93% trường ở TP.HCM học 2 buổi/ngày, học sinh được dạy gì ở trường?

Học sinh TP.HCM. Ảnh: Nguyễn Huế/VietNamNet.

Bà Lâm Hồng Lãm Thúy, Trưởng phòng Giáo dục Phổ thông (Sở GD&ĐT), cho biết TP.HCM chỉ có 39/556 cơ sở giáo dục tiểu học chưa tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Điều đó có nghĩa là tỷ lệ học 2 buổi/ngày ở bậc tiểu học của thành phố là 92,98%. Trong khi đó, con số này ở THCS và THPT là 93%.

Dạy học 2 buổi/ngày là một trong những mục tiêu của giáo dục TP.HCM nhiều năm qua nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện, nâng cao chất lượng, đáp ứng nhu cầu của phụ huynh và xã hội trong việc quản lý, giáo dục học sinh cũng như tăng cường giáo dục kỹ năng sống.

Để dạy học 2 buổi/ngày, các trường học ở TP.HCM đã xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp với điều kiện về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình, sách giáo khoa.

Nâng cao chương trình chính khóa, tổ chức các môn theo năng lực, năng khiếu

Theo ông Nguyễn Bảo Quốc, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TP.HCM, trong chương trình 2 buổi/ngày, đầu tiên là hoạt động dạy học phải có kế hoạch bám sát, nâng cao chương trình chính khóa, tổ chức các môn theo năng lực và năng khiếu của từng nhóm đối tượng nhằm phát huy khả năng, đảm bảo phát triển năng lực của học sinh; đồng thời tăng cường các nội dung phát triển các kỹ năng ngoại ngữ, tin học.

Thời lượng dạy học sẽ không quá một nửa tổng thời lượng buổi 2 để nhà trường có thời gian tổ chức các hoạt động giáo dục khác cho học sinh như: Hoạt động trải nghiệm, nghiên cứu khoa học, định hướng giáo dục STEM, hướng nghiệp, giá trị sống, kỹ năng thực hành xã hội, câu lạc bộ, phát triển năng khiếu cá nhân và hoạt động xã hội tại địa phương.

Với việc dạy học chính khóa, các trường thực hiện đầy đủ chương trình giáo dục của Bộ GD&ĐT, chú trọng đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường hoạt động thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Tổ chức phụ đạo cho học sinh chưa đạt ở các môn học, bồi dưỡng học sinh giỏi, đảm bảo chất lượng dạy học.

Bên cạnh đó, tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp đa dạng giúp học sinh phát triển toàn diện, có định hướng nghề nghiệp phù hợp. Tăng cường tiết đọc sách theo khối; tiết rèn kỹ năng tư duy toán học; CLB tiếng Anh và CLB STEM - Khoa học tự nhiên theo nhu cầu và nguyện vọng của học sinh…

Các cấp học 2 buổi/ngày ra sao?

Giáo dục phổ thông hiện có 3 cấp học là tiểu học, THCS và THPT.

Ở cấp tiểu học, mỗi ngày thực hiện 7 tiết chính khóa không bắt buộc sáng 4 tiết, chiều 3 tiết. Thời khóa biểu sắp xếp khoa học, đảm bảo tỷ lệ hợp lý giữa nội dung dạy học và hoạt động giáo dục, phân bổ hợp lý về thời lượng, thời điểm trong ngày và tuần học, phù hợp với tâm sinh lý học sinh tiểu học cũng như việc điều động, bố trí giáo viên giảng dạy.

Bên cạnh các tiết chính khóa, trường tiểu học tổ chức các hoạt động khác như rèn luyện kỹ năng sống, sinh hoạt các câu lạc bộ tùy theo nhu cầu và năng lực của học sinh, giúp các em hoàn thành nhiệm vụ học tập, yêu cầu cần đạt mà không gây “quá tải” cho các em.

