Hôm 8/8, các phương tiện truyền thông Nhật Bản cho biết Cơ quan Khí tượng nước này đã quyết định ban hành cảnh báo, kêu gọi mọi người tăng cường chuẩn bị trong trường hợp siêu động đất ập đến.
Cho đến nay, tác động của trận động đất hôm 8/8 là không đáng kể, với 16 người bị thương và 3 tòa nhà bị hư hại được báo cáo ở các khu vực bị ảnh hưởng.
Nhưng cảnh báo sau đó có thể khiến người dân lo lắng. Theo Reuters, động đất có cường độ lớn hơn 8 độ được coi là siêu động đất. Nhật Bản ước tính trận động đất lớn tiếp theo ở rãnh Nankai có thể mạnh tới 9,1 độ.
Tình hình nghiêm trọng đến mức nào và mọi người nên làm gì trong những ngày tới? The Japan Times đã có bài viết giải thích cụ thể về vấn đề này cũng như những điều cần chuẩn bị.
Cảnh báo
Vào lúc 19h15 tối 8/8, hơn hai giờ sau khi trận động đất xảy ra ngoài khơi bờ biển tỉnh Miyazaki, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản đã ban hành cảnh báo động đất lớn.
Tại cuộc họp báo sau đó, cơ quan này cho biết khả năng xảy ra một trận động đất lớn dọc theo rãnh Nankai cao hơn bình thường, mặc dù cảnh báo này không có nghĩa là một trận động đất lớn nhất thiết sẽ xảy ra trong một khung thời gian cụ thể.
 |
| Naoshi Hirata (giữa), chủ tịch ủy ban có nhiệm vụ đánh giá rủi ro động đất ở rãnh Nankai, phát biểu tại cuộc họp báo ở Tokyo vào ngày 9/8. |
Tuy nhiên, vì đây là lần đầu tiên có cảnh báo như vậy nên cơ quan này kêu gọi mọi người chuẩn bị cho những thảm họa tiềm ẩn đồng thời tránh hoảng loạn.
Cơ quan này đưa ra cảnh báo về khả năng xảy ra siêu động đất khi quan sát thấy hiện tượng bất thường dọc theo rãnh Nankai hoặc khi khả năng xảy ra động đất được cho là tăng lên.
Sau khi cảnh báo ban đầu được đưa ra, một ủy ban chuyên gia của cơ quan thời tiết sẽ họp để đánh giá tình hình và cập nhật mức cảnh báo dựa trên các điều kiện như cường độ trận động đất xảy ra tại ranh giới mảng kiến tạo.
Những thông báo như vậy được đưa ra ở hai cấp độ dựa trên đánh giá của ủy ban - cảnh báo và cảnh báo nghiêm trọng hơn. Cơ quan này đã ban hành cảnh báo cấp độ thấp hơn vào ngày 8/8, có nghĩa là mọi người nên chuẩn bị cho các trường hợp tiềm ẩn cần phải sơ tán.
Trận động đất hôm 8/8 có cường độ lớn hơn 7 độ, dẫn đến mức cảnh báo thấp hơn. Một trận động đất có cường độ 8 độ trở lên sẽ kích hoạt mức cảnh báo cao hơn.
Về nguyên tắc, cảnh báo dự kiến kéo dài trong một tuần và có thể được dỡ bỏ dựa trên phân tích của chuyên gia. Nhưng điều đó không có nghĩa là khả năng xảy ra động đất lớn trong thời gian tới là không có.
Động đất ở rãnh Nankai
Rãnh Nankai nằm ngoài khơi bờ biển Tây Nam Thái Bình Dương và kéo dài khoảng 900 km, nơi mảng biển Philippines đang chìm xuống dưới mảng Á-Âu và các biến dạng kiến tạo tích tụ có thể gây ra động đất.
Các trận động đất lớn ở rãnh Nankai xảy ra trong quá khứ theo chu kỳ khoảng 100-150 năm, về mặt lịch sử đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Trận động đất gần đây nhất, vào ngày 21/12/1946, được đo ở mức từ 8,1 đến 8,4 trên thang độ lớn mô-men.
 |
| Một cảnh báo sóng thần, được hiển thị bằng màu vàng, đã được ban hành sau trận động đất ở Kyushu vào chiều 6/8. |
Theo đánh giá thiệt hại của chính phủ, một trận động đất lớn ở rãnh Nankai có thể gây ra tối đa 323.000 ca tử vong và mất tích trong trường hợp xấu nhất. Chính phủ đặt mục tiêu giảm 80% con số này bằng các biện án sơ tán đầy đủ.
Vì đã 78 năm trôi qua kể từ trận động đất lớn cuối cùng ở khu vực này, nên theo dữ liệu của chính phủ, khả năng xảy ra một trận động đất có cường độ 8-9 độ trong 30 năm tới là 70-80%.
Ngoài ra, có khả năng các khu vực chịu trận động đất có cường độ 7 độ hoặc cao hơn, chẳng hạn như trận động đất xảy ra ở Miyazaki hôm 8/8, có thể phải hứng chịu thêm các trận động đất có cường độ 8 độ hoặc cao hơn.
