Lúc hơn 8h, VKSND Hà Nội công bố bản luận tội và quan điểm xử lý 21 bị cáo trong vụ án Phan Văn Anh Vũ thâu tóm loạt dự án bất động sản và nhà đất công sản ở Đà Nẵng gây thiệt hại cho Nhà nước gần 22.000 tỷ đồng.
Theo đó, cơ quan công tố đề nghị bị cáo Trần Văn Minh: 17-18 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 8-9 năm tù về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng mức đề nghị với bị cáo này 25-27 năm tù.
Bị cáo Văn Hữu Chiến bị đề nghị 13-14 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 5-6 năm tù về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng mức bị cáo này bị đề nghị là 18-20 năm tù.
Liên quan đến vụ án, Phan Văn Anh Vũ bị đề nghị 17-18 năm tù với tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 8-9 năm tù tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng mức án đề nghị là 25-27 năm tù.
18 bị cáo còn lại, người bị đề nghị thấp nhất 2-3 năm tù.
Ông Trần Văn Minh giữ vai trò chính
VKS đánh giá, đối với các nhà đất công sản, trên cương vị Chủ tịch UBND Đà Nẵng, ông Trần Văn Minh biết rõ việc bán nhà đất thuộc sở hữu nhà nước phải thực hiện các quy định pháp luật nhưng đã cố ý làm trái, tạo điều kiện cho Vũ và công ty liên quan nhận 18 nhà đất công sản, gây thiệt hại hơn 2.100 tỷ.
21 bị cáo tại phiên tòa. Ảnh: TTXVN. |
Tại 7 dự án bất động sản, bị cáo Minh chỉ đạo đồng phạm làm trái quy định như giao đất không qua đấu giá, giảm 10% tiền sử dụng đất trái quy định, áp giá không sát giá thị trường. Các bị cáo đã câu kết, tạo điều kiện cho Vũ và doanh nghiệp của bị cáo này nhận 6/7 dự án đất không qua đấu giá, gây thiệt hại hơn 19.000 tỷ.
Cơ quan công tố cáo buộc ông Trần văn Minh là người chịu trách nhiệm chính về các chủ trương trái pháp luật, giữ vai trò chính, trực tiếp cùng các bị cáo khác thực hiện hành vi phạm tội. Hầu hết sai phạm trong vụ án này đều xảy ra ở giai đoạn bị cáo giữ chức vụ cáo nhất ở UBND Đà Nẵng.
Tại tòa, ông Minh khẳng định không quan hệ với Vũ nhưng trên cơ sở lời khai đồng phạm và tài liệu thu trong hồ sơ xác định chính quyền và nhân dân Đà Nẵng đều biết nếu không phải Vũ và công ty của Vũ thì sẽ không mua được nhiều bất động sản như vậy. Nếu bị cáo không nhận thức được hành vi của mình, cần có hình phạt nghiêm khắc.
Còn bị cáo Văn Hữu Chiến với cương vị Phó chủ tịch UBND Đà Nẵng giai đoạn 2006-2011 đã ký ban hành nhiều văn bản chuyển nhượng nhà đất cho Phan Văn Anh Vũ.
Ông Chiến được xác định là đồng phạm giúp sức cho Trần Văn Minh thực hiện hành vi phạm tội. Theo cáo buộc, bị cáo trực tiếp ký các văn bản cho phép chuyển nhượng 22 nhà đất công sản không đúng quy định, không qua đấu giá, giảm hệ số sinh lợi, tiền sử dụng đất và chuyển tên sử dụng đất để Phan Văn Anh Vũ thâu tóm nhà đất, gây thiệt hại 2.200 tỷ đồng.
Theo kiểm sát viên, trong vụ án này, ông Văn Hữu Chiến phạm tội với vai trò trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội. Bị cáo khai báo thành khẩn, có nhiều thành tích trong công tác nên có căn cứ áp dụng tình tiết giảm nhẹ.
Phan Văn Anh Vũ ngoan cố không nhận tội
Cơ quan công tố nhận định Phan Văn Anh Vũ trong quá trình điều tra cũng như tại tòa đều ngoan cố không thừa nhận hành vi phạm tội. Bị cáo cho rằng việc nói mua, xin mua bất động sản là bình thường, việc bán ra sao là trách nhiệm của UBND TP Đà Nẵng.
Nhưng với chứng cứ có trong hồ sơ vụ án và kết quả xét hỏi các đồng phạm có căn cứ xác định Vũ và các bị cáo khác có hành vi thống nhất thực hiện hành vi trái pháp luật. Vũ biết rõ bị cáo và doanh nghiệp góp không thuộc diện mua chỉ định nhà đất công sản nhưng đã lợi dụng mối quan hệ với Trần Văn Minh để đề nghị.
