Khó khăn từ giai đoạn xác định tình trạng của người nghiện ma túy đến việc giám sát người sau cai nghiện bắt buộc được đại diện các sở, ban, ngành TP.HCM nêu ra tại buổi giám sát việc thực hiện Luật Phòng, chống ma túy trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2016-2019 của Đoàn Đại biểu Quốc hội TP ngày 14/5.
Tại buổi giám sát, Phó giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP.HCM Huỳnh Thanh Khiết nhấn mạnh khó khăn trong việc xác định tình trạng của người nghiện trước khi lập hồ sơ áp dụng biện pháp xử lý hành chính.
 |
| Phó giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP.HCM Huỳnh Thanh Khiết. Ảnh: N.T.H. |
Theo luật, muốn xác định tình trạng nghiện phải giữ không cho họ sử dụng ma túy 48-72 giờ tại cơ sở y tế. Tuy nhiên, hiện không có quy định về cơ quan tạm giữ người nghiện trong thời gian này.
Thêm vào đó, với trường hợp TAND quận, huyện đưa ra quyết định cai nghiện bắt buộc, người nghiện có 3 ngày chờ kháng cáo. Trong 3 ngày này, nhiều đối tượng "lặn mất tiêu" do không ai giám sát.
Song song đó, hiện không thể xác định tình trạng nghiện vì nhiều loại ma túy người nghiện sử dụng không thuộc danh mục quy định của Bộ Y tế, như bồ đà, các chất hướng thần khác.
"Xác định được tình trạng nghiện thì tòa mới xử. Bao nhiêu người bị bắt vào nhưng không xác định được tình trạng nghiện, cuối cùng phải trả về địa phương", ông Huỳnh Thanh Khiết trần tình.
Giai đoạn sau cai nghiện cũng tồn tại vướng mắc gây khó cho ngành chức năng.
Theo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống ma túy 2008 quy định người nghiện ma túy sau thời gian cai nghiện bắt buộc phải chịu sự quản lý sau cai nghiện 1-2 năm. Tuy nhiên, Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 lại không quy định biện pháp quản lý sau cai nghiện ma túy dẫn đến nhiều trường hợp tái nghiện.
 |
| Buổi giám sát của Đoàn Đại biểu Quốc hội và các bộ, ngành TP.HCM. Ảnh: N.T.H. |
Báo cáo tại hội nghị, ông Huỳnh Nam, Đội trưởng Kiểm soát phòng chống ma túy, Cục Hải quan TP.HCM, chỉ ra việc tăng cường cải cách thủ tục hành chính, dẫn đến giảm kiểm tra hàng hóa hơn 90% trong khi máy móc không được trang bị đầy đủ dẫn đến nguy cơ bỏ sót ma túy ra, vào cửa khẩu ngày càng cao.
"Đường chuyển phát nhanh đang được tội phạm sử dụng rất nhiều vì hàng gửi về có code giúp theo dõi hàng đi đến đâu. Nếu sau 2-3 giờ họ thấy không được thông quan là biết hàng không qua và bỏ luôn", ông Nam chia sẻ.
Đội trưởng Kiểm soát phòng chống ma túy cũng cho biết thêm các đối tượng buôn ma túy đều sử dụng dịch vụ trung gian như đại lý dịch vụ hoặc công ty dịch vụ bưu điện để gửi, nhận hàng nên khi phát hiện ma túy ở cửa khẩu cũng rất khó bắt đối tượng chính.
Nhận định tương tự, Phó giám đốc Công an TP.HCM Đinh Thanh Nhàn cho biết nhiều đối tượng phát hiện Việt Nam có sơ hở trong xuất, nhập khẩu hàng hóa nên đã lợi dụng để vận chuyển ma túy bằng cách đội lốt doanh nghiệp xuất nhang, phế liệu... để đưa ma túy thông quan.
Đại diện ngành hải quan và công an thành phố đều kiến nghị cần tăng cường máy móc, thiết bị cho hải quan, tránh để lọt đối tượng buôn bán ma túy.
Thống kê từ năm 2016 đến 2019, tổng số người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý tại TP.HCM tăng bình quân hơn 5,7%/năm. Số người nghiện ma túy tổng hợp chiếm tỷ lệ 70-80% và số người nghiện có tiền án, tiền sự chiếm 25-35%. Đặc biệt, số lượng vũ khí thu được từ các vụ án ma túy tại thành phố trong năm luôn cao hơn so với các án hình sự (từ năm 2016-2019).
