Tối 11/5, Phạm Văn Nam (43 tuổi, ở huyện Kim Sơn, Ninh Bình) cùng nhóm bạn tới quán nhậu ở phường Phú Thủy, TP Phan Thiết (Bình Thuận). Khoảng 0h15 ngày 12/5, nhóm này rời quán, di chuyển tới khu vực bờ kè Phạm Văn Đồng, TP Phan Thiết, để nhậu tiếp thì suýt va chạm giao thông với một xe máy chạy phía trước.
Do chưa va chạm, ông Nam lái ôtô đi tiếp tới quán nhậu thì bị một nhóm người đi xe máy đuổi theo, lao vào đánh tới tấp khi những người này vừa xuống xe. Ông Nam sau khi thoát ra đã lên xe, lái chiếc Mercedes chạy nhiều vòng trước quán để truy sát những người đánh mình.
Trong lúc truy đuổi, ông Hà Xuân Hải (43 tuổi, ở TP Phan Thiết) dùng một chiếc bàn inox ném lên đầu ôtô rồi định bỏ chạy nhưng trượt chân ngã. Sau cú tông của ôtô, ông Hải tử vong tại chỗ. Ngày 13/5, Công an tỉnh Bình Thuận cho biết đã tạm giữ hình sự lái xe này.
Với hành vi này, tài xế Mercedes có thể đối diện tội danh nào?
 |
| Tài xế Phạm Văn Nam. Ảnh: B. Thuận. |
Theo dõi sự việc, luật sư Lưu Kiều Trang (Phó giám đốc Công ty Luật Hà Trọng Đại và cộng sự) cho biết theo quy định pháp luật, ôtô và các phương tiện giao thông khác được xếp vào nhóm nguồn nguy hiểm cao độ. Người điều khiển nếu cố ý sử dụng các phương tiện để gây vụ tai nạn nhầm sát hại người khác thì đây là hành vi Giết người.
Phân tích tình huống, luật sư Trang cho biết chiếc xe Mercedes có trọng lượng khoảng 2 tấn, có thể tạo ra lực đâm rất lớn nếu di chuyển tốc độ cao và gây ra hậu quả chết người. Một người bình thường, đầy đủ nhận thức phải biết rằng việc lao xe vào người đi bộ hoàn toàn có thể tước đoạt tính mạng của người đó.
Quá trình điều tra, nếu xác định tài xế có đầy đủ năng lực hành vi, sử dụng ôtô nhằm tước đoạt mạng sống nạn nhân hoặc nhận thức được điều đó nhưng vẫn thực hiện, bỏ mặc hậu quả chết người có thể xảy ra thì hành vi có dấu hiệu của tội Giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015.
Nếu bị khởi tố về tội danh này, ông Nam còn có thể chịu tình tiết định khung giết người bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người theo quy định tại khoản 1 Điều này.
Về tình tiết ông Nam có thể say xỉn, không kiểm soát được hành vi, luật sư Trang cho biết đây không phải yếu tố loại trừ trách nhiệm hình sự. Trích dẫn Điều 13 Bộ luật Hình sự 2015, nữ luật sư cho biết trường hợp người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác, họ vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.
Đồng quan điểm, luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng luật sư Chính pháp) cũng cho rằng cơ quan chức năng sẽ làm rõ nhận thức, động cơ và mục đích thực hiện hành vi của tài xế này.
Trường hợp xác định ông Nam có động cơ, mục đích giết người, nhận thức được hành vi và hậu quả có thể xảy ra nhưng vẫn cố tình lao xe vào người khác dẫn đến nạn nhân tử vong, đây được xác định là lỗi cố ý với mục đích nhằm tước đoạt tính mạng của nạn nhân. Hành vi này thỏa mãn đầy đủ các dấu hiệu cấu thành của tội Giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015.
Bên cạnh đó, do sự việc bắt nguồn từ việc nhóm của tài xế Nam bị những người đi xe máy đuổi đánh, cơ quan chức năng cũng sẽ xác minh tại thời điểm thực hiện hành vi vi phạm, người này có tâm lý đang bị kích động, không hoàn toàn tự chủ, thiếu kiềm chế đối với hành vi của mình hay không.
Trường hợp xác định ông Nam thực hiện hành vi trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh, người này có thể bị xử lý về tội Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh theo Điều 125 Bộ luật Hình sự 2015.
 |
| Cơ quan điều tra khám nghiệm hiện trường vụ việc. Ảnh: A. Thanh. |
Để xác định tình huống thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội có được xác định là trạng thái tinh thần bị "kích động mạnh" hay không thì cần xem xét các yếu tố sau:
Thứ nhất, phải có hành vi trái pháp luật của người bị hại;
Thứ hai, hành vi trái pháp luật của người bị hại phải là hành vi đối với người phạm tội, đối với người thân thích hoặc hoặc đối với người khác có quan hệ thân thiết với người phạm tội;
Thứ ba, hành vi trái pháp luật của người bị hại phải là nguyên nhân làm cho người phạm tội bị kích động mạnh về tinh thần;
Thứ tư, trạng thái tinh thần của người phạm tội phải ở trạng thái bị kích động. Trong tình huống đó thì một người bình thường sẽ bị kích động mạnh về tinh thần dẫn đến thực hiện hành vi thiếu kiểm soát.
"Dựa trên clip, chưa thấy rõ nguyên nhân sự việc, chưa biết hết hành vi của các bên. Nếu bị hại chỉ có hành vi ném ghế, đồ vật vào ôtô, thậm chí đập phá xe, đây không phải căn cứ xác định khiến tinh thần của chủ xe bị kích động mạnh. Hành vi này có thể làm tinh thần của chủ xe bị kích động nhưng không thể được coi là kích động mạnh. Lái xe trong tình huống này có rất nhiều cách ứng xử hợp pháp khác để bảo vệ quyền lợi của mình và yêu cầu cơ quan chức năng xử lý người xâm phạm sức khoẻ, tài sản của mình", ông Cường phân tích.
Ngoài ra, luật sư nhận định do nhóm người đi xe máy có hành vi đuổi đánh, đập phá xe của ông Nam và gây ảnh hưởng an ninh trật tự địa phương, công an sẽ triệu tập những người này lên làm việc về hành vi này. Trường hợp có dấu hiệu hình sự, họ có thể bị khởi tố về tội Hủy hoại tài sản (Điều 178) hoặc Gây rối trật tự công cộng (Điều 318) của Bộ luật Hình sự 2015.
Bình luận