Thành công của con luôn là niềm mong mỏi của cha mẹ. Ông bà ngày xưa đã đúc kết lời dạy bằng câu tục ngữ “Có chí thì nên” để nhắc nhở ý chí là yếu tố quyết định để đạt được thành công. Tuy nhiên, trong thời hiện đại, rèn ý chí cho con không phải là điều dễ dàng.
Giúp con bền chí là một thử thách
Trong bối cảnh hiện nay, trẻ nhỏ sống thụ động hơn vì tiếp xúc nhiều với các thiết bị điện tử và ít vận động. Điều này ảnh hưởng không tốt đến quá trình hình thành và trui rèn ý chí của trẻ. Nhận thức được tầm quan trọng của ý chí trong quá trình trưởng thành, nhiều bậc phụ huynh luôn trăn trở tìm ra phương pháp tốt nhất để rèn chí cho con.
  |
| Trẻ có xu hướng chọn việc dễ dàng hơn thay vì nỗ lực vượt qua thử thách khó. Ảnh: Nestlé Milo. |
Vai trò quan trọng của ý chí đã được các bà mẹ hiện đại đồng thuận chia sẻ trong phóng sự VTV lên sóng vào ngày 22/6 vừa qua. Họ nhất trí rằng ý chí là yếu tố cần được nuôi dưỡng từ sớm để chuẩn bị cho con hành trang vững vàng khi trên chặng đường bước đến thành công.
Dẫu vậy, các bà mẹ cũng thừa nhận rằng họ mông lung không biết nên áp dụng phương pháp nào để rèn ý chí cho con hiệu quả. Nỗi trăn trở xuất phát từ việc con trẻ hiếm khi bộc lộ điểm mạnh của bản thân khi còn nhỏ, dẫn đến việc khó xác định mục tiêu để quyết tâm theo đuổi hoặc chưa đủ lớn để hiểu rõ khái niệm về ý chí.
Chia sẻ trong phóng sự, chị Trần Ngọc Hoa, mẹ của bé Gia Linh (4 tuổi) nói: “Cuộc sống hiện đại khiến việc rèn ý chí cho trẻ trở nên khó khăn hơn rất nhiều so với ngày xưa. Tôi cũng cố gắng tạo điều kiện tốt nhất cho con vui chơi, học tập thoải mái. Nhưng vô tình khiến bé dễ nản lòng và hay ỷ lại nên gia đình càng gặp khó khăn hơn trong việc rèn ý chí cho con. Tôi nghĩ nên chờ bé lớn hơn một chút để hiểu giá trị của lòng kiên trì và quyết tâm. Khi đó cùng con rèn ý chí sẽ phù hợp hơn”.
Tuy nhiên, thử thách cũng đến từ việc nhiều bậc phụ huynh không sắp xếp được thời gian để cùng con trải nghiệm nhiều hoạt động ý nghĩa như cùng tập thể thao, cùng đi cắm trại, tham gia các khóa trại hè... Thay vào đó, họ chọn cách "đầu hàng", chỉ đưa điện thoại cho con chơi để bản thân tranh thủ làm việc khác. Hệ quả là trẻ ít khi được va chạm với thử thách, lười vận động, thích làm việc dễ dàng và từ chối các việc khó, lâu dần trở nên yếu đuối, dễ nản lòng trước thách thức trong cuộc sống.
“Giúp con rèn ý chí là một thử thách đối với phụ huynh. Tuy nhiên giúp con là một chuyện nhưng bản thân phụ huynh cũng phải rèn ý chí của mình để kiên trì đồng hành với con”, chị Thái Ngọc Khánh Linh, mẹ của bé Đức Anh (7 tuổi), chia sẻ.
Để thể thao cùng trẻ rèn ý chí
Theo một nghiên cứu của TS Emily Nothnagle, chơi thể thao giúp trẻ có sự bền chí khi theo đuổi các mục tiêu dài hạn và nhờ đó đảm bảo gặt hái thành công trong tương lai. Là những người mẹ luôn dõi theo con trong quá trình tập luyện thể thao từ nhỏ, MC Thanh Thảo Hugo và chị Nguyễn Thị Oanh hiểu rõ ý chí bền bỉ đã được hình thành và phát triển trong con như thế nào.
Các chị đã nhìn thấy sự chuyển biến tích cực ở cả hai phương diện là sức khỏe thể chất và tinh thần của con. Không chỉ là thành tích trong thi đấu hay sự thuần thục về mặt kỹ năng, các chị còn tự hào khi con biết cách áp dụng ý chí bền bỉ có được từ thể thao vào cuộc sống như cải thiện kết quả học tập, kỹ năng giao tiếp, thái độ với mọi người…
 |
| MC Thanh Thảo Hugo và chị Nguyễn Thị Oanh (Hà Nội) chia sẻ bí quyết thành công khi rèn ý chí cho con. Ảnh chụp từ clip. |
Chị Nguyễn Thị Oanh, mẹ của bé Phạm Thành Hải (10 tuổi), xúc động nhớ lại khi con vẫn là một cậu bé nhút nhát, hay khóc và dễ nản lòng, nhiều lần chọn bỏ cuộc trước thử thách nhưng giờ đây đã trở thành “idol” của cả xóm. Là cầu thủ nhí thuộc đội tuyển bóng đá U11 Hà Nội, Hải không ngừng nỗ lực trong tập luyện và thi đấu để đạt nhiều thành tích nổi bật như giải 3 toàn đội tại giải bóng đá U9 toàn quốc, chức vô địch giải Hanoi Youth Football League. Chị khẳng định “ý chí mà thể thao mang lại chính là sự kiên cường” khi bản thân là một người mẹ chứng kiến và đồng hành cùng con trong hành trình theo đuổi đam mê bóng đá chuyên nghiệp từ năm 4 tuổi.
