Những đứa trẻ mạnh mẽ sẽ không trốn tránh thử thách, biết nhận lỗi và không hạ thấp người khác. Ảnh: Raising Children. |
Chuyên gia trị liệu tâm lý Amy Morin là tổng biên tập của Verywell Mind, đồng thời là người dẫn chương trình Postcast The Verywell Mind.
Bà nhận định việc xây dựng sức mạnh tinh thần cho trẻ bắt đầu bằng việc cha mẹ chú ý đến cách chúng suy nghĩ, cảm nhận và hành động. Sau đó, phụ huynh cần kiên nhẫn để loại bỏ những thói quen xấu và củng cố những thói quen tốt.
Điều đó đồng nghĩa với việc cha mẹ phải đồng hành cùng con khi chúng gặp khó khăn hoặc thất bại, giúp chúng đánh giá những gì đã xảy ra và khích lệ chúng cố gắng.
Trao đổi với CNBC, bà Amy Morin chỉ ra những điều mà đứa trẻ mạnh mẽ không bao giờ làm. Phụ huynh có thể tham khảo, từ đó xác định những loại hành vi không lành mạnh khiến con bạn bị hạn chế.
Trốn tránh thử thách
Theo bà Morin, trẻ thường ngại thử những điều mới hoặc có thể thử một lần và ngay lập tức từ bỏ nếu nó không suôn sẻ.
Tuy nhiên, bà Morin cho rằng việc thử những điều khó khăn có thể mở ra cho trẻ kỹ năng mới hoặc mang đến bài học về cách đối phó với sự thất bại. Vì vậy, phụ huynh hãy dạy con không nên trốn tránh thử thách bằng cách giúp chúng đặt tên cho cảm xúc.
"Cha mẹ có thể dạy trẻ thừa nhận cảm giác khó chịu khi tiếp xúc với điều mới mẻ, trấn an và khen ngợi những nỗ lực của con", bà Morin nhận định nếu cha mẹ chỉ khen ngợi khi con đạt điểm A hoặc ghi bàn thắng, trẻ sẽ ít có khả năng thử các hoạt động mới vì do dự không thành công.
Không dám nhận lỗi
Trẻ em thường muốn che giấu những sai lầm của mình vì chúng không muốn gặp rắc rối. Tuy nhiên, trẻ cần hiểu phạm lỗi là điều bình thường và chúng có thể học hỏi từ những sai lầm thay vì che giấu chúng.
Bà Morin khuyên thay vì tập trung vào hình phạt, cha mẹ nên hướng dẫn trẻ cách phát triển kỹ năng mới từ việc học hỏi những sai lầm.
Ví dụ, phụ huynh có thể cởi mở hơn khi thảo luận về những lỗi sai và hỏi con liệu chúng có thể học hỏi những gì. Sau khi trẻ nhận lỗi, hãy khen ngợi chúng vì sự trung thực thay vì nổi giận.
Hối hận về những gì đã làm
Nếu con gặp thất bại, việc cho phép con nói ra cảm xúc buồn bã của mình có thể giúp con chấp nhận sự thất vọng và tiếp tục cố gắng. Vì vậy, cha mẹ không nên gạt bỏ cảm xúc của trẻ.
"Hãy để trẻ buồn một lúc, nhưng đây chỉ nên là trạng thái tạm thời. Cha mẹ nên can thiệp nếu con có cảm xúc tiêu cực, tự dằn vặt bản thân như 'Con là đứa trẻ ngu ngốc', 'Con không thể thành công'", bà Morin khuyên cha mẹ nên đặt câu hỏi cho con và khơi gợi chúng đưa ra giải pháp.
Ví dụ, phụ huynh có thể hỏi con sẽ làm gì nếu một người bạn đang gặp trường hợp tương tự. Thông thường, trẻ sẽ khuyên bạn học bài và vượt qua bài kiểm tra vào lần tới. Từ đó, cha mẹ có thể hướng trẻ dùng cách này làm giải pháp cho bản thân.
