“Nếu được quay lại, tôi vẫn chụp bộ ảnh nude đó. Tôi nghĩ bộ ảnh không có gì phải tranh cãi. Tôi chọn chủ đề để tôn vinh người phụ nữ mạnh mẽ, quyến rũ, đầy nữ tính”, Á hậu Hoàn vũ Việt Nam Lê Thảo Nhi khẳng định với Zing về những hình ảnh khỏa thân cô từng thực hiện hồi tháng 3.
Câu nói của Thảo Nhi là lời phản hồi đến những ý kiến của khán giả cho rằng các hình ảnh sexy, táo bạo như vậy không phù hợp với một người đẹp đội vương miện.
Phụ nữ thực hiện các bộ ảnh nude theo hướng nghệ thuật luôn là vấn đề gây tranh cãi và nhận các ý kiến trái chiều, cho dù nhân vật chính là hoa hậu, ca sĩ, diễn viên nổi tiếng hay chỉ là một nữ giới bình thường.
Một trong những nguyên nhân là các bức hình khỏa thân nghệ thuật vẫn thường bị coi là nội dung khiêu dâm, gợi dục, khi đường nét thân hình và các khu vực nhạy cảm phơi bày.
Ảnh nude bị tình dục hóa
Theo Matt Frad, tác giả của cuốn Delivered: True Stories of Men and Woman Who Turned from Porn to Purity, ý định của nghệ sĩ chụp ảnh nude và của những người làm phim khiêu dâm vốn rất khác nhau.
 |
Bộ hình thực hiện trước khi đăng quang á hậu của Thảo Nhi. Ảnh: Lê Thảo Nhi. |
Trong nghệ thuật nhiếp ảnh, chụp ảnh nude được coi là mảng miếng giúp tập trung bày tỏ vẻ đẹp tự nhiên của hình thể lẫn cảm xúc con người.
Trước đó, khi máy ảnh chưa ra đời, hình tượng nam hay nữ giới khỏa thân cũng đã xuất hiện thường xuyên trong các tác phẩm hội họa, điêu khắc thời Phục hưng, với mục đích tương tự.
Điều này khác hẳn với mục đích kích thích ham muốn, khơi gợi tình dục bằng cách tập trung vào các bộ phận nhạy cảm trên cơ thể trong những hình ảnh, video gắn mác “người lớn”.
“Một nhà sản xuất phim cấp 3 sẽ cảm thấy khó hiểu và thất bại nếu ai đó nếu khen rằng phim đẹp, song lại không gợi dậy chút thích thú nào. Tương tự, một họa sĩ hay nhiếp ảnh gia sẽ thất vọng nếu tác phẩm của mình chỉ làm người xem nghĩ đến chuyện tình dục, thay vì nhận ra ý đồ nghệ thuật”, Frad đánh giá.
Ngoài ra, tác giả này không bỏ qua thực tế rằng có nhiều người bị kích thích bởi nội dung vốn không nhằm mục đích gợi lên ham muốn tình dục.
“Những hình ảnh khỏa thân có thể làm xuất hiện khao khát sắc dục ở một số người, còn những người còn lại thì không”, tiến sĩ Michael Waldstein, một học giả về Công giáo, đánh giá.
Giá trị của ảnh nude
Theo Photography Talk, có 3 điều chính khi nói về lý do mọi người muốn chụp ảnh khỏa thân và giá trị từ những tấm hình theo phong cách này mang lại.
Thứ nhất, lý do xuất phát từ nghệ thuật thuần túy. Chụp ảnh nude không đơn giản là ghi lại hình ảnh của ai đó không mặc quần áo che thân, mà còn cần tài năng nhiếp ảnh, từ chọn bối cảnh, ánh sáng, kỹ thuật đổ bóng, tận dụng đường nét trên cơ thể để cho ra sản phẩm có tính nghệ thuật.
 |
| Chụp ảnh nude không đơn giản là ghi lại hình ảnh của ai đó không mặc quần áo che thân. Ảnh: Amanda Charchian. |
Thứ hai, chúng phản ánh tâm lý phản đối các tiêu chuẩn trong xã hội. Những bức hình nude đã xuất hiện từ thế kỷ 19 và ngày càng trở nên phổ biến vào hai thế kỷ sau đó, khi nhiếp ảnh gia hoặc người mẫu thể hiện sự bất mãn với những vấn đề nổi cộm đang tồn tại hoặc dùng ảnh nói lên quan điểm, suy nghĩ của mình.
