|
|
Viên uống collagen được nhiều người sử dụng để chống lão hóa da. Ảnh: UPMC. |
Trên thực tế, nhu cầu chăm sóc da của cộng đồng ngày nay rất lớn. Điều này tạo ra thách thức với người tiêu dùng khi lựa chọn các chất bổ sung, mỹ phẩm nào thực sự đáng đầu tư.
Viên uống collagen là ví dụ điển hình của sản phẩm phổ biến, thường được các công ty tuyên bố có thể chống lão hóa. Tuy nhiên, rất nhiều cuộc tranh luận đã nổ ra về việc liệu sử dụng chất bổ sung này có thể cải thiện chất lượng collagen, tăng sản xuất và làm chậm sự lão hóa hay không.
Hiệu quả thực sự?
Theo Kristina Collins, bác sĩ da liễu (Texas, Mỹ), collagen là loại protein dồi dào nhất trong cơ thể. Chất này cung cấp cấu trúc cho da, sụn, xương và mô liên kết. Chúng cũng rất quan trọng với quá trình hồi phục vết thương, chức năng của cơ, xương, lưu lượng máu và thị lực.
Collins nói: "Khi chúng ta già đi, việc sản xuất collagen của cơ thể giảm. Chất lượng collagen của chúng ta cũng suy giảm. Quá trình này tương tự sự suy giảm chức năng thể chất ở người cao tuổi. Tuy nhiên, việc giảm collagen của da thường dễ nhìn thấy với sự xuất hiện của nếp nhăn, da chảy xệ".
Trong quá trình lão hóa, việc giảm dần collagen có thể ảnh hưởng tới mắt, da mặt, gây một số khó khăn về cơ, xương như khó khăn trong vận động, tình trạng đau khớp...
Từ đây, các nhà sản xuất thường quảng cáo bổ sung collagen sẽ làm tăng khả năng phục hồi độ săn chắc cho da, tăng cường sức khỏe của xương, tóc và móng. Tuy nhiên, các ý kiến từ chuyên gia đang cho thấy sự mâu thuẫn về việc liệu các chất bổ sung có thể thực sự mang lại kết quả này hay không.
Collins nói: "Nhiều chuyên gia đặt câu hỏi làm thế nào chúng ta có thể hấp thụ các dạng collagen hữu ích hoặc các thành phần peptide của nó thông qua quá trình tiêu hóa".
 |
| Viên uống collagen vẫn gây tranh cãi về hiệu quả với làn da. Ảnh minh họa: Health. |
Đến nay, khoa học vẫn chưa có bằng chứng thuyết phục về định dạng tối ưu để bổ sung collagen. Theo đó, nhiều dạng collagen bổ sung như collagen thủy phân được phân hủy một phần và dễ hấp thụ hơn. Peptide - chuỗi axit amin nhỏ hơn của collagen cũng có thể mang đến hiệu quả.
Một phân tích tổng hợp được công bố trên Tạp chí Da liễu Quốc tế vào năm 2021 đã kết luận rằng 90 ngày bổ sung collagen có thể làm giảm nếp nhăn và cải thiện quá trình hydrat hóa và độ đàn hồi của da.
Một nghiên cứu khác năm 2022 với 100 người tham gia cũng cho thấy rằng việc bổ sung collagen có thể cải thiện nếp nhăn, độ đàn hồi, hydrat hóa và tính toàn vẹn của hàng rào bảo vệ da mặt mà không có tác dụng phụ.
Ở hướng ngược lại, Kunal Malik, bác sĩ da liễu (New York, Mỹ) cho rằng những thông tin quảng cáo của các nhà sản xuất viên uống collagen thường phóng đại công dụng so với bằng chứng hiện có.
Các cách khác cải thiện quá trình sản xuất collagen
Ngoài các viên uống bổ sung, có nhiều cách khác để chúng hỗ trợ tăng cường sản xuất collagen. Cụ thể, Malik khuyên người dân nên bổ sung thêm một số chất như vitamin C, vitamin E.
"Các thành phần này cũng có tác dụng chống oxy hóa và bảo vệ trước bức xạ từ tia cực tím - yếu tố gây ung thư da”, vị chuyên gia nói.
Malik giải thích việc chống nắng do da rất quan trọng. Nguyên nhân là tia cực tím tạo ra các gốc tự do, làm tăng số lượng enzyme, từ đó phân hủy collagen.
“Tổn thương do tia cực tím khiến collagen bị phân hủy nhanh hơn rất nhiều so với quá trình lão hóa thông thường. Do đó, thoa kem chống nắng có chỉ số SPF tối thiểu 30 hàng ngày là biện pháp bảo vệ hiệu quả chống lại sự thoái hóa collagen”, ông nhận định.
Trong khi đó, Collins cho biết mọi quy trình chăm sóc da chống lão hóa đều nên bao gồm một số thành phần thúc đẩy việc tạo ra collagen, bao gồm: Các dẫn xuất vitamin A, như trong retinol, retinoate và bất cứ thứ gì có "retin"; peptide là chuỗi axit amin ngắn hơn, đóng vai trò xây dựng khối collagen; axit hyaluronic hoạt động như "chất keo" giữa các chuỗi axit amin.
Tuy nhiên, kem collagen được đánh giá là "hoàn toàn vô dụng" vì phân tử collagen quá lớn để vượt qua lớp da.
Một số thành phần bổ sung chứa vitamin C, kẽm, mangan, coenzyme Q10, glycine, proline và đồng cũng có thể giúp tạo ra collagen mới. Những thành phần này là các phân tử cần có để sản xuất collagen. Mặt khác, những phân tử đơn này có thể được hấp thụ qua đường tiêu hóa dễ dàng hơn.
Ngoài ra, một số thói quen trong cuộc sống hàng ngày cũng có thể giúp giảm mức collagen. Collins cho biết hút thuốc, tiêu thụ quá nhiều đường, thực phẩm chế biến sẵn có thể làm giảm nồng độ collagen.
Do đó, vị chuyên gia khuyến cáo mọi người nên uống nhiều nước, duy trì chế độ ăn uống cân bằng tốt với thực phẩm tươi sống, có nguồn gốc thực vật.
"Cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm căng thẳng cũng rất hữu ích cho việc điều chỉnh quá trình tổng hợp hoặc phân hủy collagen", Collins nói.
Muốn ăn uống lành mạnh nhưng hay stress công việc? Muốn tập thể dục đều đặn nhưng hay làm việc trễ? Mục Sức khỏe của Zing giới thiệu một số sách để đồng hành cùng bạn từ phòng gym đến đường chạy, từ văn phòng đến bếp ăn. Tuyển tập này sẽ cung cấp thêm nhiều lựa chọn, và bớt đi một số nỗi lo trên hành trình cân bằng cuộc sống hiện đại.
