Gần đây khu vực tôi sinh sống có người bị chẩn đoán mắc bệnh giun chỉ bạch huyết. Xin hỏi bệnh này là gì và có nguy hiểm không?
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC)
Bệnh giun chỉ bạch huyết là bệnh truyền nhiễm, ký sinh trùng do giun tròn gây ra. Bệnh này do sự hiện diện của những con giun giống sợi chỉ, được gọi là giun chỉ, trong các mạch bạch huyết và hạch bạch huyết của cơ thể.
Mọi người bị bệnh giun chỉ bạch huyết khi bị muỗi truyền nhiễm mang ký sinh trùng đốt. Để muỗi có thể truyền nhiễm, chúng phải đốt hoặc hút máu từ người đã bị nhiễm ký sinh trùng. Khoảng một tuần sau, cùng một con muỗi đó sẽ đốt người tiếp theo và ký sinh trùng có thể xâm nhập qua cơ thể qua da của người đó. Và chu kỳ nhiễm trùng cứ tiếp tục.
Khi đã vào bên trong cơ thể, những con giun non sẽ trú ngụ trong hệ thống bạch huyết của người đó. Chúng có thể sống ở đó từ 5 đến 7 năm, cuối cùng sẽ làm hỏng các mạch bạch huyết.
Ký sinh trùng gây bệnh giun chỉ bạch huyết tấn công hệ thống bạch huyết của người bị nhiễm bệnh. Hệ thống này duy trì sự cân bằng chất lỏng của cơ thể và chống lại nhiễm trùng. Hầu hết người mắc bệnh giun chỉ bạch huyết thường không có triệu chứng lâm sàng.
Tuy nhiên, ở khoảng 1/3 người, căn bệnh này có thể gây ra các dấu hiệu nhiễm trùng có thể nhìn thấy được, đôi khi là nhiều tháng, thậm chí nhiều năm sau khi nhiễm giun.
Những dấu hiệu và triệu chứng dài hạn này có thể bao gồm:
- Phù bạch huyết, sưng ở chân (trường hợp nghiêm trọng đôi khi được gọi là phù voi), cánh tay, ngực hoặc bộ phận sinh dục
- Thoát vị tinh hoàn, hay tình trạng sưng ở bìu ở nam giới
- Làm cứng hoặc dày da
- Ho dai dẳng, thở khò khè hoặc khó thở
Nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn ở da hoặc hệ thống bạch huyết. Những nhiễm trùng thứ phát này xảy ra ở những người bị sưng mạn tính và hệ thống bạch huyết hoạt động kém, khiến cơ thể khó chống lại vi khuẩn và nhiễm trùng.
Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh giun chỉ bạch huyết là tránh bị muỗi đốt bằng cách:
- Ngủ trong phòng có máy lạnh và cửa sổ đóng kín
- Ngủ trong màn chống muỗi
- Sử dụng thuốc chống côn trùng trên vùng da hở
- Mặc áo dài tay, quần dài, đi giày kín (không phải dép xăng đan) và đi tất
Súng, vi trùng và thép
Trong lịch sử loài người, đậu mùa, cúm, lao, sốt rét, dịch hạch, sở và dịch tả đều là những bệnh truyền nhiễm tiến hóa từ căn bệnh ở loài vật.
Đến nay, ta lần ngược về lịch sử để xem sản xuất lương thực đã nảy sinh như thế nào ở một ít trung tâm và từ đó đã bành trướng nhanh chậm khác nhau đến thế nào sang các khu vực khác. Những khác biệt địa lý đó chính là lời đáp hệ trọng và tối hậu cho câu hỏi của Yali về việc tại sao dân tộc này lại khác dân tộc khác đến vậy về sức mạnh và sự dồi dào sung túc.
Cuốn sách Súng, vi trùng và thép là lược sử về các xã hội của loài người trong khoảng 13.000 năm trở lại đây. Tác giả tập trung tìm lời giải cho câu hỏi: “Tại sao lịch sử đã diễn ra trên mỗi châu lục một khác?”.
