|
|
TikToker Trí Thịt Bòa (tên thật là Trí Phan sở hữu hơn 2,1 triệu người theo dõi) vừa trải qua một chấn thương nghiêm trọng sau 4 tiếng chơi pickleball. Ảnh: Trí Phan/Facebook. |
TikToker Trí Thịt Bòa (tên thật là Trí Phan sở hữu hơn 2,1 triệu người theo dõi) vừa trải qua một chấn thương nghiêm trọng sau 4 tiếng chơi pickleball. Anh bất ngờ trượt ngã, dẫn đến trật khớp chày - sên ra sau và gãy 1/3 xa xương mác. Tổn thương này khiến anh phải lên bàn mổ chỉ 12 tiếng sau đó. Nếu phục hồi tốt, bác sĩ dự kiến anh có thể đi lại sau 3 tháng và trở lại thể thao sau 6 tháng.
Pickleball - môn thể thao tưởng nhẹ - gần đây liên tục gây chấn thương cho người chơi nổi tiếng. Người mẫu Kỳ Hân và diễn viên Huỳnh Anh cũng từng nhập viện, thậm chí phải can thiệp phẫu thuật vì những tai nạn tương tự.
Vận động toàn thân có thể gây chấn thương toàn thân
Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Oxy cao áp Việt - Nga (Bộ Quốc phòng) cũng là một người yêu thích môn thể thao pickleball và thường xuyên tập luyện, cho biết dù có vẻ nhẹ nhàng nhưng pickleball lại đòi hỏi vận động toàn thân, phản xạ nhanh và di chuyển linh hoạt. Từ đó, môn thể thao này tiềm ẩn không ít rủi ro về sức khỏe, đặc biệt là chấn thương.
Vì đặc trưng của môn chơi là những chuyển động nhanh, đổi hướng liên tục và lặp lại các cú đánh, người chơi dễ gặp phải các chấn thương cấp tính như bong gân, căng cơ do vận động đột ngột hoặc sai tư thế.
Ngoài ra, những tổn thương mạn tính như viêm gân, điển hình là viêm chóp xoay vai, viêm gân Achilles hay "tennis elbow" (xuất hiện khi người chơi lặp lại một động tác trong thời gian dài mà không nghỉ ngơi hợp lý).
  |
Sau cú ngã khiến phần xương mác gãy và trật khớp chân, Trí Thịt Bòa cần 6 tháng mới luyện tập thể thao trở lại. Ảnh: Trí Phan/Facebook. |
"Va chạm trong lúc thi đấu, té ngã do sân trơn hoặc bị mất thăng bằng cũng dẫn đến các vết trầy xước, bầm tím, thậm chí gãy xương và chấn thương sọ não, đặc biệt nghiêm trọng với người lớn tuổi", bác sĩ Huy Hoàng nói với Tri Thức - Znews.
Ông nhấn mạnh hầu như không có bộ phận nào an toàn tuyệt đối khi chơi pickleball. Ở chi dưới, đầu gối thường bị bong gân dây chằng (ACL, MCL), rách sụn chêm; mắt cá chân dễ bị lật; gân Achilles có thể viêm hoặc đứt. Gân kheo và cơ gấp hông cũng rất dễ căng trong những pha chạy bứt tốc.
Ở chi trên, khuỷu tay và vai thường bị viêm do quá tải, trong khi cổ tay dễ bị bong gân hoặc rách sụn. Lưng dưới cũng không nằm ngoài danh sách, với các tình trạng căng cơ hoặc thoát vị đĩa đệm do xoay người và cúi không đúng cách.
Bác sĩ Hoàng phân tích trên một mặt sân nhỏ, chỉ cần một bước hụt chân, người chơi có thể ngã mạnh, dẫn đến gãy xương cổ tay, trật khớp vai hoặc chấn thương đầu. Những cú va chạm với đồng đội hoặc bị bóng đánh trúng mặt, người chơi cũng có thể bị chấn thương phần mềm. Đặc biệt, gãy xương hông do té ngã là biến cố nghiêm trọng, cần can thiệp y tế ngay lập tức.
Ở nhóm dưới 50 tuổi, tinh thần "máu lửa" lại chính là nguyên nhân khiến chấn thương dễ xảy ra. Các chấn thương từ cấp tính đến mạn tính thường do lối chơi mạnh mẽ, lao người cứu bóng hoặc chơi quá sức mà không nghỉ đủ.
Với người trên 50 tuổi, nhóm chiếm đến 90-91% các ca chấn thương trong pickleball, rủi ro gia tăng do nhiều yếu tố thăng bằng kém, phản xạ chậm, thị lực suy giảm, xương loãng và các bệnh nền như tim mạch, tiểu đường, viêm khớp.
"Không những dễ té ngã, họ còn phục hồi chậm hơn, dễ bị viêm gân do mô mềm kém đàn hồi. Phụ nữ lớn tuổi dễ gãy cổ tay hơn, trong khi nam giới thường gặp các chấn thương nặng cần nhập viện", vị chuyên gia nói.
 |
| MC Thanh Thanh Huyền và bạn bè thường rủ nhau đi đánh pickleball thay vì la cà quán xá như trước. Ảnh: Phương Lâm. |
Đồng quan điểm, bác sĩ chuyên khoa II Trần Anh Vũ, Trưởng khoa Y học thể thao và Nội soi, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho hay trong số các chấn thương có thể gặp phải, gãy xương được xem là một trong những tình huống nghiêm trọng nhất.