Đối với cấp THCS, tổng số tiết dạy học trong tuần từ 37 đến 42 tiết, bao gồm chương trình dạy học, hoạt động giáo dục theo quyết định 16 năm 2006 của Bộ GD&ĐT về nội dung dạy học, hoạt động giáo dục 2 buổi/ngày.

Đối với cấp THPT, tổng số tiết dạy học là 42-48 tiết/tuần, bao gồm chương trình dạy học, hoạt động giáo dục theo quyết định 16 năm 2006.

Ông Hà Hữu Thạch, Hiệu trưởng trường THPT Lương Thế Vinh (quận 1), cho hay ở buổi học thứ 2 trong ngày, nhà trường tăng cường phẩm chất và năng lực cho học sinh thông qua các câu lạc bộ như học thuật, tiếng Anh, STEM.

Đối với một số tiết, trước đây, học sinh học theo chuyên đề củng cố, nâng cao thì nay nhà trường định hướng cho học sinh theo AI. Học sinh bổ sung kiến thức các môn Lý, Hóa theo hướng của ChatGPT, sau đó giáo viên hướng dẫn, giải đáp cho các em.

Học 2 buổi/ngày: Nhiều nơi thiếu phòng học, thiếu giáo viên

Đầu năm học hàng năm, Sở GD&ĐT TP.HCM đưa ra các khoản thu khác, tùy theo cấp học. Các khoản này không có mức trần cụ thể mà các trường được tự xây dựng dự toán theo nguyên tắc thu đủ bù chi, dựa trên sự tự nguyện, thống nhất với phụ huynh, phù hợp với thực tế trên địa bàn.

Kinh phí dao động học buổi 2 hiện nay ở TP.HCM khoảng 150.000-200.000 đồng/học sinh/tháng.

Đối với khoản thu 2 buổi/ngày, Sở GD&ĐT quy định trường chỉ sử dụng nguồn kinh phí này cho các hoạt động dạy học và giáo dục trong kế hoạch 2 buổi/ngày.

Hiện nay ở TP.HCM, các quận 1, 3, 4, 5, 6, 7, 10, Phú Nhuận, Cần Giờ, Nhà Bè học 2 buổi/ngày 100%. Lãnh đạo Sở GD&ĐT cho hay trên địa bàn vẫn còn một số quận, huyện có nhiều trường THCS có sĩ số cao hơn quy định của điều lệ trường, tỷ lệ học sinh học 2 buổi/ngày thấp; điều kiện về sân chơi, bãi tập, thư viện chỉ đảm bảo theo chuẩn, chưa tạo điều kiện để cải tiến chất lượng giảng dạy, học tập. Việc gia tăng số học sinh hàng năm dẫn đến yêu cầu tăng phòng học, giáo viên, nhân viên nhưng khó tăng biên chế.

Sở GD&ĐT đánh giá với việc dạy học 2 buổi/ngày, học sinh đạt yêu cầu, mục tiêu đặt ra, có kết quả khá cao. Dạy học 2 buổi/ngày đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, phát triển theo phẩm chất và năng lực dựa trên một môi trường giáo dục đa dạng.

Chương trình học 2 buổi/ngày tại trường giúp phụ huynh yên tâm, học sinh có môi trường lành mạnh để phát triển, có nhiều thời gian để làm việc nhóm, sinh hoạt tập thể, trải nghiệm và phát triển các năng lực cá nhân. Học sinh có nhiều cơ hội hơn để tham gia các hoạt động giáo dục, rèn luyện kỹ năng sống, phát triển năng lực cá nhân.

Tuy nhiên, sở cũng nhìn nhận còn một số hạn chế như khó khăn về điều kiện cơ sở vật chất, nhiều nơi thiếu phòng học, phòng chức năng cần được đầu tư thêm; thiếu giáo viên, đặc biệt là giáo viên dạy các môn Âm nhạc, Mỹ thuật, Giáo dục Thể chất, Ngoại ngữ, Tin học...