Chiều 7/1, sau khi VKS luận tội và đề nghị các mức án với 21 bị cáo trong vụ án Phan Văn Anh Vũ thâu tóm loạt dự án bất động sản và nhà đất công sản ở Đà Nẵng gây thiệt hại cho Nhà nước gần 22.000 tỷ đồng, 2 cựu Chủ tịch Đà Nẵng lần lượt tự bào chữa.
"Tôi không nghĩ đến mức án đề nghị quá nặng như vậy"
Bày tỏ sự day dứt, bị cáo nói thời điểm vụ án xảy ra, Đà Nẵng là thành phố nhỏ bé, quay lưng ra biển. Sau khi Trung ương có nghị quyết xây dựng Đà Nẵng đến năm 2020 trở thành thành phố hiện đại, nơi đây sôi động như đại công trường.
Sau 10 năm tính từ 2004, Đà Nẵng đã trở thành thành phố vươn ra biển. Theo ông Chiến, lúc đó bất động sản đóng băng, mỗi m2 đất có giá vài triệu đồng.
Bị cáo băn khoăn khi cơ quan chức năng áp giá cao hơn nhiều lần ở thời điểm khởi tố vụ án để tính thiệt hại.
Ông Văn Hữu Chiến, cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, bị đề nghị 18-20 năm tù. Ảnh: Việt Linh. |
Đối với việc ký các văn bản chuyển nhượng nhà đất, ông Văn Hữu Chiến nói thành phố làm việc theo quy chế “cấp trên chỉ đạo, cấp dưới thi hành” và chịu sự giám sát của HĐND và Thành ủy. Việc bán nhà, giao dự án do chủ tịch Trần Văn Minh quyết định.
Tự bào chữa, ông Chiến khẳng định không được hưởng lợi ích vật chất từ Phan Văn Anh Vũ, mà ký các văn bản liên quan theo quy trình công tác và nhiệm vụ phân công.
"Về tội danh tôi thấy không khách quan, không đúng bản chất. Việc tôi là phó chủ tịch ký một số văn bản để hoàn thiện. Thậm chí tôi chưa ký văn bản thì cơ quan mua nhà đã nộp tiền. 3-4 tháng sau cơ quan chức năng mới soạn thảo văn bản trình tôi ký”, bị cáo Văn Hữu Chiến cho rằng quyết định ông ký ban hành chỉ mang tính hình thức.
Ngoài ra, cựu Chủ tịch Đà Nẵng cho rằng ông không gây ra thiệt hại nào. Như dự án 29 ha, ông không đàm phán, thỏa thuận giao diện tích đất mặt nước này cho doanh nghiệp. Với 11 căn cứ cơ quan tham mưu trình lên, ông Chiến ký thay theo phân công.
Bị cáo cũng thắc mắc về cáo buộc đồng phạm giúp sức. "Thời kỳ làm phó chủ tịch, tôi không chỉ đạo để các đơn vị dưới thực hiện hành vi vi phạm. Tất cả đơn thư không đến tôi, chủ tịch tiếp nhận rồi giao cấp dưới thực hiện. Tôi chỉ ký theo quy trình được đưa lên".
"Tôi và anh Minh không bàn bạc. Anh Minh cũng không chỉ đạo tôi làm việc này, việc kia. Những việc như thế anh Minh đã quyết định rồi, tôi không thay đổi được, không giúp sức gì cả”, bị cáo Văn Hữu Chiến khẳng định làm mọi việc vì sự phát triển của thành phố, không có tư lợi cá nhân.
Theo cáo buộc, bị cáo Văn Hữu Chiến với cương vị Phó chủ tịch UBND Đà Nẵng giai đoạn 2006-2011 đã ký ban hành nhiều văn bản chuyển nhượng nhà đất cho Phan Văn Anh Vũ. Ông Chiến được xác định là đồng phạm giúp sức cho cựu Chủ tịch Trần Văn Minh thực hiện hành vi phạm tội.
"Tại sao chúng tôi mang tội"
Cựu chủ tịch Trần Văn Minh được xác định là người giữ vai trò chính, trực tiếp cùng các bị cáo khác thực hiện hành vi vi phạm trong quản lý, chuyển nhượng nhà đất, qua đó tạo điều kiện cho Vũ thâu tóm hàng loạt nhà đất công sản, dự án bất động sản. Theo bản luận tội của viện kiểm sát, hầu hết sai phạm trong vụ án này đều xảy ra ở giai đoạn bị cáo Minh giữ chức vụ cáo nhất ở UBND Đà Nẵng.
