Bệnh nhân Campuchia bị ‘bàn chân tiểu đường’ thoát cảnh cưa chân

Bà Tan Chheang Lay (62 tuổi, người Campuchia) sống chung với căn bệnh tiểu đường suốt 30 năm qua.

Đầu năm nay, bà bị vết áp xe nhỏ ở chân trái. Do không có cảm giác đau, bà Tan nghĩ đây chỉ là vết xước thông thường. Không ngờ, vết áp xe nhanh chóng sưng tấy. Bà điều trị ở bệnh viện gần nhà nhưng bệnh không thuyên giảm, bác sĩ buộc phải cắt bỏ một ngón chân út. Sau phẫu thuật, ổ nhiễm trùng tiếp tục lan rộng khắp bàn chân.

Khi đi khám ở bệnh viện tuyến trên, bà được bác sĩ chỉ định đoạn chi, nếu không vết thương sẽ tiếp tục lan rộng, đe dọa tính mạng.

3 cuộc phẫu thuật cứu đôi chân bị biến chứng

Không muốn tàn phế, theo lời người quen, bà Tan tìm đến Bệnh viện FV để mong cứu lấy bàn chân. Khám cho bà Tan, bác sĩ Trương Hoàng Vĩnh Khiêm - khoa Chấn thương Chỉnh hình và Phẫu thuật Bàn tay - nhận thấy tình trạng nhiễm trùng rất nghiêm trọng.

Bác sĩ Trương Hoàng Vĩnh Khiêm tiến hành 3 cuộc phẫu thuật để cứu bàn chân hoại tử do biến chứng tiểu đường.

“Điều trị bàn chân tiểu đường là thử thách lớn đối với các bác sĩ. Khó khăn của ca bệnh này là thiếu máu nuôi các chi, nên vết thương rất lâu lành. Việc phẫu thuật cũng đòi hỏi bác sĩ phải có kinh nghiệm để loại bỏ mô bị hư hỏng mà không ảnh hưởng đến các mô lành xung quanh", bác sĩ Khiêm cho biết. Bên cạnh đó, việc điều trị cần sự kết hợp chặt chẽ giữa nhiều chuyên khoa.

May mắn khi kiểm tra chỉ số ABI (chỉ số huyết áp cổ chân - cánh tay) cho bà Tan, bác sĩ Nguyễn Thị Thư Hương - khoa Nội tiết - đánh giá mạch máu ở chân vẫn còn tương đối tốt, khả năng chữa lành vết thương cao hơn.

Bà Tan và gia đình đồng ý phương án “trải qua nhiều cuộc mổ” do bác sĩ Khiêm đề xuất. Ê-kíp của bác sĩ Khiêm thực hiện 3 cuộc mổ công phu, trong đó 2 cuộc phẫu thuật đầu để loại bỏ toàn bộ phần nhiễm trùng.

Trong cuộc phẫu thuật lần 3, bác sĩ Khiêm chuyển vạt da từ bắp chân bệnh nhân xuống để phủ cho vùng da đã bị hoại tử. Bà Tan được chăm sóc vết thương kết hợp dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ khoa Nội tiết, nhằm cân bằng đường huyết và tái tạo mô mới ở vùng tổn thương.

Quá trình chăm sóc bệnh nhân sau phẫu thuật ghép da là thử thách lớn đối với đội ngũ điều dưỡng. Bệnh nhân nằm cố định trong tư thế đặc biệt suốt 2 tuần. Các điều dưỡng sáng tạo nhiều cách để bà Tan cảm thấy thoải mái hơn: Tạo gối ôm, thường xuyên xoay trở tư thế, massage… Sau thời gian nằm viện, bà Tan tiếp tục tái khám 2-3 lần/tuần trong hơn 2 tháng để chăm sóc vết thương.

Chế độ dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hồi phục sau mổ. Các điều dưỡng kiên trì chăm sóc, hỗ trợ bà Tan ăn đủ chất theo thực đơn từ bác sĩ dinh dưỡng. Nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa và đội ngũ điều dưỡng cùng sự hợp tác tích cực của bệnh nhân, bà Tan không phải cưa chân.

Trong lần tái khám cuối tháng 7, bà Tan vui mừng khi vết thương lành lặn, có thể đi lại bình thường.

“Giữ được bàn chân, chất lượng sống và sinh hoạt của tôi tốt hơn trước rất nhiều. Các bác sĩ thật tuyệt vời!”, bà Tan xúc động nói.

Bà Tan tái khám sau 3 ca phẫu thuật cùng với bác sĩ Khiêm.

Kiểm tra bàn chân thường xuyên và thăm khám định kỳ

Trung bình trên thế giới, cứ 30 giây lại có một bệnh nhân đái tháo đường phải đoạn chi. Theo bác sĩ Nguyễn Thị Thư Hương - khoa Nội tiết, bệnh nhân bị bàn chân Charcot (bàn chân tiểu đường) có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn nhiều so với người bình thường.

“Biến chứng này xuất hiện trong giai đoạn đầu sẽ không có triệu chứng rõ nét. Đôi khi, bản thân bệnh nhân cũng không biết mình đang mắc phải”, bác sĩ Hương cảnh báo.

Cũng theo bác sĩ Hương, bệnh nhân cần tự thăm khám bàn chân hàng ngày, phát hiện sớm vết chai, vết xước nhỏ để được điều trị kịp thời.

Bác sĩ Nguyễn Thị Thư Hương khuyên bệnh nhân tiểu đường thăm khám, tầm soát định kỳ.

Biến chứng bàn chân ở người tiểu đường do không kiểm soát tốt đường huyết trong máu. Bệnh nhân tiểu đường cần thăm khám định kỳ để được bác sĩ kê toa thuốc kiểm soát đường huyết, tuân thủ lời khuyên về chế độ dinh dưỡng và vận động để tránh biến chứng từ căn bệnh mạn tính này.

Bệnh nhân tiểu đường nên tự kiểm tra bàn chân hàng ngày.