Quai bị là bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi virus quai bị (mumps virus). Bệnh lây qua đường hô hấp. Nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó có viêm tinh hoàn.
Khi bị biến chứng này, tinh hoàn sẽ sưng to, đau và viêm, dẫn đến tình trạng sốt kéo dài. Ở thể nặng, tinh hoàn có thể bị teo nhỏ, làm giảm số lượng tinh trùng. Viêm tinh hoàn có thể xuất hiện trong khoảng 1-3 tuần sau khi bệnh nhân bị sưng tuyến mang tai.
 |
Nếu quai bị dẫn đến biến chứng teo tinh hoàn, nam giới có nguy cơ vô tinh. Ảnh: LiveScience. |
Thạc sĩ, bác sĩ Dương Quang Huy, chuyên gia nam học, cho biết người mắc quai bị sẽ có khả năng biến chứng viêm sưng tinh hoàn. Trong số này, 30% diễn biến teo tinh hoàn.
Nguyên nhân có thể được xác định là virus quai bị tấn công và làm tổn thương các tế bào sinh tinh. Điều này khiến tinh trùng không được sản sinh. Tuy nhiên, bác sĩ Huy cũng cho biết chỉ khi bị biến chứng teo nhỏ cả hai bên tinh hoàn, quý ông mới có nguy cơ không có tinh trùng.
“Bệnh nhân mắc bệnh quai bị không nên quá lo lắng. Nếu phát hiện sớm và chữa trị kịp thời, tinh trùng sẽ không bị ảnh hưởng”, bác sĩ Huy nói.
Bác sĩ Huy cho biết việc phát hiện và điều trị sớm quai bị sẽ giảm nguy cơ vô sinh cho nam giới. Sau khi điều trị ổn định quai bị, người bệnh nên kiểm tra tinh dịch đồ để đánh giá khả năng sinh sản.
Trữ đông tinh trùng là biện pháp có thể thực hiện trong tình trạng cả hai tinh hoàn của bệnh nhân đều bị teo nhỏ. Tuy nhiên, giải pháp này chỉ nên thực hiện khi không thể khống chế sự đi xuống của tinh dịch đồ qua nhiều lần kiểm tra.
Khi gặp biến chứng viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn do quai bị, bệnh nhân sẽ có biểu hiện sốt cao, ớn lạnh, đau đầu, nôn ói, tinh hoàn cứng, sưng to, da bìu đỏ... Bệnh có thể dẫn đến khả năng vô sinh nếu không chữa trị sớm.
Các bác sĩ khuyến cáo cách tốt nhất để phòng quai bị là tránh tiếp xúc, cách ly với người nghi ngờ mắc bệnh. Đối với trẻ nhỏ, cha mẹ nên tiêm ngừa vaccine quai bị đầy đủ trong những năm đầu đời. Trẻ cần tiêm vaccine 3 trong 1 (Sởi - Quai bị - Rubella) lúc 12-15 tháng, nhắc lại liều 2 khi 4-6 tuổi.
