Hàng triệu sợi chỉ đỏ dệt nên 'Thủy triều cảm xúc'

Triển lãm Thủy Triều Cảm Xúc (A Tide of Emotions) dẫn dắt người xem vào một khung cảnh choáng ngợp với mạng lưới những sợi chỉ đỏ được đan, kết dày đặc. Sau khi quan sát, nghiên cứu không gian Trung tâm nghệ thuật đương đại Vincom (VCCA), nghệ sĩ Nhật Bản Chiharu Shiota, một trong những tên tuổi hàng đầu thế giới về nghệ thuật ý niệm, thực hiện riêng tác phẩm thuật sắp đặt cho nơi này.

Triển lãm nghệ thuật bao gồm 2 tác phẩm. Tác phẩm thứ nhất được tạo thành từ những sợi chỉ đỏ, dàn trải khắp không gian, cho phép khán giả bước vào trong. Tác phẩm thứ hai lại là những mạng lưới chỉ trắng, nằm trong tủ kính, hoàn toàn cách biệt với người xem.

Theo nhà giáo dục Hương Mi Lê - người xây dựng và điều phối nhiều chương trình về nghệ thuật và thiết kế, artwork của nghệ sĩ thị giác Chiharu Shiota không chỉ thuộc loại hình sắp đặt mà còn mang ý nghĩa trình diễn. Hình thức biểu hiện này được đánh giá là tương đối mới mẻ tại Việt Nam, cho phép khán giả bước vào trong tác phẩm theo nghĩa đen.

Với triển lãm Thuỷ triều cảm xúc, nghệ sĩ Chiharu Shiota muốn truyền tải ý nghĩa ẩn dụ về mối liên kết giữa người với người. Mối quan hệ giữa các cá nhân trong xã hội có thể bị rối, bị cắt, bị nới lỏng hoặc bị làm căng như những mối đan của sợi chỉ.

Bên cạnh mạng lưới sợi chỉ mang nhiều ý niệm, hình tượng con thuyền cũ chứa đựng những giai đoạn thăng trầm của lịch sử Việt Nam cũng xuất hiện trong không gian nghệ thuật. Đây chính là dấu ấn của triển lãm, thể hiện sự giao thoa giữa 2 nền văn hoá Việt - Nhật.

“Nghệ thuật không có câu trả lời” là câu nói đáng nhớ của nghệ sĩ thị giác Chiharu Shiota. Mặc dù tác giả đã diễn giải ý tưởng về triển lãm là sự kết nối giữa người với người, mỗi khán giả lại có những cảm nhận khác nhau sau khi thưởng lãm. Những cảm xúc như “căng thẳng”, “đau đớn”, “không thể thoát ra” được người xem gọi tên sau khi đắm chìm trong không gian nghệ thuật sắp đặt.

“Loại bỏ định kiến” là thái độ cần phải có khi chiêm ngưỡng, thưởng lãm tác phẩm sắp đặt của Chiharu Shiota. Theo nhà giáo dục nghệ thuật Hương Mi Lê, khán giả thường cho rằng người xem và artwork luôn tách rời nhau. Tuy nhiên, triển lãm Thuỷ triều cảm xúc yêu cầu mỗi cá nhân phải bước vào trong để chiêm ngưỡng. Ngoài ra, việc gỡ bỏ định kiến về các hình thức sáng tạo nghệ thuật cũng đặc biệt cần thiết. Bên cạnh hội hoạ, điêu khắc, nghệ thuật đương đại cũng bao gồm phương thức sắp đặt mới mẻ.

Tuy nhiên, nhà giáo dục nghệ thuật Hương Mi Lê nhận định rằng khán giả tham dự art tour vẫn chưa quen với hình thức tương tác, chia sẻ cảm nhận cá nhân khi chiêm ngưỡng, thưởng lãm các tác phẩm. Phần lớn người xem tỏ ra bối rối, lúng túng khi được hỏi về cảm xúc, liên tưởng riêng. Để cải thiện tình trạng này, nhà giáo dục Hương Mi Lê tiếp tục thay đổi các hình thức tiếp cận, cung cấp thông tin khác nhau, khiến art tour trở nên phù hợp với nhiều đối tượng khán giả hơn.