Ngoài ra, Phan Văn Anh Vũ còn móc nối giám đốc các công ty đủ điều kiện mua chỉ định để xin mua nhà công sản giá rẻ rồi ăn chia lợi ích. Sau đó, Vũ thâu tóm bằng cách nộp tiền đặt cọc trước khi có quyết định bán nhà.
Khi phía Phan Văn Anh Vũ đề nghị chuyển tên nhận chuyển nhượng nhà đất công sản, Trần Văn Minh và cấp dưới đã ký các văn bản chấp thuận, tạo điều kiện cho Vũ tại 18/22 bất động sản có giá rẻ hơn rất nhiều, gây thiệt hại hơn 2.100 tỷ đồng. Trong đó, Vũ và công ty của Vũ mua 15 bất động sản, gây thiệt hại đồng 1.700 tỷ đồng.
Tại các dự án bất động sản, bị cáo Vũ lợi dụng mối quan hệ với Trần Văn Minh để được nhận các dự án bất động sản không qua đấu giá hoặc áp dụng giá thấp hơn giá thị trường để trục lợi hàng chục nghìn tỷ đồng…
Kiểm sát viên nói có đủ cơ sở xác định Phan Văn Anh Vũ phạm tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai với vai trò đồng phạm. Tại cơ quan điều tra và tại tòa, bị cáo không thừa nhận hành vi nên viện kiểm sát đề nghị xem xét khi quyết định hình phạt.
Sự câu kết giữa cựu Chủ tịch Đà Nẵng với Phan Văn Anh Vũ
Theo đại diện VKSND, 2 cựu Chủ tịch Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến từng là những người đứng đầu, giữ vị trí lãnh đạo chủ chốt tại UBND TP Đà Nẵng nên được giao nhiệm vụ quản lý đất đai và tài sản Nhà nước ở địa phương. Tuy nhiên, các bị cáo đã cố ý làm trái quy định pháp luật, chỉ đạo cấp dưới làm thủ tục để giao và chuyển nhượng nhà đất công sản trái pháp luật.
Hành vi của các bị cáo được thực hiện nhiều lần, liên tục và diễn ra trong thời gian dài. "Điều đó thể hiện sự câu kết giữa các bị cáo là lãnh đạo, cán bộ UBND Đà Nẵng với bị cáo Phan Văn Anh Vũ để từ đó, Vũ thâu tóm nhiều nhà đất công sản, dự án có vị trí đắc địa ở trung tâm TP”, kiểm sát viên nhận định.
Hành vi của ông Minh, ông Chiến và các bị cáo còn giúp Phan Văn Anh Vũ không qua đấu giá, mua được tài sản giá rẻ hơn nhiều lần so với giá trị thực, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước với số tiền hơn 22.000 tỷ đồng. Hậu quả vụ án khiến hàng chục ha đất đai và loạt nhà đất công sản ở vị trí đắc địa tại TP Đà Nẵng rơi vào tay Phan Văn Anh Vũ.
Vụ án còn kéo theo 14 cán bộ trung - cao cấp của địa phương này, trong đó có các ông Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến vướng lao lý. "Nhiều người từng là lãnh đạo được Đảng, Nhà nước giao trọng trách nhưng không giữ được mình, đã thoái hóa, biến chất, bảo kê và tiếp tay cho tội phạm", đại diện VKSND nêu quan điểm.
Cựu Chủ tịch UBND Đà Nẵng Trần Văn Minh. Ảnh: TTXVN. |
Đất 5 triệu đồng/m2 bán với giá 300.000 đồng
Về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí, các bị cáo nguyên là lãnh đạo, cán bộ UBND Đà Nẵng biết quyết định do bị cáo Trần Văn Minh ký ban hành về chuyển nhượng nhà đất không qua đấu giá, giảm 10% tiền sử dụng đất và đổi tên nhận chuyển nhượng là trái luật. Tuy nhiên, họ vẫn tham mưu, đề xuất, làm các thủ tục để ông Minh bán 22 nhà đất công sản thuộc sở hữu Nhà nước trái quy định, gây thiệt hại hơn 2.400 tỷ đồng.
