Đ
ược học sinh, giáo viên phổ thông và cả chuyên gia Toán học đánh giá quá khó, đề thi môn Toán THPT quốc gia 2018 tiếp tục gây bất ngờ khi thách thức cả giáo sư Toán học người Việt đang giảng dạy tại đại học ở Pháp.
 |
| Đề thi môn Toán là thách thức lớn với nhiều thí sinh. Ảnh: Trương Khởi. |
"Khóc thét" với những câu khó
Trao đổi với Zing.vn, ông Nguyễn Tiến Dũng, giáo sư Toán ở ĐH Toulouse (Pháp), người từng giành huy chương vàng Toán quốc tế (IMO) khi mới 15 tuổi, cho hay ông cũng không thể hoàn thành 50 câu đề thi Toán trong 90 phút.
"Tôi là người vẫn còn biết giải các bài toán phổ thông thuộc loại khó, các bài thi toán quốc tế IMO nói chung, tôi vẫn giải được trong thời gian quy định. Thế nhưng, khi một người nhờ tôi xem 5 câu trong đề thi toán THPT 2018 mã đề 120 (cụ thể là các câu 38, 44, 45, 48, 49), tôi mất gần một tiếng để giải 4 trong số 5 câu đó.
Còn câu cuối cùng (số 45 về một phương trình phi tuyến với biến số phức) thì 'khóc thét', không thể giải nổi trong vòng một giờ tiếp theo", GS Nguyễn Tiến Dũng cho biết.
 |
| Theo TS Trần Nam Dũng, 5 câu cuối của đề thi Toán năm nay rất khó. Để so sánh, ông đã tham khảo 13 câu hỏi khó nhất mọi thời đại của kỳ thi SAT. Ông nhận định mức độ khó của 13 câu thi SAT vẫn không bằng 5 câu của đề Toán THPT quốc gia 2018. |
Theo GS Toán học nổi tiếng này, bài số 45 về một phương trình phi tuyến biến phức. Ông đưa bài đó cho một nghiên cứu sinh về Toán - học trò của mình - thử giải, anh ta cũng "khóc thét".
"Nếu ra đề bài như thế cho sinh viên năm thứ nhất, các đồng nghiệp chắc sẽ nói tôi bị điên mới ra đề khó như vậy. Thế mà Bộ GD&ĐT bắt học sinh làm, không những 5 câu đó, mà còn thêm 45 câu khác, trong vòng có 90 phút!", GS Nguyễn Tiến Dũng nói.
Nhận lời đề nghị của phóng viên, TS Trần Nam Dũng, ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM) - người giành huy chương bạc Olympic Toán quốc tế năm 1983 - cũng bắt tay vào giải 5 câu khó nhất của đề thi Toán năm nay. Kết quả, ông chỉ giải được 3 câu trong 30 phút. Một câu, TS Dũng "bó tay" và một câu nữa ông không muốn giải tiếp vì "quá ngán".
"Những câu này không phù hợp để đưa vào đề thi trắc nghiệm. Nếu là bài tự luận, đề cũng cần chia nhỏ thành nhiều bước để hướng dẫn, không thì quá khó. Hai bài khó chịu nhất là mặt cầu và đồ thị hàm bậc 4", TS Dũng nêu quan điểm.
Đề thi trái với mục đích kỳ thi
Theo GS Nguyễn Tiến Dũng, đề thi Toán THPT quốc gia không tốt. Những bài quá khó và mẹo mực cho vào đề thi THPT, cộng với đề bài quá dài, là hoàn toàn sai mục đích của kỳ thi "2 trong 1".
"Về nguyên tắc, học sinh nắm vững kiến thức như trong sách giáo khoa là phải làm được mọi bài kiểm tra. Còn ở đây, giỏi mấy cũng không làm nổi nếu không học mẹo trúng tủ. Người ta chống chế rằng học sinh được luyện thi sẽ giải được, không thấy đề quá khó. Đấy chính là sự phản giáo dục khi biến việc học thành trò luyện thi. Với kiểu này, 'Việt Nam không còn một nền giáo dục mà chỉ còn một nền thi cử', mượn lời của một cố vấn thủ tướng Ấn Độ nói về giáo dục của nước họ", GS Dũng nêu ý kiến.
 |
| Với đề Toán năm nay, giáo viên cũng không biết phải dạy gì cho học trò những năm sau. Ảnh: Lê Quân. |
Bộ GD&ĐT cho biết cách làm đề học tập từ các kỳ thi SAT của Mỹ, nhưng GS Nguyễn Tiến Dũng khẳng định mọi bài toán trong SAT và SAT 2 ông đều làm được dễ dàng, không như đề Toán trắc nghiệm THPT quốc gia 2018. Tuy cùng là trắc nghiệm, đề của họ trong sáng chứ không lắt léo, mẹo mực như đề thi trên.
Tương tự, TS Trần Nam Dũng cũng đánh giá đề thi môn Toán dở khi "không dành cho học sinh thông minh, có kiến thức vững mà lại dành cho những thí sinh luyện thi nhiều, trúng tủ và may mắn".
Cùng quan điểm trên, ông Lê Đức Vĩnh, nguyên trưởng bộ môn Toán ĐH Nông nghiệp Hà Nội, cho rằng kể cả thầy cô giỏi đến đâu cũng không thể hoàn thành đề thi Toán trong 90 phút.
Theo ông, những người ra đề đã quên mất một điều mỗi câu trong đề thi trắc nghiệm, thí sinh chỉ được phép làm trong 1,8 phút. Một câu khó phải suy nghĩ từ 5 đến 7 phút mới phát hiện cách giải, từ một tới hai phút mới tìm ra kết quả đúng. Chỉ cần 10 tới 12 câu loại này đã ngốn hết thời gian làm bài.
"Đề thi môn Toán năm nay có tới 20 câu thuộc loại khó hoặc phải tính toán trong nửa trang giấy nháp mới tìm được kết quả đúng. Thử hỏi cả nước có bao nhiêu phần trăm thí sinh đủ minh mẫn, suy nghĩ và làm đủ nhanh để hoàn thành 50 câu trong 90 phút", ông Vĩnh nói.
"Quan trọng không phải đề thi khó, có thí sinh điểm 10 hay không mà sẽ tác động đến việc dạy và học cho những năm sau. Với đề như thế này, tôi cũng không biết phải dạy như thế nào", TS Trần Nam Dũng nói.
Bộ GD&ĐT: Đề thi THPT quốc gia khó là đương nhiên
Tại họp báo sau kỳ thi THPT quốc gia 2018 diễn ra chiều 28/6 ở Hà Nội, đại diện Bộ GD&ĐT cho biết năm 2018, đề thi được tăng cường độ phân hóa, có những câu rất dễ đến câu khó. Để tăng độ phân loại thí sinh, đề thi phải có một số câu hỏi được tăng độ khó lên. Không phải đề thi khó, chỉ là một số câu khó.
So sánh với năm 2017, độ khó tăng lên là hiển nhiên vì nội dung kiến thức được mở rộng cả phần kiến thức lớp 11. Tuy nhiên, học sinh đã được thông báo sớm, ngay khi các em đang học lớp 11.
