![]() |
Nian Yang-yi từng mơ ước trở thành kỹ sư máy tính cho đến khi niềm đam mê bất ngờ với cà phê đã thay đổi tất cả. Ảnh: Huileng Tan/Business Insider. |
Nian Yang-yi (34 tuổi) là nhân viên pha chế vừa trở thành chuyên viên kiểm soát chất lượng của một công ty cà phê tại Đài Loan (Trung Quốc). Anh từng theo học ngành Khoa học máy tính và Kỹ thuật thông tin vì ngại giao tiếp, theo Business Insider.
Công việc trong lĩnh vực công nghệ ban đầu rất phù hợp, khi anh có thể dành hàng giờ để lập trình và sửa lỗi. Yang-yi từng nghĩ tương lai của mình sẽ gắn liền với bàn phím và những dòng mã.
Tuy nhiên, vào năm ba đại học, anh gặp tai nạn thể thao dẫn đến bong võng mạc. Sau ca phẫu thuật, bác sĩ yêu cầu anh hạn chế điều tiết mắt và cảnh báo rằng nếu tiếp tục theo nghề kỹ sư máy tính, thị lực có thể suy giảm nghiêm trọng.
Cú chuyển nghề bất ngờ
Buộc phải tạm dừng đam mê, anh chọn làm công việc tạm thời trong thời gian hồi phục, dự định vài năm sau sẽ quay lại với nghề cũ.
Cơ duyên với cà phê đến một cách tình cờ. Dù trước đó không thích uống cà phê, anh dần hình thành thói quen khi đồng nghiệp thường pha sẵn cho anh một ly mỗi ngày. Càng tìm hiểu, anh càng say mê thế giới cà phê và tò mò liệu mình có thể tạo nên hương vị ngon hơn.
Anh đăng ký các khóa học về pha chế và cảm quan hương vị, rồi gắn bó với ngành cà phê suốt 10 năm. Ban đầu, Yang-yi nghĩ pha cà phê chỉ là đáp ứng khẩu vị người uống, nhưng càng học, anh nhận ra đây là lĩnh vực không ai có thể thật sự thành thạo.
“Càng tìm hiểu, bạn càng thấy mình còn nhiều điều chưa biết”, anh nói.
![]() |
Sau 10 năm làm nhân viên pha chế, Nian Yang-yi hiện là chuyên gia kiểm soát chất lượng tại một công ty kinh doanh cà phê. Ảnh: Nian Yang-yi. |
Trong một khóa học pha chế, anh gặp chủ một công ty cà phê và được ngỏ lời mời về làm việc.
Anh đồng ý vì muốn đóng góp sâu hơn cho ngành, từ trồng trọt, nhập khẩu, rang xay đến phân phối sản phẩm. Hiện anh có 3 năm kinh nghiệm trong vai trò chuyên gia kiểm soát chất lượng, phụ trách đánh giá hạt cà phê, kiểm tra độ đồng đều và đề xuất chiến lược tiếp thị.
Dù đảm nhiệm vai trò quan trọng tại công ty, anh vẫn tiếp tục làm barista tại các cửa hàng vì đam mê. Khi mới chuyển nghề, từ nhân viên pha chế sang vị trí kiểm soát chất lượng, thu nhập của anh giảm từ 50.000 xuống 35.000 Đài tệ (1.100 USD). Hiện mức lương của anh đã tăng lên 42.000 Đài tệ. Dù mức lương không cao, Yang-yi cho rằng công việc giúp anh hiểu rõ hơn chuỗi cung ứng cà phê và giá trị nghề nghiệp.
Chỉ sau 4 tháng làm việc, anh đã đạt chứng chỉ Q Arabica Grade, là chứng chỉ chuyên môn quốc tế do Coffee Quality Institute (CQI) cấp cho những cá nhân được đào tạo và kiểm tra trong lĩnh vực đánh giá chất lượng cà phê.
Đam mê mở ra hướng đi mới
Từng là người hướng nội, ngại giao tiếp, công việc pha chế lại giúp Nian Yang-yi học cách kết nối với người khác. Ban đầu, những cuộc trò chuyện với khách hàng khiến anh lúng túng, nhưng dần dần, anh trở nên thoải mái hơn, biết lắng nghe và thấu hiểu cảm nhận của mọi người.
Năm 2022, anh trở thành tình nguyện viên của tổ chức phi lợi nhuận Believe in Next Generation, một tổ chức phục vụ cà phê gây quỹ tại một ngôi làng của các các cựu chiến binh ở Đài Loan. Mỗi sáng, nhiều người lớn tuổi đến từ sớm để đợi anh mở hàng và pha cà phê. Sau đó, họ cùng ngồi thưởng thức và chia sẻ với anh những câu chuyện đời mình.
Với Yang-yi, đó là những khoảnh khắc đặc biệt, khi cà phê trở thành cầu nối giữa những con người xa lạ. Đôi khi, bạn bè làm kỹ sư IT ghen tị vì anh có thể biến sở thích thành công việc, cho đến khi biết thu nhập của anh chỉ bằng một nửa, thậm chí 1/3 họ.
![]() |
Hình ảnh anh làm tình nguyện viên tại một quán cà phê cộng đồng do Believe in Next Generation điều hành. |
“Tôi từng băn khoăn liệu có nên quay lại nghề cũ, thực tế và thu nhập cao hơn khi bạn bè cùng trang lứa đã bắt đầu mua nhà, sắm xe. Nhưng hiện tại niềm vui từ việc khám phá các hương vị mới vẫn khiến tôi hạnh phúc”, Yang-yi chia sẻ.
Hiện anh sống cùng bố mẹ tại Tân Bắc (Đài Loan), cùng chị gái trả góp tiền nhà, mỗi tháng chi khoảng 15.000 Đài tệ. Để cân đối chi tiêu, anh ưu tiên đăng ký các khóa học pha chế và sự kiện chuyên ngành thay vì du lịch, giúp mỗi tháng anh vẫn có thể tiết kiệm 10.000-15.000 Đài tệ. Ngoài giờ làm, anh tham gia chấm thi và giảng dạy các khóa pha chế, giúp tăng thêm 5-10% thu nhập.
Theo anh, có người chọn công việc lương cao để nuôi đam mê, còn anh chọn biến đam mê thành công việc dù đôi khi phải đánh đổi sự thoải mái về tài chính.
“Quan trọng là bạn phải hình dung được cuộc sống mình muốn và tự hỏi: niềm đam mê ấy có đủ lớn để đưa bạn đến đó hay không”, Yang-yi nói.
3 ác mộng tài chính thường trực của người trẻ
Nhiều người trẻ hiện phải đối mặt với 3 vấn đề tài chính chính: thiếu hụt tiền bạc do chi tiêu vượt kế hoạch trước các cám dỗ mua sắm trực tuyến; lâm vào nợ nần vì sử dụng thẻ tín dụng và các hình thức vay tiêu dùng dễ dãi; và làm việc quần quật nhưng không đạt được mục tiêu tài chính đề ra. Để giải quyết những vấn đề này, cuốn sách Làm chủ tiền bạc từ khi còn đi học của TS Vũ Minh Tú cung cấp các phương pháp quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, giúp người trẻ kiểm soát chi tiêu, tránh nợ nần và đạt được mục tiêu tài chính.