Mang theo nhiều tài liệu lên bục khai báo, ông Trần Văn Minh đồng tình một số nội dung của bản luận tội và xin giải trình thêm các nội dung liên quan dự án 29 ha thuộc dự án Khu đô thị mới quốc tế Đa Phước.
Chủ tịch Đà Nẵng giai đoạn 2006-2011 nói VKS không dùng khái niệm đất sạch để nói về khu 29 ha là đúng với thực tế. Theo ông Minh, cơ quan điều tra trước đây gọi đây là đất sạch để quy kết các bị cáo giao đất không qua đấu giá là chưa chính xác.
"Nhưng mà hệ quả kéo theo chuyện đất sạch này vẫn nằm trong bản luận tội của viện kiểm sát. Đó là 29 ha này chúng tôi vẫn vấn vương với điều làm thất thoát hơn 11.000 tỷ”, cựu Chủ tịch Đà Nẵng lý giải đất này không phải thành phố bỏ ra.
Bị cáo Trần Văn Minh (giữa) tại tòa. Ảnh: TTXVN. |
Đây vốn là đất mặt nước, sau đó được Công ty Deawon san lấp xung quanh. Quá trình xét hỏi, ông Minh đã gửi HĐXX chứng cứ là bản đồ vệ tinh trích từ Google Maps. "Nếu quả thật không đúng như vậy, ngoài chịu 25 năm ở tù, tôi trả lại bằng tiến sĩ kĩ thuật cho Nhà nước", bị cáo trình này.
Theo ông Minh, đất do doanh nghiệp đổ xung quanh có thể tràn vào 5-6 ha. Nhưng diện tích này chưa đạt điểm dừng kĩ thuật, chưa đủ điều kiện xây dựng về cao trình và độ nén. Phải đến 2015, Công ty Deawon mới xác nhận đạt điểm dừng kĩ thuật để liên doanh triển khai dự án.
“Từ vùng nước ô nhiễm, mặt biển mênh mông, bây giờ có cơ ngơi như thế. Thành phố không bỏ ra đồng nào mà có tiền thu vào 87 tỷ, có 25 ha người ta đổ đất vào đưa cho thành phố. Tại sao chúng tôi mang tội. Vô lý quá”, bị cáo Trần Văn Minh mong HĐXX xem xét.
Cựu Chủ tịch UBND Đà Nẵng cùng giành nhiều thời gian nói về cách tính giá trị thiệt hại. Ông Chiến cho rằng việc lấy giá bất động sản năm 2018 trừ đi số tiền thành phố thu năm 2011 để ra số thất thoát là không chính xác.
Bị cáo đề nghị quy về thời gian xảy ra vụ án để xác định thiệt hại. Vì như cách tính như trên, vụ việc này nếu 10 năm sau mới bị khởi tố thì tiền thất thoát có thể lên đến 230.000 tỷ.
“Sống trong thời kỳ công nghệ 4.0 thì chúng ta chiếu hình ảnh lên sẽ thấy đất ở đây năm 2005, 2010, 2015 là như thế nào. Chiếu lên, phóng to ra sẽ thấy nó là mặt đất hay nước”, ông Minh băn khoăn về cách tính số tiền thiệt hại.
Theo luận tội của viện kiểm sát, Phan Văn Anh Vũ (cựu thượng tá an ninh, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79) đã lợi dụng chủ trương trái pháp luật tại các văn bản của UBND Đà Nẵng do ông Trần Văn Minh ký, thâu tóm thị trường bất động sản trên địa bàn thành phố này nhằm trục lợi.
Giai đoạn 2002-2010, Vũ thành lập 5 công ty để sử dụng tư cách pháp nhân các công ty này mua nhà, đất công sản và nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn Đà Nẵng. Cơ quan tố tụng xác định bị cáo Vũ đã trục lợi 15/22 nhà đất công sản và 4 dự án bất động sản ở Đà Nẵng, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 19.000 tỷ đồng.
Phan Văn Anh Vũ bị đề nghị 17-18 năm tù với tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 8-9 năm tù tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng mức án đề nghị là 25-27 năm tù.
Bị cáo Trần Văn Minh: 17-18 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 8-9 năm tù về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng mức đề nghị với bị cáo này 25-27 năm tù.
Bị cáo Văn Hữu Chiến bị đề nghị 13-14 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 5-6 năm tù về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng mức bị cáo này bị đề nghị là 18-20 năm tù.