Zing trích dịch bài đăng trên CNN, đề cập đến sự thay đổi trong phương pháp mai mối và kết hôn ở Ấn Độ trong kỷ nguyên công nghệ.
Năm Ananya 15 tuổi, cô cảm thấy bất lực khi chứng kiến chị gái mình kết hôn với một người đàn ông chỉ gặp trước đó vài tháng. Lúc đó, cô dâu mới 19 tuổi và biết chồng mình, người được cha mẹ chọn, qua vài lần nói chuyện trên điện thoại.
"Tôi không nghĩ chị ấy đã chuẩn bị cho việc này. Nhìn chị tôi có vẻ không vui lắm. 19 tuổi là mốc thời gian quá trẻ để kết hôn”, Ananya nói.
Hiện Ananya đã 30 tuổi. Cô biết rằng gia đình rất muốn con gái ổn định cuộc sống với một ai đó, nhưng Ananya chưa sẵn sàng.
 |
Việc mở rộng phương thức chọn bạn đời mang lại nhiều cơ hội hơn cho các đôi trẻ. Ảnh: CNN. |
“Cha mẹ đặt đâu, con ngồi đó”
Tuy hôn nhân sắp đặt vẫn là một chuẩn mực khó xóa nhòa ở quốc gia đông dân thứ 2 thế giới, những cô gái trẻ ngày nay đã tự do hơn trong việc chọn “nửa kia” của mình hoặc có quyền không kết hôn.
Sự ra đời của các nền tảng công nghệ đang dần thay thế phương pháp mai mối truyền thống. Thay vì dựa vào mối quan hệ gia đình, giới trẻ Ấn Độ và cha mẹ của họ chuyển sang dùng các trang web trực tuyến để tìm bạn đời.
 |
| Mặc dù hình thức hiện đại hóa hơn, nhiều người cho rằng các thước đo cũ như đẳng cấp, vẻ ngoài vẫn phải được cân nhắc kỹ lưỡng. Ảnh: Times of India. |
Theo truyền thống, cha mẹ sẽ viết sơ yếu lý lịch về các đặc điểm nổi bật của con cái họ - cân nặng, chiều cao, ngoại hình và tầng lớp - rồi chia sẻ với phụ huynh của những gia đình khác.
Hồ sơ cũng có thể được chia sẻ với bạn bè, linh mục địa phương hoặc người mai mối.
Trong quá khứ, những thông tin như vậy chỉ được giới hạn trong vòng tròn mối quan hệ của gia đình cô dâu, chú rể. Nhưng bây giờ nó cũng thường xuất hiện trên Internet để cả thế giới đều xem được.
Các trang web hoạt động tương tự như ứng dụng hẹn hò, khuyến khích người dùng đăng thông tin cá nhân của họ để tìm kiếm "nửa kia" phù hợp.
Theo CNN, trong khi những thứ ghi trên ứng dụng hẹn hò thường vui nhộn và dí dỏm thì tiểu sử được chia sẻ trên các nền tảng liên quan đến hôn nhân lại mang tính cá nhân nhiều hơn.
Nghề nghiệp, thu nhập, tôn giáo và tầng lớp đều được liệt kê. Đối với phụ nữ, bài đăng cũng có thể nêu rõ cân nặng, vóc dáng cơ thể và bề ngoài của họ.
Tự nắm giữ tương lai
Nhiều gia đình rất coi trọng những dữ liệu này. Song một số khác cho rằng các tiêu chí trên - đặc biệt với tầng lớp và ngoại hình - là sự phân biệt đối xử.
"Bạn bị đánh giá chỉ qua một tập hợp các phẩm chất trên giấy tờ, chắc chắn điều này đúng với nhiều đàn ông. Nó phản ánh một cách sâu sắc hiện thực và đó là điều khiến tôi khó chịu", Mira (26 tuổi), một luật sư sống ở New Delhi, bày tỏ.
Nếu cả hai cảm thấy ưng ý thì đôi bên sẽ có một vài "buổi hẹn hò", thường có các thành viên trong gia đình đi cùng. Sau đó, nhà trai, nhà gái sẽ đưa ra quyết định có kết hôn hay không.
 |
| Kết hôn qua sự sắp đặt trong thời hiện đại mang lại cho các cá nhân liên quan nhiều quyền lực hơn quá khứ. Ảnh: CNN. |
Nhiều năm trước, Ananya đã yêu cầu được tự soạn sơ yếu lý lịch của mình thay vì để gia đình làm thay. "Tôi nhớ đã làm nó giống như một CV và gửi cho cha xem”.
Ananya có lối sống tương đối hiện đại. Cô rời quê hương đến thủ đô New Delhi để làm việc cho một công ty quản lý sự kiện nghệ thuật.