Người mẫu Miranda Kerr từng nude trên trang bìa ấn phẩm số tháng 7/2009 của Rolling Stone với lời kêu gọi nâng cao nhận thức của cộng đồng trước sự đe dọa của môi trường đến loài kaola.
Thứ ba, chụp ảnh nude, cụ thể là nữ giới, là một cách giúp phụ nữ học cách tự tin vào cơ thể của mình.
Nhiếp ảnh gia Amanda Charchian (Mỹ) mất 3 năm (2012-2015) để hoàn thành cuốn sách ảnh phụ nữ khỏa thân tại các địa điểm thiên nhiên hoang sơ ở Iceland, Costa Rica, Morocco và Cuba.
Amanda cho biết mình có thể hoàn toàn chụp những bức tương tự với đầy đủ quần áo, song cô muốn "giải phóng họ theo cách mới", với mục đích "không phải tình dục hóa, mà là trao quyền cho nữ giới".
"Khỏa thân giúp bạn học được cách thoải mái, yêu lấy cơ thể chính mình. Phần đông phụ nữ không có thân hình như các siêu mẫu và họ dùng trang phục để che đi khuyết điểm. Nhưng trong thời đại này, quan niệm dần chuyển thành không có thân hình nào hoàn hảo và mọi vóc dáng đều đáng được tôn vinh", Amanda nói.
The Private Lens ở Cộng hòa Dominica là tạp chí hàng tuần về mỹ thuật và chụp ảnh khỏa thân chỉ dành cho hội viên.
"Khi bạn chọn trở thành một phần của buổi chụp ảnh khỏa thân nghệ thuật, bạn đang nói với cả thế giới rằng bạn hài lòng với cơ thể của mình và không ngại khoe nó một cách trang nhã, kể cả phơi bày những thứ bị coi là xấu như lông, vết rạn da", Reyna Sánchez, người mẫu nude của tạp chí, cho biết.
Ranh giới mong manh
Trong cuộc phỏng vấn với Zing, Á hậu Lê Thảo Nhi cho hay cô từng cân nhắc kỹ lưỡng khi thực hiện bộ ảnh nude bởi "ranh giới giữa gợi cảm và phản cảm vốn rất mong manh".
"Đây là bộ ảnh tôi tâm huyết và đầu tư nhất từ trước đến nay. Tôi chọn trang phục có chất lượng, không mỏng quá, cân đối lại các phần cơ thể lộ ra để không bị 'hở' nhiều, cho đến make up, góc ảnh, cách chụp.
Tôi nghĩ những ai muốn chụp các bộ ảnh theo phong cách nude hay gợi cảm đều cần cân nhắc tất cả chi tiết nhỏ nhất để chúng tôn lên vẻ đẹp và giúp hình ảnh không vượt qua ranh giới phản cảm", cô nói.
 |
Hai bức hình nude của nhóm Dixie Chicks. |
Nói cách khác, chụp ảnh nude nghệ thuật là một hoạt động sáng tạo nghiêm túc và sẽ chỉ xấu, phản cảm nếu người chụp hay mẫu ảnh dễ dãi, cố tình khoe thân, da thịt.
Và ngay cả khi những tấm hình khỏa thân đạt hiệu quả về mặt thẩm mỹ, thời trang, ê-kíp thực hiện vẫn cần chú ý tới ý nghĩa, thông điệp truyền tải của chúng.
Năm 2006, trang bìa của tạp chí Vanity Fair từng gây tranh cãi với hình ảnh Scarlett Johansson và Kiera Knightley bên nhà thiết kế Tom Ford. Điều đáng nói, hai nữ diễn viên khỏa thân hoàn toàn còn Tom Ford diện bộ vest.
Hình ảnh vấp phải sự chỉ trích dữ dội vì thể hiện phụ nữ theo hướng tình dục hóa, phục tùng đàn ông còn nam giới ở vị trí nắm giữ quyền lực. Bức hình cũng bị chỉ trích vì lạm dụng photoshop, chỉnh sửa vóc dáng của hai nữ diễn viên.
Đến năm 2014, Kiera Knightley đồng ý tạo dáng với ngực trần trên Interview Magazine với điều kiện hình ảnh phải được giữ nguyên như ban đầu.
"Tôi hoàn toàn đồng ý chụp ảnh ngực trần, miễn là nhiếp ảnh gia đừng chỉnh để chúng to hay đẹp hơn. Với tôi, chuyện này thật sự quan trọng bởi tôi từng bị thao túng rất nhiều về vóc dáng, cơ thể mình ra sao trên truyền thông, phim ảnh", Knightley nói trong cuộc phỏng vấn với The Times.
