Mưa lớn kết hợp địa hình dốc khiến các chất bẩn, độc hại trong môi trường trôi theo dòng nước. Tại khu vực ngập úng, người dân tiếp xúc trực tiếp với nước thời gian dài có nguy cơ bị kích ứng, dị ứng dẫn đến một số bệnh lý nguy hiểm về mắt.
Theo bác sĩ Hoàng Cương, Bệnh viện Mắt Trung ương (Hà Nội), những bệnh lý này có thể dễ dàng bùng phát trong hoặc sau lũ khoảng 10 ngày.
"Môi trường nước ngập hay bão lũ có độ ẩm gần như tuyệt đối. Yếu tố này kết hợp với nhiệt độ khoảng 20-30 độ C là điều kiện thuận lợi để các vi sinh vật gây bệnh cho mắt", bác sĩ Cương giải thích.
Trong cộng đồng thiếu nước sạch, viêm kết mạc và mặt hột là 2 nguy cơ lớn nhất gây nguy hiểm cho con người. Ngoài ra, viêm hắc võng mạc hoại tử do một loại ký sinh trùng cũng tạo ra những lo ngại nhất định.
Viêm kết mạc
Viêm kết mạc là dạng viêm nặng nhất do adeno virus gây ra. Bệnh lý này phổ biến trong mùa bão lũ ở miền Bắc, miền Trung và mùa nước nổi tại miền Nam. Virus gây bệnh thường lan truyền trong những quần thể nhỏ, các cá nhân tiếp xúc gần.
Theo bác sĩ Cương, viêm kết mạc thường biểu hiện ở một bên mắt và không có triệu chứng khác trên toàn thân. Sau khoảng 8 ngày ủ bệnh, mắt của bệnh nhân sẽ đỏ hơn, gỉ lẫn với nước kèm theo cảm giác có dị vật trong mắt.
 |
| Một trong những triệu chứng của viêm kết mạc là đỏ mắt. Ảnh minh họa: Healthline. |
Một số dấu hiệu khác có thể xảy ra là sưng, đau hạch trước tai, kết mạc sụn mi có hạt nổi lên. Viêm kết mạc luôn gây đỏ mắt và khả năng xuất hiện giả mạc. Bệnh nhân sẽ hơi sợ sáng, sưng phù kết mạc, xuất huyết nhẹ dưới kết mạc.
Mắt còn lại cũng bị bệnh và xảy ra sau khoảng 4-5 ngày khởi phát. Tuy nhiên, biểu hiện bệnh tại đây sẽ nhẹ hơn mắt thứ nhất do cơ thể đã bắt đầu có miễn dịch.
Việc điều trị viêm kết mạc chủ yếu là nhỏ nước muối sinh lý nhiều lần kết hợp sử dụng kháng sinh có kèm cortisol trong thời gian ngắn. Bệnh có xu hướng giảm dần sau khoảng 7-10 ngày.
Tuy nhiên, nếu việc điều trị kéo dài hơn cùng dấu hiệu sợ sáng, nhìn mờ, chói mắt, nhiều khả năng bệnh có biến chứng. Lúc này, bệnh nhân cần đi khám và điều trị tại cơ sở chuyên khoa.
Bệnh mắt hột
Dấu hiệu của bệnh lý này là hột đại xuất hiện ở cả kết mạc mi trên và mi dưới. Đặc việt, bệnh mắt hột có xu hướng dai dẳng, gây cộm và khó chịu mạn tính.
"Nếu điều trị không kiên trì hoặc sai thuốc, các hột viêm sẽ tồn tại trong vài tháng, sau đó vỡ và để lại sẹo trên kết mạc. Hậu quả của việc này là những di chứng như khô mắt, quặm mi, lông xiêu", bác sĩ Hoàng Cương cảnh báo.
 |
| Bệnh nhân đau mắt hột. Ảnh: BSCC. |
Đặc biệt, nếu tái nhiễm liên tục do dùng nước, khăn bẩn, chậu rửa chung, ruồi, muỗi nhiều... bệnh có thể gây mù lòa. Theo bác sĩ Cương, nguyên nhân chủ yếu của biến chứng này là mi quặm, lông xiêu chọc vào giác mạc gây viêm loét, hóa sẹo hoặc loét thủng.
Người bệnh cần vệ sinh mắt thường xuyên và thực hiện một số biện pháp để tránh tái nhiễm. Ngoài ra, do vi khuẩn chlamydia nhạy cảm với kháng sinh, bệnh nhân có thể sử dụng một số loại thuốc trong nhóm phenicol, cycline, sulfamid, macrolite. Nếu tuân thủ đúng hướng dẫn, bệnh sẽ khỏi sau khoảng 4-6 tuần.
Ngoài ra, người dân trong vùng lũ còn có nguy cơ mắc các bệnh về mắt khác như viêm bờ mi, viêm kết mạc, viêm dị ứng, viêm kích ứng do hóa chất làm sạch nước, chắp lẹo...
Theo bác sĩ Hoàng Cương, việc quan trọng cần làm là tái lập cung cấp nước sạch để rửa mắt, mặt. Nếu buộc phải ngâm mình trong nước lũ, người dân nên rửa sạch lại các vùng tiếp xúc bằng nước muối hoặc kháng sinh tra, nhỏ có chloramphenicol (cloroxit) 0,4%; gentamycine 0,3%. Ngoài ra, mọi người tuyệt đối không dùng khăn mặt, chậu rửa chung.
"Để phòng bệnh trong mùa lũ, người dân cần chuẩn bị các dụng cụ, thuốc men gồm nước javel, viên làm sạch nước, xô, chậu, nước sạch đóng chai, một số thuốc sát trùng da và chloramphenicol - kháng sinh phổ rộng dùng tốt cho cả viêm kết mạc dịch và phòng bệnh mắt hột", bác sĩ Cương khuyến cáo.
Ngoài ra, người dân trong khu vực ngập úng nếu gặp các tai nạn về mắt, thiên đầu thống hay viêm màng bồ đào cần nhanh chóng tới cơ sở y tế chuyên khoa mắt gần nhất để điều trị kịp thời.
