Khi chia tay, cả hai không vướng mắc gì lúc phân chia quyền nuôi con, công ty phần mềm và ngôi nhà trị giá 3,6 triệu USD.
Cuộc chiến dai dẳng ở tòa của họ xoay quanh hàng triệu USD tiền mã hóa Bitcoin bị mất tích.
Ông deSouza, giám đốc điều hành công nghệ, đã mua hơn 1.000 Bitcoin trước khi ly thân vợ vào năm 2013, sau đó mất gần một nửa số tiền khi sàn giao dịch tiền ảo nổi tiếng sụp đổ.
Sau 3 năm tranh tụng, năm 2020, một tòa án phúc thẩm ở San Francisco đã ra phán quyết rằng ông deSouza không trung thực về các khoản đầu tư tiền ảo giá trị lớn. Tòa yêu cầu ông phải đưa cho vợ cũ hơn 6 triệu USD Bitcoin còn lại.
Trường hợp của gia đình deSouza được xem là vụ ly hôn đầu tiên có liên quan đến Bitcoin. Những tranh chấp hôn nhân tương tự đang ngày càng phổ biến khi tiền điện tử được chấp nhận rộng rãi hơn. Nhiều cặp vợ chồng thường cáo buộc nhau lừa dối hay quản lý tài chính yếu kém.
 |
| Nhiều vụ ly hôn kéo dài vì vợ chồng tranh giành tiền ảo. |
Tranh giành Bitcoin
Việc theo dõi và định giá tiền điện tử, tài sản kỹ thuật số được giao dịch trên một mạng phi tập trung, thường rất khó khăn. Trong nhiều trường hợp, các luật sư ly hôn cho biết vợ/chồng thường khai không đầy đủ tài sản hoặc cố gắng giấu tiền trong ví điện tử.
Jacqueline Newman, luật sư ly hôn ở New York, nói: "Trước đây, tài sản được giấu dưới nệm, sau đó là tài khoản ngân hàng và bây giờ là tiền điện tử".
Paul Sibenik, nhà phân tích pháp y, cho biết công ty điều tra CipherBlade của anh đã nghiên cứu khoảng 100 vụ ly hôn liên quan đến tiền điện tử trong vài năm qua. Trong nhiều trường hợp, Sibenik đã lần ra hơn 10 triệu USD tiền điện tử mà một người chồng cố giấu vợ mình.
"Chúng tôi đang cố gắng giúp không gian này trở thành trong sạch hơn", Sibenik nói.
Trong các cuộc phỏng vấn, gần 10 luật sư và nhà điều tra pháp y đã mô tả các trường hợp ly hôn trong đó vợ hoặc chồng, thường là chồng, bị buộc tội nói dối về các giao dịch tiền điện tử hoặc che giấu tài sản kỹ thuật số.
Không cặp vợ chồng nào đồng ý phỏng vấn. Nhưng một số cuộc ly hôn đã được công khai trên báo chí vì những lùm xùm xung quanh.
 |
| Nhiều loại ví điện tử được sử dụng để tích trữ. |
Vợ chồng deSouza kết hôn vào tháng 9/2001. Đến tháng 4/2013, ông deSouza bắt đầu đầu tư vào tiền ảo, sau khi đến Los Angeles với Wences Casares, một doanh nhân tiền điện tử. Tháng đầu tiên, ông deSouza đã mua khoảng 150.000 USD Bitcoin.
Cuối năm đó, hai vợ chồng ly thân và ông deSouza thừa nhận sở hữu Bitcoin. Vào thời điểm phân chia tài sản vào năm 2017, giá trị khoản đầu tư ban đầu đã tăng lên 21 triệu USD.
Tuy nhiên, tháng 12/2017, ông deSouza cho biết đã đầu tư gần một nửa số tiền nói trên vào Mt.Gox, sàn giao dịch đã bị sập vào năm 2014.
Trong hồ sơ tòa án, các luật sư của bà deSouza nói rằng thật "nghiêm trọng" khi trước đó ông deSouza đã không hề đề cập đến số Bitcoin bị mất. Họ cho rằng việc ông deSouza bí mật quản lý khoản đầu tư đã tiêu tốn hàng triệu USD của cả hai vợ chồng và nghi ngờ người chồng vẫn đang che giấu những khoản đầu tư khác.
Tòa phúc thẩm kết luận ông deSouza đã vi phạm các quy tắc trong quá trình ly hôn. Ông deSouza bị yêu cầu bồi thường cho vợ một nửa số Bitcoin sở hữu trước khi Mt.Gox bị sập, hiện trị giá hơn 23 triệu USD.
"Quỹ đen" trong ví điện tử
Vài năm trước, Nick Himonidis, nhà điều tra pháp y ở New York, đã tham gia giải quyết một vụ ly hôn, trong đó người vợ cáo buộc chồng cô khai gian về số tiền điện tử anh ta nắm giữ.
Được sự cho phép của tòa án, ông Himonidis đã khám xét máy tính xách tay của người chồng và phát hiện ví điện tử chứa khoảng 700.000 USD tiền mã hóa Monero.
Trong một trường hợp khác, ông Himonidis đã phát hiện một người chồng chuyển 2 triệu USD tiền ảo ra khỏi tài khoản của mình trên sàn giao dịch Coinbase. Một tuần sau khi vợ đệ đơn ly hôn, người đàn ông này đã chuyển tiền trở lại ví kỹ thuật số và rời khỏi Mỹ.
Tòa án có thể yêu cầu một sàn giao dịch tiền điện tử cung cấp thông tin. Nhưng các ví điện tử không chịu sự kiểm soát, quyền truy cập yêu cầu một mật khẩu duy nhất được tạo bởi chủ sở hữu của ví.
 |
| Mark DiMichael, nhà điều tra pháp y, giúp các luật sư ly hôn phát hiện khoản tiền ảo mất tích hoặc bị che giấu. |
Dù vậy, các giao dịch vẫn là thông tin giá trị. Năm 2020, Gregory Salant, luật sư ly hôn ở White Plains, New York, đã làm việc với một khách hàng cáo buộc chồng che giấu ví điện tử.
Salant đã gửi giấy đòi hầu tòa tới Coinbase và nhận được một bản dữ liệu máy tính khó hiểu. Ông đã thuê nhà điều tra pháp y Mark DiMichael, để phiên dịch bản mã và truy tìm tài sản.
DiMichael phát hiện người chồng đã thực hiện hàng loạt khoản thanh toán cho các địa chỉ ví liên quan đến web đen, một thị trường trực tuyến cho ma túy và các hàng hóa bất hợp pháp khác. Người chồng cũng đã chuyển gần 225.000 USD tiền điện tử đến các địa chỉ ẩn danh khác.
Vụ việc cuối cùng được giải quyết. Theo thỏa thuận cuối cùng, một số tài sản khác của người chồng đã được chuyển sang cho vợ để giải quyết tranh chấp tiền điện tử.