Sau khi hồ sơ của Ananya được chuyển tiếp, một gia đình ở gần Jaipur đã đến gặp cha cô để ngỏ lời kết hôn. Nhưng với điều kiện con dâu họ phải ở nhà hoặc tham gia công việc kinh doanh của gia đình.
"Tôi thấy điều này thật kỳ lạ vì tôi có khả năng tự chủ. Công việc ổn định đã giúp tôi thuyết phục cha mẹ tin rằng tôi không cần phải vội vàng kết hôn”, cô gái 30 tuổi khẳng định.
Trước đây, các bậc cha mẹ sẽ là người quyết định hầu hết lễ cưới của con cái. Cô dâu, chú rể chỉ được cho biết họ kết hôn với ai và sự kiện này được diễn ra như thế nào.
“Đây là cách làm đã cũ. Hôn nhân mai mối truyền thống đã chết và bị thay thế bởi công nghệ”, Amitrajeet A. Batabyal, giáo sư kinh tế tại Viện Công nghệ Rochester, chia sẻ.
 |
| Giới trẻ Ấn Độ dần tự chủ hơn trong hôn nhân của mình. Ảnh: CNN. |
Tuy vậy, Sanjay Chugh, một nhà trị liệu ở New Delhi, cho biết nhiều người trẻ Ấn Độ vẫn tận dụng hình thức hôn nhân sắp đặt để gặp gỡ và dành nhiều thời gian tìm hiểu đối phương.
“Hôn nhân sắp đặt là một truyền thống tại đây và nó sẽ không biến mất một cách mau chóng. Sự khác biệt là ở hiện tại, nó chỉ đóng vai trò như một cầu nối. Cô dâu hoặc chú rể tương lai có thể gặp nhau 5, 6 lần. Họ mới là người quyết định cưới hay không”, Chugh nhấn mạnh.
Pallavi cho hay cách tiếp cận này có hiệu quả với cô. Cô đã dành 6 tháng để làm quen với chồng mình.
"Chúng tôi và cả gia đình 2 bên đã gặp nhau trước khi đồng ý tổ chức đám cưới. Tôi không phải chịu bất kỳ áp lực nào về việc kết hôn và có thể cắt đứt hôn ước bất cứ lúc nào. Cha mẹ tôi cũng rất thoải mái. Cưới hay không là tùy thuộc vào tôi", Pallavi nói.
Có thể không lập gia đình
Các xu hướng mới xuất hiện cho thấy thời thế đang dần thay đổi. Trong 3 thập kỷ qua, độ tuổi kết hôn trung bình của phụ nữ Ấn Độ đã tăng từ 19,3 đến 22,3, tính theo giai đoạn 1990-2018. Sự chênh lệch về mốc thời gian lập gia đình còn dựa trên nơi họ sinh sống.
Ví dụ, tại khu vực nông thôn vào năm 2019, các cô gái thường lấy chồng ở khoảng 21,8 tuổi, còn thành thị là 23,4 tuổi.
Theo số liệu của chính phủ, phần trăm tham gia lực lượng lao động ở nữ giới cũng giảm so với cùng giai đoạn 1993-1994. Tỷ lệ có việc làm ở thành thị từ 15-19 tuổi là 142/1.000. Gần một thập kỷ sau, con số đó đã giảm xuống còn 89/1.000.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau cho thực trạng này như thị trường việc làm suy yếu hay ngày càng có nhiều phụ nữ Ấn Độ theo đuổi con đường học vấn dài hạn. Tấm bằng cử nhân đã mở ra cho họ nhiều lựa chọn hơn ngoài việc kết hôn.
 |
Nhiều phụ nữ Ấn Độ ưu tiên cho việc học hơn lấy chồng. Ảnh: India Express. |
Nisha tin rằng cơ cấu gia trưởng của xã hội đang dần thay đổi. Phụ nữ ngày càng trở nên quyết đoán hơn, cho dù đó là nhu cầu thân mật về thể xác hay vấn đề tài chính. Họ dần có được quyền bình đẳng như nam giới.
Mira (26 tuổi), một luật sư ở New Delhi, không chắc liệu mình có kết hôn hay không.
Mira cho biết quan điểm về hôn nhân và cuộc sống của cô đã thay đổi kể từ khi rời nhà lên thành phố, nơi cô gặp những người có hoàn cảnh, giai cấp khác nhau.
Từ nhỏ, Mira đã được dạy theo cách trở thành một người vợ. Ngay cả những việc nhỏ nhặt như quán xuyến nhà cửa hay đảm bảo mọi thứ đặt đúng trật tự đã ăn sâu vào tâm trí cô.
"Tôi đang ở độ tuổi được cho là ‘bom nổ chậm’. Gia đình thực sự muốn thấy tôi kết hôn trong 2 năm tới vì không thể chạm ngưỡng 30 mà chưa lập gia đình. Chuyện đó giống như trời sập hay thứ gì đó rất khủng khiếp”, Mira chia sẻ.