Trong trường hợp xảy ra động đất quy mô lớn dọc theo rãnh Nankai, thời gian sóng thần ập đến có thể rất ngắn, khiến người dân không có đủ thời gian để sơ tán tới nơi an toàn.
Các phương án
Chánh văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi cho biết chính phủ đang theo dõi chặt chẽ tình hình và kêu gọi người dân tiếp tục các hoạt động thường ngày.
Hayashi phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ hôm 9/8: "Chúng tôi kêu gọi mọi người thực hiện các biện pháp phòng ngừa, kiểm tra các tuyến đường sơ tán và phương tiện liên lạc với gia đình, và sơ tán ngay lập tức trong trường hợp xảy ra động đất".
Ông nói thêm rằng chính phủ đã phát hiện 3 trường hợp trên mạng xã hội sử dụng thông tin sai lệch về động đất để hướng mọi người đến các trang web có hại, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thận trọng trên không gian mạng.
 |
| Bảng điện tử tại ga Tokyo hôm 9/8 thông báo cho hành khách về sự chậm trễ của tàu cao tốc do cảnh báo động đất lớn. |
Chính phủ có hai chỉ định cho các khu vực cụ thể cần các biện pháp phòng ngừa tăng cường, dựa trên cường độ dự kiến của trận động đất và mức độ thiệt hại do sóng thần dự kiến. Các thành phố và thị trấn như vậy được yêu cầu thiết lập quy trình riêng cho một trận động đất lớn có thể xảy ra ở rãnh Nankai.
Trong khi đó, chính quyền tỉnh Wakayama, sau khi thành lập một lực lượng đặc nhiệm chuyên trách vào đêm 8/8, cho biết họ sẽ bố trí nhân viên luân phiên 24 giờ một ngày tại mỗi phòng ban trong tuần tới để phối hợp ứng phó với bất kỳ trận động đất tiềm tàng nào. Chính quyền Tokyo cũng thành lập một lực lượng đặc nhiệm tương tự.
Cảnh báo cũng đã nhận được phản hồi từ các nhà điều hành đường sắt. Vào tối 8/8, Central Japan Railway đã thông báo tạm dừng một số chuyến tàu tốc hành.
Ngoài ra, trong khi cảnh báo có hiệu lực, tuyến Tokaido Shinkansen, nối Tokyo và Osaka, sẽ hoạt động với tốc độ chậm hơn giữa các ga Mishima và Mikawa-Anjo, dẫn đến chậm trễ ít nhất 10 phút. Đường sắt Đông Nhật Bản đã thực hiện các biện pháp tương tự trên một số đoạn tuyến Tokaido, Ito và Chuo.
Tránh hoảng loạn
Theo The Japan Times, để chuẩn bị ứng phó trong trường hợp có động đất mạnh, người dân cần chuẩn bị:
- Đủ nước cho bạn và gia đình, khuyến nghị 3 lít/người/ngày trong ít nhất 3 ngày
- Nhà vệ sinh di động và giấy vệ sinh
- Một bộ dụng cụ khẩn cấp nhỏ có thể mang theo bên mình
- Nếu có xe, hãy đổ xăng đầy bình
- Một số tiền mặt có sẵn
Tuy nhiên, chính phủ Nhật Bản kêu gọi người dân tránh tích trữ hàng hóa quá mức. Nhu cầu về bộ dụng cụ phòng chống thảm họa và nhu yếu phẩm hàng ngày đã tăng đột biến vào ngày 10/8.
Tại một siêu thị ở Tokyo, biển báo đã được dựng lên để xin lỗi khách hàng vì tình trạng thiếu hụt một số sản phẩm mà họ cho là do "các bản tin truyền thông liên quan đến động đất".
Biển báo cho biết "các hạn chế bán hàng đang được áp dụng", đồng thời nói thêm rằng nước đóng chai đang được bán giới hạn số lượng do nguồn cung "không ổn định".
Sáng 10/8, trang web của tập đoàn thương mại điện tử Rakuten của Nhật Bản cho thấy nhà vệ sinh di động, thực phẩm bảo quản và nước đóng chai đứng đầu danh sách những mặt hàng được tìm kiếm nhiều nhất.
Theo các phương tiện truyền thông địa phương, một số nhà bán lẻ dọc theo bờ biển Thái Bình Dương cũng báo cáo nhu cầu về các mặt hàng liên quan đến thảm họa tương tự đang ở mức cao.
Trước tình hình này, Bộ Nông nghiệp và Thủy sản Nhật Bản kêu gọi người dân "kiềm chế tích trữ hàng hóa quá mức".
Chia sẻ với Tri thức trực tuyến, đại diện FirstNews Trí Việt cho biết điểm chung của độc giả dòng sách chữa lành là người đã và đang chịu sự tổn thương mà không thể thoát ra được, hoặc không thể nói cùng ai. Lúc này, họ chọn sách chữa lành để vượt qua và phát triển bản thân. Còn đại diện truyền thông Huy Hoàng Books nhận định trước đây, độc giả thích đọc sách cuốn hút, kịch tính hoặc truyền tải thông điệp vĩ mô như nhân sinh, sắc tộc, thì giờ đây, những cuốn sách nhẹ nhàng, chữa lành tâm hồn dần có chỗ đứng riêng.