"Tình trạng này thường xuất phát từ hai nguyên nhân. Đầu tiên, chấn thương xuất phát từ việc 'gãy mỏi', xảy ra khi xoắn chân liên tục, dẫn đến mỏi, lặp đi lặp lại trong thời gian dài. Bên cạnh đó, những cú xoay người đột ngột khi người chơi quá ham bóng, khiến lực xoắn vượt quá khả năng chịu đựng của khớp và xương, dẫn đến gãy", bác sĩ Vũ chia sẻ.
Nguy cơ tử vong trên sân pickleball
Trao đổi với Tri Thức - Znews, bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Phó giám đốc Trung tâm Tim mạch và Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, cho rằng việc chơi pickleball nhiều giờ liên tục, đặc biệt ở người không chuyên, có thể gây ra nhiều rủi ro sức khỏe nghiêm trọng.
Một trong những nguy cơ dễ gặp là mất nước và rối loạn điện giải. Không giống các vận động viên chuyên nghiệp có kiến thức và kinh nghiệm, phần lớn người chơi pickleball hiện nay là dân văn phòng, ít vận động trước đó.
Khi chơi trong thời gian dài, đổ nhiều mồ hôi mà không bù đủ nước và điện giải, cơ thể có thể bị tụt huyết áp, choáng váng, thậm chí ngất xỉu. Đồng thời, tình trạng mất nước kéo dài có thể khiến máu bị cô đặc.
Ở những người có bệnh nền như tăng huyết áp, béo phì, tiểu đường hoặc tim mạch, việc chơi thể thao với cường độ cao, liên tục, không nghỉ ngơi có thể kích hoạt các biến cố tim mạch nghiêm trọng.
"Huyết áp tăng kéo dài có thể gây vỡ mạch máu não gây xuất huyết não hoặc gây bong các mảng xơ vữa trong lòng mạch. Những mảng này trôi đến đâu gây tắc mạch đến đó. Chúng trôi đến mạch vành gây nhồi máu cơ tim, ngưng tim đột tử hoặc lên não gây đột quỵ do nhồi máu não", bác sĩ Mạnh nhấn mạnh.
Làm sao để chơi Pickleball an toàn?
Để chơi pickleball an toàn, người chơi cần chuẩn bị kỹ từ khởi động đến kỹ thuật và trang bị. Trước mỗi trận, bạn nên dành 5-10 phút chạy nhẹ tại chỗ, xoay khớp, nâng gối và đá chân để làm nóng cơ thể. Sau trận, đi bộ chậm và giãn cơ tĩnh giúp phục hồi hiệu quả. Bên cạnh đó, tập bổ trợ các nhóm cơ chân, lõi và vai, cải thiện thăng bằng và sức bền tim mạch sẽ giúp tăng khả năng thích nghi với cường độ thi đấu.
Người chơi nên chọn giày thiết kế riêng cho sân pickleball hoặc tennis để đảm bảo độ bám và hỗ trợ chuyển hướng. Vợt nhẹ, tay cầm vừa vặn sẽ giảm áp lực lên cổ tay và khuỷu tay. Trước khi thi đấu, nên kiểm tra sân để tránh trơn trượt hoặc vật cản nguy hiểm.
 |
| Về kỹ thuật, người chơi nên học từ huấn luyện viên để hạn chế chấn thương. Ảnh minh hoạ: Quỳnh Danh. |
Về kỹ thuật, người chơi nên học từ huấn luyện viên để sử dụng lực từ chân và hông thay vì chỉ dùng tay.
Theo bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, sau khi chơi thể thao, đặc biệt là các môn vận động toàn thân như pickleball, người chơi nên dành thời gian để giãn cơ và xoa bóp nhằm hỗ trợ phục hồi và giảm nguy cơ đau nhức. Việc giãn cơ có thể thực hiện qua các động tác đơn giản hoặc kết hợp với thuốc giãn cơ, nhưng cần sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
Khi xuất hiện tình trạng viêm đau, có thể cần đến các biện pháp hỗ trợ điều trị. Tuy nhiên, vị chuyên gia nhấn mạnh mọi sản phẩm, đặc biệt là thuốc, cần được sử dụng đúng liều và theo tư vấn chuyên môn để đảm bảo an toàn.
Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh cũng khuyến cáo người mới chơi và người có bệnh nền tập luyện với mức độ vừa phải, nghỉ ngơi xen kẽ, và chỉ nên tăng cường độ sau một thời gian cơ thể đã thích nghi. Với người có bệnh lý mạn tính, cần khám và điều trị ổn định trước khi chơi, tránh gắng sức quá mức.
Từ những kiến thức y khoa được chia sẻ một cách dễ hiểu, gần gũi, cung cấp kiến thức chăm sóc sức khỏe uy tín cho độc giả đến những câu chuyện đời, chuyện nghề tự mình chứng kiến và trải nghiệm, nhiều bác sĩ đã tạo nên những cuốn sách giàu giá trị, được đánh giá cao.
