Lớp học đặc biệt ở 'phố chị Dậu'

Đó là những buổi học cho các em nhỏ nghèo khó ở "phố chị Dậu" bên sông Cửa Tiền, nơi giáp với khu mua bán tấp nập bậc nhất thành phố.

Một góc phố “chị Dậu” bên sông Cửa Tiền, TP Vinh, Nghệ An.

Cuộc sống khốn khó

Khu phố bên bến sông Cửa Tiền (thuộc TP Vinh, tỉnh Nghệ An) ngày đêm tấp nập người mua, kẻ bán đủ mặt hàng. Nơi đây tàu thuyền lớn, nhỏ tập trung đổ hàng, và còn tiếp giáp khu chợ Vinh - trung tâm buôn bán lớn vào bậc nhất khu vực Bắc miền Trung.

Nằm không xa trung tâm này, phía trên cũng như dưới cầu Cửa Tiền, mọc lên dãy phố nghèo xơ xác. Dưới sông, hàng trăm hộ gia đình sống trôi nổi. Trên bờ, đoạn phía sau khu chợ Vinh (thuộc phường Vinh Tân) mọc lên những dãy nhà tranh lụp xụp. Hầu hết người dân ở đây đều đến từ nhiều miền quê khác nhau.

Chị Nguyễn Thị Vịnh (SN 1989), người từ nhỏ sống trên thuyền, tâm sự, quê ở tận huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình. Thời ông nội và ông ngoại của chị đã ra sống ở bến sông này. Gia đình sống bằng nghề sông nước, đánh bắt cá, cua… dọc hạ lưu sông Lam và sông Cửa Tiền.

Người dân vạn chài ở khu vực phường Vinh Tân, TP Vinh.

Chị Vịnh xây dựng gia đình với anh Nguyễn Văn Vận (SN 1977), cả hai đều theo cái nghề ông cha truyền lại. Cuộc sống khó khăn, vợ chồng phải gửi con gái đầu lòng cho một ân nhân ở tận Đắc Lắk nuôi dạy.

Cùng hoàn cảnh khó khăn như vợ chồng Vịnh - Vận, một số gia đình ở đây hằng ngày ngược xuôi trên sông đánh bắt cá. Tối đến, họ neo đậu một chỗ, tiện lên bờ xin nước sạch nấu ăn. 

Cách bến sông Cửa Tiền và khu chợ Vinh không xa, nhiều dãy nhà “chị Dậu” mọc lên. Thực chất, đó là những túp lều, lán trại nhếch nhác, tiêu điều. Hầu hết những hộ dân ở đây đều từ nơi khác đến...

Lớp học tình thương

Hoàn cảnh khó khăn, nhiều học sinh ở đây không biết hết mặt con chữ. Trước hoàn cảnh đó, nhóm sinh viên ở các trường đại học đóng trên địa bàn TP Vinh, tình nguyện dựng bàn ghế trong túp lều dột nát bên bến sông, dạy học.

Các buổi chiều thứ tư, ngày thứ bảy và chiều chủ nhật, các bạn trẻ tình nguyện không quản gian khó dạy các em nhỏ ê a đánh vần.

Trẻ em vạn chài trước nguy cơ thất học.

Bạn Nguyễn Thị Hòa, sinh viên ĐH Vinh, cho biết: "Sinh viên tình nguyện dạy học ở xóm vạn chài từ hai năm nay. Lớp học duy trì từ 12 đến 15 học sinh sống ven sông Cửa Tiền.

Những ngày đầu, nhóm sinh viên tình nguyện tới vận động phụ huynh dựng lán cho con em học chữ, hầu hết bà con không ủng hộ. Họ quan niệm, có học chữ cũng chẳng để làm gì, vì thế gặp nhiều khó khăn".

Anh Hoàng Văn Vững, một ngươi dân sinh sống ở đây, cho biết, nhờ các bạn sinh viên tình nguyện đến dạy chữ thường xuyên cho con em họ nên ngoái (năm học 2010-2011), năm cháu đạt học sinh tiên tiến. Có em từ chỗ đã học lớp hai mà chưa biết đọc, viêt, sau đó đã trở thành học sinh xuất sắc, như Lê Thị Oanh (học sinh lớp 3B, trường Tiểu học Vinh Tân, TP Vinh).

Sinh viên tên Hồng (đến từ ĐH Y khoa Vinh) tâm sự, các em nhỏ ở đây rất say mê cái chữ. Mỗi lần thấy "thầy, cô tình nguyện" đến, các em đều reo vui.

Hàng năm, cứ đến mùa mưa lũ về, nước lại ngập mấp mé mái nhà. Mấy cô trò phải bẻ lá làm phên che chắn "tứ bề" mà vẫn ướt. Sinh viên tình nguyện gắn bó với các em từ chính trong hoàn cảnh khó khăn đó.

Bạn Võ Thị Huyền (sinh viên Đại học Vinh) là người có thâm niên dạy chữ cho trẻ em dân vạn chài nhiều nhất. Ngoài lên lớp ban ngày, nhiều đêm, Huyền còn tới đây tranh thủ dạy các em học bài, nhất là những lúc ôn thi học kỳ. Nhiều lần trời khuya, kèm mưa to, nước lũ ở thượng nguồn đỗ về, Huyền phải ngủ lại trong lán trại với các bé.

Ông Nguyễn Trung Châu, Phó chủ tịch UBND Thành phố Vinh cho biết, hiện tại, Thành phố đang giao Phòng Lao động Thương binh và Xã hội kết hợp chính quyền địa phương các phường, xã rà soát, thống kê số hộ gia đình dân vạn chài sinh sống và làm ăn trên địa bàn, để lập danh sách báo cáo thành phố, có phương án xử lý.

Trước đây, một số người được địa phương sở tại tiếp nhận về quê hương, nhưng bà con quay lại vì quen sống với nghề sông nước. Nếu tình trạng này kéo dài, hầu hết con em của họ đều bị thất học.

Theo Tiền Phong