Tháng 5/2005, Tom Cruise xuất hiện trên chương trình đối thoại The Oprah Winfrey Show trong bộ đồ đen lịch lãm rồi gây bão toàn thế giới bằng hành động nhảy tưng tưng trên ghế trường quay, tay đấm vào không khí và hét lớn về tình yêu mà anh dành cho Katie Holmes. Tiếng la hét của khán giả tưởng chừng như sắp đánh sập tòa nhà, đánh dấu sự ra đời cho sự kiện gắn liền với tên tuổi Tom Cruise trong hầu hết mọi bài báo về sự nghiệp của anh sau đó.
Lần xuất hiện trên truyền hình đi vào lịch sử của tài tử Tom Cruise. |
Cũng thời gian ấy, thời thế của các ngôi sao thay đổi. Các trang tin tức nhặt nhạnh về đời tư người nổi tiếng lên ngôi: Perez Hilton và The Huffington Post được thành lập; sau đó đến TMZ, tạo áp lực cho các tờ báo lá cải phải hòa vào guồng quay không ngừng nghỉ của Internet. Những chiếc điện thoại chụp ảnh tiếm ngôi các “cục gạch”, khiến một người bình thường có thể trở thành tay săn ảnh trong nháy mắt. Rồi YouTube ra đời với quyền năng có thể biến một video trở thành cơn sốt chỉ sau một đêm.
Internet tập hợp đủ những công cụ cần thiết để cung cấp mọi tin tức, sự kiện, từ đưa tin cho đến bóp méo cái nhìn của người đọc về văn hóa. Và người đầu tiên trở thành nạn nhân của con dao hai lưỡi này, không ai khác chính là Tom Cruise. Trớ trêu thay, anh cũng là người cố gắng cẩn trọng nhất với báo giới và truyền thông để không sảy chân trên con đường sự nghiệp.
Sau khi trở thành một hiện tượng hồi năm 21 tuổi với Risky Business, nam diễn viên chọn cách biến mất thay vì chăm chút cho danh tiếng của bản thân. Khi trở lại nước Mỹ, anh bị lãng quên trong khi người bạn Sean Penn kết hôn với Madonna và bước chân vào cuộc sống hào nhoáng mà Tom Cruise luôn lẩn tránh. Bước sang tuổi 25, anh cảm thấy danh tiếng chóng vánh chính là một lời nguyền. Tom Cruise muốn trở thành huyền thoại chứ không chỉ là một xu hướng nhất thời. Bằng cách kiểm soát tối đa hình ảnh sạch sẽ trước công chúng, không ngừng học hỏi, chấp nhận thử thách với nhiều đạo diễn khác nhau, Tom Cruise luôn theo đuổi hình tượng một ngôi sao điện ảnh cổ điển, kín tiếng và nghiêm túc.
Đám cưới của Tom Cruise và Nicole Kidman hồi năm 1990 được coi là "bí mật được giữ kín nhất tại Hollywood". |
Đồng thời, đời tư của Tom Cruise được giữ bí mật. Trực thăng đưa tin không lượn quanh đám cưới của anh như họ đã làm với Sean Penn. Quản lý của anh không biết gì về đám cưới với Mimi Rogers năm 1987. Ba năm sau, anh tiếp tục lặng lẽ kết hôn với Nicole Kidman trong đêm Giáng Sinh. Tạp chí People khi đó gọi sự kiện này là “Bí mật được giữ kín nhất tại Hollywood”. Rồi truyền thông bắt đầu tập trung vào giáo phái Scientology mà anh tham gia và ngôi sao cần đến sự trợ giúp của Pat Kingsley, chuyên viên truyền thông có tính cách cứng rắn như thép.
Bà lập tức yêu cầu phóng viên kí cam kết không bán những lời phát biểu từ phía nam diễn viên cho các tờ báo lá cải, còn các nhà đài phải hủy băng ghi hình sau khi những phân đoạn có mặt Tom Cruise được phát sóng. Đã xuất hiện những bức xúc, nhưng khó mà làm gì được bởi Meg Ryan, Sandra Bullock và Al Pacino thời đó đều nằm ở dưới trướng Kingsley. Hơn nữa, truyền thông khi ấy là một thể thống nhất: tập đoàn American Media sở hữu The National Enquirer, National Examiner, The Globe, The Star và The Sun; tập đoàn Time sở hữu tạp chí People và Entertainment Weekly; US Weekly thì thuộc về công ty Wenner Media. Con rắn tám đầu này dễ dàng bị hạ gục khi tất cả những gì Pat Kingsley cần làm chỉ là gọi vài cú điện thoại cảnh cáo. Nếu không thuận theo, các tờ báo có thể bị kiện trong khi họ không thể địch lại Tom Cruise về mặt pháp lý.
