Bác sĩ Nguyễn Ngọc Anh Tuấn là Tiến sĩ Y học thể thao Đại học Thể Thao Bắc Kinh. Anh vừa giảng dạy trong nước, vừa là huấn luyện viên thể chất kiêm bác sĩ chăm sóc cho cầu thủ giải bóng rổ nhà nghề. Với kiến thức chuyên môn, bác sĩ lý giải một số lầm tưởng nhiều người gặp phải khi luyện tập.
Nguyên nhân khiến tập nhiều nhưng không khỏe
Bác sĩ Tuấn cho biết không ít người, nhất là các bạn trẻ, tập luyện chăm chỉ song cả sức khỏe lẫn vóc dáng đều “giậm chân tại chỗ”. Điều này xuất phát từ nhiều lý do như tập sai tư thế, hít thở sai cách, ăn uống sai món…
Chưa kể, nhiều bạn trẻ chỉ tập luyện theo phong trào mà không quan tâm tính hiệu quả. Nếu tập luyện sai tư thế quá lâu, bạn còn có thể gặp nhiều nguy cơ về bệnh lý.
Bác sĩ Nguyễn Ngọc Anh Tuấn. |
“Cơ thể khỏe mạnh không chỉ đến từ tập luyện bên ngoài mà còn phải được chăm sóc từ bên trong. Bạn tập nặng 1 giờ mỗi ngày, song 23 giờ còn lại bỏ bê chăm sóc cơ thể, ăn uống qua loa, thức khuya quá độ, thường xuyên căng thẳng… thì sức khỏe không thể tốt lên”, bác sĩ Tuấn cho biết.
Một trong những câu nói nổi tiếng trong ngành khoa học thể thao là: “Work hard, work smart, work consistently” (tạm dịch: Tập chăm chỉ, tập thông minh, tập bền bỉ). Nhiều người quan niệm chăm tập là đủ nhưng tập thông minh mới khỏe. Khỏe mạnh không chỉ là tập thể dục mà còn phải lắng nghe và theo dõi cơ thể để xây dựng lối sống khoa học, lâu dài.
Lắng nghe cơ thể để khỏe toàn diện
Lắng nghe cơ thể từ bên trong cần dựa vào các chỉ số sức khỏe khoa học. Nồng độ oxy trong máu có thể tiết lộ sức khỏe tim mạch, trong khi chỉ số giấc ngủ và stress báo hiệu tình trạng cơ thể trước khi xuất hiện bệnh dạ dày, thiếu máu não...
Theo dõi chỉ số khi tập luyện thể thao là điều cần thiết, giúp bạn đánh giá cường độ, độ phù hợp để đưa ra phương án điều chỉnh cần thiết. Khi làm việc với vận động viên, đặc biệt trong giai đoạn tập luyện nặng, bác sĩ Tuấn luôn theo dõi nhịp tim khi họ vừa ngủ dậy. Sự thay đổi nhịp tim phản ánh rõ khả năng đáp ứng của cơ thể với bài tập trước đó.
Các chỉ số sức khỏe khoa học có thể tiết lộ tình trạng cơ thể. |
Theo bác sĩ Tuấn, lối sống đô thị ngày nay không phù hợp đặc điểm sinh học tiến hóa ban đầu của con người. Cơ thể phải tìm cách thích nghi khi rơi vào những trạng thái không thoải mái như sáng bỏ bữa, trưa không nghỉ, chiều áp lực, tối “chạy” deadline, khuya mất ngủ. Quá trình thích nghi này được thể hiện qua các chỉ số sinh lý học, nếu không có thiết bị sẽ rất khó theo dõi.
Theo dõi chỉ số sức khỏe
Vừa xoay chiếc đồng hồ Garmin trên cổ tay, bác sĩ Tuấn vừa chia sẻ loạt công nghệ hữu ích của thiết bị này với người chơi thể thao cũng như những ai quan tâm sức khỏe. Đồng hồ Garmin có thể đo được các chỉ số liên quan tim mạch, sức khỏe và vận động, đưa ra lời nhắc vận động khi bạn ngồi quá lâu hoặc lời khuyên cải thiện giấc ngủ.
“Các chỉ số đặc biệt như Body Battery và Stress Tracking rất hữu ích, giúp chúng ta đặt ra mục tiêu và kế hoạch tập luyện tiếp theo trong ngày. Ví dụ sau khi trải qua ngày dài tương đối mệt mỏi, các chỉ số đều xuống thấp, bạn chỉ nên chọn bài tập vừa sức để tránh gặp rủi ro khi tập luyện”, bác sĩ chia sẻ.
Sleep Score là tính năng yêu thích của bác sĩ khi đưa ra thống kê về giấc ngủ qua dữ liệu nhịp tim, HRV, mức độ bão hòa oxy, nhịp thở và dữ kiện hoạt động trong ngày. Anh thường yêu cầu vận động viên đeo đồng hồ khi ngủ để đánh giá chất lượng giấc ngủ, qua đó điều chỉnh giáo án tập và chăm sóc cơ thể phù hợp. Anh cũng dùng Garmin Venu 2 để đo thời gian ngủ, chất lượng và độ sâu giấc ngủ của mình sau mỗi đêm.
“Tôi cũng có những giấc ngủ ngắn dài, chất lượng khác nhau. Garmin sẽ tự động đánh giá và đưa ra lời khuyên để tôi có giấc ngủ chất lượng. Ngủ đủ giấc vào ban đêm giúp bạn vui vẻ, sảng khoái và tràn đầy năng lượng để bắt đầu ngày mới”, bác sĩ Tuấn chia sẻ.
Đồng hồ Garmin là thiết bị hữu ích với người chơi thể thao nói riêng và những ai quan tâm sức khỏe cá nhân nói chung. |
Bác sĩ Tuấn cũng đề cập đến chức năng Workout Animation trên Garmin, giúp người dùng tập luyện đúng cách, đúng kỹ thuật để nâng cao hiệu quả và phòng tránh chấn thương. Hình ảnh mô phỏng động tác chuẩn xác và dễ hiểu giúp tập luyện đúng cách. Bên cạnh đó, đồng hồ thông minh Garmin có thể giúp bạn xây dựng các thói quen tốt cho sức khỏe như đi bộ nhiều hơn, ít ngồi một chỗ, quan tâm hơi thở, chăm uống nước, kiểm soát stress...
Ngoài ra, bác sĩ Tuấn còn đánh giá cao pin của đồng hồ thông minh từ Mỹ này. Sau 3 ngày sử dụng, thiết bị vẫn còn 70%, giúp theo dõi sức khỏe thông suốt và liền mạch.