Phớt lờ các vấn đề của bản thân
Bà Morin nhận định có một sự khác biệt giữa hành động và tinh thần. Đôi khi, cha mẹ sẽ nhầm lẫn việc con chỉ đang giả vờ mạnh mẽ. Vì vậy, họ khuyên trẻ cứ để mọi chuyện qua đi và đừng để bị ảnh hưởng quá nhiều.
Tuy nhiên, điều đó chỉ càng chôn vùi các vấn đề của trẻ thay vì được giải quyết lành mạnh.
"Trẻ nên hiểu chúng cần phải đối mặt với mọi thứ thay vì phớt lờ các vấn đề. Cha mẹ hãy giúp con xác định những cảm xúc tích cực hoặc tiêu cực và giải quyết chúng", bà Morin khuyên.
Nếu nghe thấy con hạ thấp người khác, cha mẹ hãy trao đổi với chúng và tìm ra gốc rễ của cảm xúc tiêu cực đó. Ảnh: Pexels. |
Hạ thấp người khác để cảm thấy tốt hơn
Chê bai người khác để bản thân cảm thấy tốt hơn là một dấu hiệu của lòng tự trọng thấp. Điều đó cũng khiến con bị mang tiếng là đứa trẻ xấu tính, khiến các mối quan hệ bị tổn hại.
Vì vậy, nếu nghe thấy con hạ thấp người khác, cha mẹ hãy trao đổi với chúng và tìm ra gốc rễ của cảm xúc tiêu cực đó. Có thể, trẻ đang cảm thấy buồn về điều gì khác, hoặc đang xấu hổ và muốn làm người khác bối rối để đánh lạc hướng cảm xúc của họ.
"Sau đó, cha mẹ hãy giúp trẻ tìm ra cách xử lý tình huống. Chúng phải hiểu rằng có nhiều cách để giải quyết vấn đề thay vì hạ thấp người khác", bà Morin nói và cho biết trẻ cũng có thể học hành vi xấu từ chính cha mẹ. Vì vậy, phụ huynh hãy chịu trách nhiệm và thừa nhận với con rằng bạn đã sai khi chế giễu người khác.
Không biết từ chối
Việc lên tiếng, nói “không” với người khác ở thời điểm phù hợp giúp trẻ trở nên mạnh mẽ hơn.
Theo bà Morin, cha mẹ hãy khuyến khích con nói lên suy nghĩ của mình và từ chối những yêu cầu con không muốn thực hiện. Tuy nhiên, trẻ cần học cách từ chối một cách kiên quyết nhưng lịch sự như nói "Không, tôi cảm ơn" hoặc "Không, tôi không có hứng thú"...
Quan trọng, trẻ cần biết rằng chúng phải chịu trách nhiệm về cách chúng suy nghĩ, cảm nhận và cư xử.
Cảm thấy bản thân có quyền với mọi thứ
Nghiên cứu cho thấy học cách cảm nhận và bày tỏ lòng biết ơn là điều quan trọng giúp trẻ xây dựng sức mạnh tinh thần, nó thậm chí có thể cải thiện lòng tự trọng và giảm căng thẳng.
"Những đứa trẻ cảm thấy mình có quyền với mọi thứ thường tin rằng chúng không phải làm việc chăm chỉ để đạt được những gì chúng muốn", bà Morin nói.
Vị chuyên gia khuyên cha mẹ nên ngăn chặn tình trạng đó bằng cách không cho con cái những thứ chúng muốn hoặc khen ngợi những đứa trẻ nỗ lực.
Mục Giáo dục giới thiệu đến bạn đọc những cuốn sách nuôi dạy trẻ trong thời đại 4.0.
Cuốn sách Nuôi con 4.0 - Làm thế nào để trẻ không bị nghiện thiết bị công nghệ? của TS Shimi Kang (nhà khoa học, tâm lý học, chuyên gia giáo dục, tác giả của nhiều tựa sách bán chạy) được đánh giá là hữu ích cho các phụ huynh có con em nghiện sử dụng thiết bị điện tử.
TS Shimi Kang đưa ra hàng loạt dẫn chứng và phân tích khoa học về cách thức tác động của thiết bị công nghệ đến bộ não đang trong giai đoạn phát triển của trẻ. Sau đó, bà chỉ ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe, hành vi và tính cách của trẻ.