Như nhà đất số 36 Bạch Đằng có diện tích hơn 1.700 m2, năm 2016, UBND Đà Nẵng quyết định giá khởi điểm bán đấu giá lô đất trên là 45 tỷ đồng. Cuối năm 2016, Vũ ký tờ trình gửi Chủ tịch UBND Đà Nẵng đề nghị mua với giá bằng 70% giá trên. Sau đó, bị cáo Trần Văn Minh đồng ý bán nhà đất trên cho Vũ, giảm 20% tổng giá trị chuyển quyền sử dụng đất và 10% tiền sử dụng đất. Từ chủ trương này, bị cáo Văn Hữu Chiến ký quyết định bán nhà đất 36 Bạch Đằng cho Phan Văn Vũ với giá hơn 38 tỷ đồng và được giảm 10% tiền sử dụng đất. Trong khi giá bán thời điểm này là hơn 63 tỷ.
Đối với hành vi Vi phạm các quy định về quản lý đất đai, bị cáo Phan Văn Anh Vũ nắm bắt được thông tin quy hoạch các dự án đất của UBND Đà Nẵng, đặc biệt là các vị trí ven biển. Do có quan hệ cá nhân nên các bị cáo Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến đã chỉ đảo cán bộ cấp dưới chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho Phan Văn Anh Vũ trái quy định, rẻ hơn giá thị trường… Hành vi này của Phan Văn Anh Vũ, Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến và đồng phạm gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 19.000 tỷ đồng.
Tại dự án 29 ha, theo quy định khi giao đất, chuyển quyền sử dụng đất mà UBND Đà Nẵng phải đấu giá, đơn giá phải sát giá thị trường tuy nhiên bị cáo Trần Văn Minh áp đơn giá 300.000 đồng/m2. Trong khi giá đất thời điểm đó là hơn 5 triệu đồng/m2. Do đó, Phan Văn Anh Vũ không phải đấu giá, chỉ phải nộp 87 tỷ đồng để nhận lô đất trên. Kết quả định giá tài sản xác định số tiền thiệt hại tại dự án này là 11.200 tỷ đồng.
Bị cáo Phan Văn Anh Vũ. Ảnh: TTXVN. |
Theo cáo trạng, Phan Văn Anh Vũ đã lợi dụng chủ trương trái pháp luật tại các văn bản của UBND Đà Nẵng do ông Trần Văn Minh ký, thâu tóm thị trường bất động sản trên địa bàn thành phố này nhằm trục lợi.
Giai đoạn 2002-2010, Vũ thành lập 5 công ty để sử dụng tư cách pháp nhân các công ty này mua nhà, đất công sản và nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn Đà Nẵng. Cơ quan tố tụng xác định bị cáo Vũ đã trục lợi 15/22 nhà đất công sản và 4 dự án bất động sản ở Đà Nẵng, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 19.000 tỷ đồng.
Cựu Chủ tịch UBND Đà Nẵng Trần Văn Minh bị cáo buộc ký ban hành các văn bản chỉ đạo chủ trương xử lý nhiều nhà đất công sản và dự án trái quy định. Trong vụ án, ông Minh có vai trò chính, trực tiếp cùng các bị cáo khác tạo điều kiện cho Vũ nhận chuyển giao tài sản, quyền quản lý, khai thác đối với 15/22 nhà, đất công sản và 6/7 dự án.
Còn ông Văn Hữu Chiến khi còn là Phó chủ tịch TP Đà Nẵng đã thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch Trần Văn Minh, ký ban hành các quyết định cho phép chuyển nhượng và phê duyệt giá chuyển nhượng nhiều nhà, đất công sản và dự án trái quy định. Viện kiểm sát quy kết bị cáo Văn Hữu Chiến là đồng phạm giúp sức cho ông Trần Văn Minh.
Nhóm bị truy tố 2 tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Vi phạm các quy định về quản lý đất đai:
1. Nguyễn Ngọc Tuấn: Tổng hình phạt 10-12 năm tù
2. Phan Xuân Ít: Tổng hình phạt 14-16 năm tù
3. Nguyễn Quang Thành và Phan Minh Cương: Tổng hình phạt 7-9 năm tù
Nhóm bị truy tố tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí:
1. Nguyễn Thanh Sang: 8-9 năm tù
2. Nguyễn Thị Thu Hà: 7-8 năm tù
3. Nguyễn Công Lang: 9-10 năm tù
4. Huỳnh Tấn Lộc, Phan Ngọc Thạch, Trần Phi và Lê Anh Tuấn: 2-3 năm tù
Nhóm bị truy tố tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai:
1. Nguyễn Điểu: 5-6 năm tù
2. Trần Văn Toán, Lê Cảnh Dương, Nguyễn Đình Thống: 4-5 năm tù
3. Nguyễn Văn Cán, Đào Tấn Bằng, Nguyễn Viết Vĩnh: 3-4 năm tù