Nhưng Internet lại là con rắn có vô số đầu. Phát pháo đầu tiên chính là Mario Lavanderia Jr., một cậu sinh viên có niềm đam mê với đời tư của các ngôi sao, được người ta biết đến với bút danh Perez Hilton và biệt danh “blogger mỏ nhọn” thích châm chọc. Nhận thấy Internet đang thiếu vắng tin tức sốt dẻo, còn các tạp chí chỉ dùng website để… nhận đăng kí đặt báo, Mario chớp lấy cơ hội hiếm có để xây dựng nên đế chế riêng: đăng tin nóng chớp nhoáng và ung dung vượt mặt tất cả. Với sự bùng nổ thông tin trên mạng Internet, các ngôi sao trở thành những con thỏ sập bẫy, và những cái bẫy thì có mặt ở khắp mọi nơi mà không ai kịp phát hiện. Britney Spears, Lindsay Lohan và Paris Hilton chính là những bài học nhãn tiền.
Tom Cruise bên cạnh người quản lý mới, Lee Anne DeVette. |
Các website như vậy mọc lên như nấm sau mưa, khiến chiến lược đe dọa của Pat Kingsley mất tác dụng. Bà dành 15 năm để che chắn cho Tom Cruise trước cơn bão câu hỏi về Scientology, nhưng nam diễn viên lại cố gắng tuyên truyền về nó trong chuyến quảng bá bộ phim The Last Samurai năm 2003. Kingsley khuyên anh hãy nguôi đi để rồi họ kết thúc mối quan hệ đồng sự vào tháng 3/2004, trước khi Tom Cruise đưa người chị em trong giáo phái là Lee Anne DeVette thay thế vị trí của bà.
Tất nhiên, Lee Anne DeVette không có sức mạnh như Pat Kingsley, nhưng nếu có thì cũng chẳng làm gì được Perez Hilton và các blogger khác bởi họ cần lượng truy cập chứ không phải được tiếp cận ngôi sao. Khi công thức giật tít và đưa tin nhanh chóng của họ tỏ ra hiệu quả, các đế chế truyền thông cũng buộc phải chuyển mình theo. Thay vì có hẳn một tuần để xử lý hình ảnh cho số báo sau, một chuyên gia quảng bá còn không kịp định hình xem tin tức nào vừa nổ ra. Chẳng còn gì là riêng tư và bí mật trong thời đại mới này cả!
Sự kiện Tom Cruise nhảy chồm chồm trên chương trình The Oprah Winfrey Show sau đó bị giễu nhại trong bộ phim Scary Movie 4 (2006). |
So sánh ra thì truyền hình có vẻ là một phương án an toàn hơn. Thời điểm đó, video trực tuyến là vấn đề khó khăn, rủi ro và tốn kém. Không ai cảnh giác với trang YouTube mới chính thức hoạt động vài tuần trước khi Tom Cruise tham gia The Oprah Winfrey Show. Chương trình kéo dài 43 phút trong trường quay 300 chỗ chật cứng người hâm mộ. Họ vỡ òa khi nam diễn viên xuất hiện và mỗi cử động của anh đều khiến không khí trở nên phấn khích hơn. Anh làm chủ chương trình bằng cách tương tác với khán giả, sẵn sàng mở lòng về chuyện tình cảm. Lần đầu tiên trong đời, nam diễn viên thực hiện phỏng vấn trên truyền hình mà không có kiểm tra trước, cùng sự hợp tác xuất sắc của Oprah Winfrey.