Thường xuyên phải sống xa gia đình kể từ khi tham gia đội tuyển, Hải học cách tự lập và duy trì kỷ luật để chăm sóc bản thân. Cầu thủ nhí phải dậy từ rất sớm để chạy bộ 4-5 km, bám sát lịch trình tập luyện dày đặc cùng đội, tự xoay sở với những vấp ngã trên sân cỏ… Nhờ có ý chí bền bỉ rèn từ thể thao, Hải dần trở nên quyết tâm và không dễ nản lòng trước khó khăn - điều chị Oanh rất tự hào về sự trưởng thành của Hải kể từ khi em chơi bóng đá.
 |
| Thành Hải (hàng dưới, thứ 2 từ bên phải sang) gia nhập đội tuyển bóng đá nhí từ khi còn nhỏ. Ảnh: Nhân vật cung cấp. |
Chị Oanh không kiềm được nước mắt khi nhớ đến những lần con chán nản vì áp lực từ đội tuyển. Nhưng sau tất cả, Hải đã dùng tất cả những thất bại và khó khăn ấy làm động lực để tiếp tục theo đuổi đam mê của mình. “Con đã vượt qua được chính bản thân mình. Khi con chơi bóng đá thì nghị lực và sự kiên cường của con rất là tốt rồi. Nếu sau này con không theo đuổi bộ môn này nữa mà chọn một nghề nghiệp khác thì tôi tin rằng con vẫn có thể sống tốt và thành công”, chị Oanh nghẹn ngào.
Tương tự như chị Oanh, MC Thanh Thảo Hugo cũng mang đến một câu chuyện tích cực về hành trình nuôi dưỡng ý chí của bé Bòn Bon. “Rèn luyện ý chí từ thể thao giúp con không có áp lực khi phải thụ động trong nhiều giờ, con vừa có thể giải phóng được năng lượng, vừa vui chơi giải trí”, chị Thảo đúc kết sau khi dõi theo con tham gia đa dạng các môn thể thao như bơi lội, bóng đá, cầu lông. Những trở ngại về thể hình và thị lực không làm Bon chùn bước, thay vào đó con nỗ lực gấp nhiều lần những bạn khác để mạnh mẽ hơn về thể chất và vững vàng hơn về kỹ năng.
Bon cũng từng rất sợ nước bởi sự cố trượt chân khi còn nhỏ, từ đó trở đi Bon rất ngại tiếp xúc với nước. Nhưng với sự động viên của ba mẹ và sự tập luyện chăm chỉ thì bây giờ Bon bơi rất giỏi. “Điều giá trị nhất mà thể thao mang đến cho con chính là ý chí bền bỉ giúp con không dễ dàng chùn bước trước nỗi sợ mà còn can đảm tìm cách vượt qua”, chị Thảo khẳng định.
 |
| MC Thanh Thảo Hugo động viên con tham gia việc rèn chí thông qua đa phần những hoạt động thể thao. Ảnh: Nhân vật cung cấp. |
Càng tập đều đặn, Bon lại càng trở nên bền chí, cứng cỏi. Những khi con thất bại và cảm thấy áp lực, gia đình luôn bên cạnh động viên, giúp con gỡ bỏ gánh nặng thành tích và nhắc nhở con rằng chỉ cần tập trung cao độ thì cũng là một thành công của con rồi.
Chị Thảo càng cảm thấy hướng đi này là điều đúng đắn khi chứng kiến Bon biết thực hành ý chí từ thể thao vào cuộc sống thường ngày. Điển hình như con hứng thú với việc học tập, có được sự kiên nhẫn và tập trung cao hơn, thậm chí dành đến 2-3 tiếng để đọc sách so với trước kia. Chị nhận ra rằng một trong những bài học quý giá mà thể thao mang lại cho con chính là ý chí bền bỉ, và kết quả của hành trình này cần phải được nhìn nhận qua năm tháng thay vì ngay lập tức.
 |
| Rèn ý chí thông qua thể thao còn giúp trẻ trong những công việc thường ngày. |
Vậy nên để việc rèn ý chí qua thể thao trở nên hiệu quả, bí quyết đầu tiên mà các bậc phụ huynh cần “nằm lòng” chính là dạy con đối diện với thử thách. Một đứa trẻ dành nhiều thời gian để vượt qua trở ngại trong thể thao sẽ học được cách bứt phá những giới hạn mới, dần dần không ngại khó khăn mà bền ý chí hơn. Bí quyết thứ hai, phụ huynh có thể giúp con xác định niềm đam mê cho riêng mình, đó có thể là một môn thể thao, để từ đó con có mục tiêu để quyết tâm theo đuổi.
Dù trong thời đại nào, “có chí” vẫn là đòn bẩy quan trọng để “thì nên” thành công cho trẻ. Rèn ý chí là một hành trình dài hơi và không ít chông gai. Trong đó, thể thao là môi trường thực tiễn để trẻ bền chí hướng đến thành công sau này. Mỗi giọt mồ hôi rơi, mỗi bài tập trong thể thao hay mỗi lần thất bại đều là cơ hội quý giá để trẻ học cách vượt qua. Đó chính là hành trình “có chí thì nên” đầy ý nghĩa và hiệu quả mà phụ huynh hiện đại cần lưu ý để rèn luyện cho con từ sớm.
Độc giả xem chi tiết phóng sự và tham gia thảo luận cùng các bậc phụ huynh tại đây.
