn sự nghiệp. Ảnh: Entrepreneur. |
Từ bỏ vì nhiều yếu tố
Cũng có những người khác đã đạt được tham vọng trong sự nghiệp và nhận ra đó không phải điều họ tìm kiếm.
Aime Jones bắt đầu sự nghiệp ở lĩnh vực marketing và trở thành trưởng phòng truyền thông tại một tổ chức phi lợi nhuận vào năm 2017. “Đó từng là công việc trong mơ của tôi. Giờ mọi thứ nghe thật xa lạ. Nhưng tôi từng muốn vị trí, địa vị, mức lương đó. Tôi đã nỗ lực rất nhiều vì nó”, cô chia sẻ.
Jones từng nhận cuộc gọi vào cuối tuần, ngày nghỉ lễ, lúc 10h30 đêm. Cô đi làm sớm và về muộn để bắt kịp với đồng nghiệp.
Cho đến một ngày, người bạn thời đại học của Jones kể rằng cô ấy sẽ chuyển qua làm bán thời gian, chỉ 3 ngày/tuần
“Nói thật là tôi đã phán xét chuyện đó. Chúng tôi đáng lẽ phải cùng tiến lên trên nấc thang sự nghiệp. Nhưng rồi bạn tôi bảo: 'Sự bận rộn không quyết định giá trị của tôi'. Khi ấy, tôi mới vỡ lẽ", cô kể lại. 18 tháng sau, Jones bỏ việc để bắt đầu kinh doanh riêng.
 |
| Có nhiều yếu tố khiến người lao động chán nản, từ bỏ công việc. Ảnh: Alamy. |
Có lẽ, xu hướng "quiet quitting" vẫn luôn diễn ra, bởi giai đoạn nào cũng có vấn đề người lao động chán nản, muốn nghỉ ngơi.
Gần đây, nhiều công ty công nghệ đang tạo ra môi trường làm việc thoải mái hơn. Họ xây dựng văn phòng đầy sắc màu, cung cấp đồ ăn, thức uống miễn phí, tạo hình ảnh công ty trẻ trung, bao bọc trong những lý lẽ về sứ mệnh và mục đích.
Tuy nhiên, điều đó có thể che giấu những vấn đề như bóc lột sức lao động dưới nhiều hình thức.
“Bạn có thể là người tâm huyết trong công việc và gắn bó với tổ chức hoặc sự nghiệp đó. Nhưng sau đó, nếu một sự kiện xâm phạm những kỳ vọng, bạn sẽ không còn tin tưởng công việc hay tổ chức đó nữa”, tiến sĩ Ashley Weinberg, nhà tâm lý học tại Đại học Salford (Anh), cho biết.
Những công ty sáng suốt đang cho người lao động thêm quyền kiểm soát và niềm tự hào trong công việc, đi kèm mức lương xứng đáng. Tuy nhiên, những nỗ lực đó cũng bị cản trở bởi khủng hoảng chi phí sinh hoạt, khiến nhiều nhân viên cảm thấy hụt hẫng.
"Tiền bạc là vấn đề rất quan trọng trong công việc. Nhưng ngoài chuyện đó, nhân viên cũng muốn công sức của mình được tôn trọng và đánh giá cao”, Weinberg nói.