Nhưng video Tom Cruise Kills Oprah dài vỏn vẹn 15 giây cắt ghép đã thay đổi tất cả. Người ta chỉ biết Tom Cruise nhảy chồm chồm trên sofa khiến Oprah Winfrey sợ hãi, chứ không biết Oprah mới là người gợi ý Tom Cruise đứng lên ghế. Người xem có thể hình dung ra ngôi sao lớn hành động như trẻ con bởi đoạn video được dựng lại kia thật thuyết phục. Các blogger càng làm tình hình trở nên tệ hơn với những gì họ viết. 20 năm trời, Tom Cruise cố gắng để thành quả của bản thân được chú ý, nhưng kể từ giây phút video kia lan tỏa, mọi ánh đèn chỉ còn tập trung vào anh. Các đế chế truyền thông cũ được giải thoát khỏi vòng kiềm tỏa của Pat Kingsley và tham gia vào dòng chảy tin giật gân: Tom Cruise phát điên rồi!
Gương mặt của Tom Cruise rất ít được khai thác trên các tài liệu quảng cáo của bom tấn War of the Worlds hồi năm 2005. |
Dưới sự dẫn dắt non nớt của DeVette, nam diễn viên chỉ có thể tuân theo, cầu hôn Katie Holmes, tranh luận về việc Brooke Shields sử dụng thuốc chống trầm cảm sau khi mang bầu trong chương trình The Today Show dưới sự phản đối của Scientology. Nếu Kingsley còn tại vị, bà sẽ không bao giờ để chương trình đó lên sóng. Báo giới khao khát sự chú ý đến nỗi đưa ra hàng loạt bài phân tích để kết luận rằng danh tiếng thảm hại của Tom Cruise sẽ gây tổn hại tới doanh thu của bom tấn War of the Worlds. Kể cả khi bộ phim thành công, câu chuyện họ viết vẫn chỉ xoay quanh những điều tiêu cực. Các bài bình luận cho rằng Tom Cruise đã tự kết liễu sự nghiệp của bản thân. Anh im hơi lặng tiếng để tập trung cho Mission: Impossible III, kết hôn với Katie Holmes và có con, nhưng không tránh khỏi việc bị nhắc tên trên báo. Tom Cruise chưa bao giờ kết liễu sự nghiệp của anh, nhưng Hollywood bị thuyết phục rằng anh là kẻ cuồng giáo và mất phương hướng, đến mức Sumner Redstone, chủ hãng phim Paramount, phải dừng hợp tác với anh sau 14 năm gắn bó. Sự thật là Internet đã cố gắng dìm chết Tom Cruise.
Từ năm 2005 trở về trước, Tom Cruise tin tưởng vào những bộ phim anh lựa chọn, tin tưởng khán giả sẽ bước theo anh, và họ cũng không phụ lòng mong mỏi của nam diễn viên. Nhưng sau năm 2005, ở độ tuổi hoàng kim, anh lại phải lui lại một bước như chàng trai trẻ lẩn tránh danh tiếng ở London hơn 20 năm trước, không dám theo đuổi những vai diễn táo bạo. Khi mở lòng, Tom Cruise bị thế giới trừng phạt. Anh từ bỏ tham vọng, tham gia ít phim hơn và chỉ muốn được yêu mến trở lại.
Hình ảnh Tom Cruise giờ gắn liền với mẫu anh hùng hành động, cho dù anh từng có nhiều vai diễn đa dạng và xuất sắc hơn như vậy trong quá khứ. |
Tái xuất với Mission: Impossible - Ghost Protocol năm 2011, anh nhận ra khán giả chỉ muốn một hình tượng Tom Cruise duy nhất: người anh hùng hành động - một hình mẫu anh không muốn bị đóng khung vào trong đó. Nhưng giờ thì anh có thể sẽ tham gia vào Top Gun 2. Còn Edge of Tomorrow vừa ra mắt dù xuất sắc nhưng lại không lôi kéo được khán giả, bởi không ít người cho rằng hình tượng trong phim của Tom Cruise trong đó chẳng có gì là mới mẻ.
Trong bộ phim mới, Tom Cruise thủ vai nhân vật cứ mỗi lần chết trên chiến trường là lại trở về ngày trước đó, luyện tập để trở nên thiện chiến hơn trong mỗi “mạng” tiếp theo. Đó không khác gì hình ảnh của bản thân anh lúc này ở ngoài đời, cố gắng kéo lại khán giả qua mỗi bộ phim mới. Anh chấp nhận mọi giông tố, chọn cách đương đầu với chúng và trở nên mạnh mẽ trong thời đại Internet lên ngôi. Tom Cruise sẽ cần thêm thời gian để lấy lại những gì đã mất và khẳng định lại tên tuổi của bản thân.