Trong khái niệm kinh tế tuần hoàn, rác thải sau khi được phân loại hoàn toàn có khả năng trở thành nguồn tài nguyên quan trọng cho quy trình tái chế, phục vụ cho cuộc sống của con người.
Tuy nhiên, điều này chỉ có thể thành hiện thực nếu quy trình thu gom - vận chuyển - xử lý rác thải được thực hiện một cách đúng đắn và triệt để. Trong đó, khâu phân loại rác tại nguồn có ý nghĩa quan trọng với hiệu quả xử lý rác thải.
"Đường đi của rác"
Theo thống kê của Bộ Công Thương, đến 70% lượng rác thải sinh hoạt của Việt Nam hiện tại được xử lý theo phương thức chôn lấp. Mục tiêu giảm tỷ lệ này xuống còn 20% đã được đề ra, đòi hỏi việc nâng cao ý thức, tạo điều kiện cho người dân phân loại rác tại nguồn - mở đầu vòng tròn xử lý rác thải.
Rác thải sinh hoạt được chia thành 3 loại: Rác hữu cơ, rác vô cơ có thể tái chế và rác vô cơ không thể tái chế.
Trong đó, rác hữu cơ là loại dễ phân hủy, có thể được tận dụng làm phân hữu cơ hoặc thức ăn cho động vật trong chăn nuôi. Rác vô cơ không thể tái sử dụng hoặc tái chế sẽ được chôn lấp hoặc đốt, còn rác vô cơ có thể tái chế sẽ trở thành nguyên liệu để tái chế thành các sản phẩm giá trị khác. Chính vì thế, việc phân loại tốt rác thải sẽ giúp nâng tỷ lệ rác được xử lý thành phân bón, tái chế... cao hơn thay vì phải chôn lấp do bị trộn lẫn.
 |
| Phần lớn rác thải nhựa có thể được tái chế nếu phân loại, thu gom đúng cách thay vì vứt lẫn với rác thải sinh hoạt. |
Với công nghệ hiện đại như hiện nay, khi chất thải nhựa chất lượng cao được thu gom, chúng sẽ được đưa đến quy trình tái chế. Trong đó, chất thải nhựa sẽ được nghiền, làm sạch và nấu chảy, tạo ra loại hạt nhựa mới được gọi là hạt nhựa tái chế (PCR) có thể sử dụng để sản xuất nhiều loại sản phẩm. Do đó, nếu chúng ta có thể phân loại rác đúng cách tại nguồn, chất thải sẽ có một vòng đời mới và việc sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn.
Thúc đẩy thói quen phân loại rác
Thói quen phân loại rác không thể hình thành một sớm một chiều, mà cần được lan tỏa và tạo điều kiện để nhân rộng trong cộng đồng, đặc biệt là thế hệ tương lai. Chính vì thế, những chương trình tuyên truyền, giúp trẻ em tìm hiểu và thực hành phân loại rác tại trường và tại nhà được chú trọng và đẩy mạnh. Trong đó, "Dự án phân loại rác thải tại nguồn hướng tới nền kinh tế tuần hoàn” được Tập đoàn SCG và công ty TNHH Hóa dầu Long Sơn (LSP) triển khai tại trường Tiểu học Long Sơn 1 và Long Sơn 2 (Bà Rịa - Vũng Tàu) đã đạt những kết quả bước đầu khả quan.
Cụ thể, thông qua dự án, những buổi chia sẻ, tiết học chứa đựng thông tin thiết thực, gần gũi về phân loại rác đã được các thầy cô truyền đạt đến học sinh theo hình thức dễ hiểu, thú vị nhất có thể.
Bên cạnh đó, SCG và LSP cũng đã trang bị cho mỗi lớp 2 thùng phân loại rác, cùng 2 bộ 3 thùng phân loại rác lớn cho toàn trường, để các em thực hành phân loại rác. Sau đó, rác đã phân loại được công ty thu gom rác địa phương Gia Linh xử lý: Rác hữu cơ được làm thành phân bón, và rác thải được đưa vào quy trình tái chế.
 |
| Đại diện SCG và LSP trao tặng các thùng rác phân loại cho trường tiểu học trong dự án. |
Có thể thấy, dự án của SCG và LSP đã minh họa một cách cụ thể cho "đường đi của rác", giúp học sinh hiểu rõ hơn về các vấn đề môi trường và lợi ích của việc phân loại rác thải. Từ đó, các em sẽ hình thành thói quen tốt, đồng thời lan tỏa tinh thần tái chế rác đến người thân, gia đình và cộng đồng.
SCG là một trong những tập đoàn hàng đầu Đông Nam Á, hoạt động trong 3 lĩnh vực kinh doanh chính: Xi măng - Vật liệu xây dựng, Hóa dầu và Bao bì. SCG luôn tiên phong trong các hoạt động xã hội, môi trường vì một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Dự án "Phân loại rác thải" là một trong những hoạt động hợp tác công tư (PPC) xây dựng nền kinh tế tuần hoàn trong việc quản lý chất thải nhựa tại Việt Nam, được ký kết bởi Bộ Tài nguyên và Môi trường, tập đoàn SCG và Công ty Hoá dầu Long Sơn, Công ty Dow Việt Nam, Công ty Unilever Việt Nam. Thông qua đó, dự án kêu gọi sự hưởng ứng từ phía gia đình và nhà trường để nhân rộng mô hình trong cộng đồng vì một hành tinh xanh, sạch đẹp.
