Nắng nóng gay gắt, Bộ Y tế cảnh báo nguy cơ say nắng, đột quỵ

Hiện nay, nắng nóng gay gắt bắt đầu xuất hiện tại nhiều địa phương trong cả nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân và người lao động. Ảnh: Chí Hùng.

Theo dự báo của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Trung ương, năm 2023, ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên nắng nóng, hạn hán, thiếu nước nghiêm trọng sẽ xảy ra. Hiện nay, nắng nóng gay gắt bắt đầu xuất hiện tại nhiều địa phương trong cả nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân và người lao động.

Do đó, Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn chăm sóc sức khỏe mùa nắng nóng cho cộng đồng và người lao động, giúp người dân có những kiến thức cơ bản trong việc thực hiện các biện pháp xử trí, phòng chống một số vấn đề sức khỏe thường gặp.

Nắng nóng tác động như thế nào đến sức khỏe?

Vào mùa nắng nóng, người dân có thể gặp phải một số vấn đề sức khỏe như: Say nắng, say nóng hoặc đột quỵ do nóng.

Nguyên nhân chủ yếu là phải tiếp xúc quá lâu hoặc làm việc trong môi trường nắng nóng, nhiệt độ cao hoặc cũng có thể từ thay đổi nhiệt độ môi trường đột ngột.

Một số đối tượng có nguy cơ cao gồm:

• Người già, trẻ nhỏ và phụ nữ có thai.
• Những người làm việc, luyện tập với cường độ cao ở ngoài trời nắng lâu hoặc trong môi trường nóng bức: Người lao động nông nghiệp, công nhân làm việc ở các lò gạch, lò luyện gang thép...
• Những người mắc các bệnh mạn tính: Tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản, đái tháo đường...

Biểu hiện của các vấn đề sức khỏe thường gặp trong mùa nắng nóng phụ thuộc vào thời gian tiếp xúc với nắng nóng, mức độ tăng thân nhiệt của cơ thể.

• Mức độ nhẹ: Mệt mỏi, khát nước, hoa mắt, chóng mặt, tăng nhịp tim, tăng nhịp thở, hồi hộp đánh trống ngực, chuột rút.
• Mức độ nặng: Đau đầu dữ dội, khó thở tăng dần, cảm giác buồn nôn hoặc nôn, yếu hoặc liệt nửa người, co giật, ngất xỉu hoặc hôn mê, trụy tim mạch (tim đập nhanh, huyết áp tụt, …) và có thể tử vong.

Cách xử trí

Khi gặp vấn đề sức khỏe do nắng nóng, tùy theo mức độ biểu hiện của người dân mà cần nhanh chóng áp dụng những biện pháp xử trí phù hợp như sau:

Mức độ nhẹ

• Chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió.
• Nới lỏng quần áo hoặc cởi bỏ bớt quần áo bên ngoài của nạn nhân. Sau đó, lau cơ thể nạn nhân bằng khăn mát hoặc có thể dội nước mát vào cơ thể nạn nhân rồi lau khô. Đặt khăn thấm nước mát hoặc nước đá tại các vị trí như vùng nách, vùng bẹn, hai bên cổ để giúp nhanh chóng giảm nhiệt độ cơ thể.
• Nếu nạn nhân uống được nước, cho uống từng ngụm nhỏ nước mát. Tốt nhất là uống nước có bổ sung muối và khoáng chất như nước Oresol pha đúng liều lượng theo hướng dẫn sử dụng.
• Nếu nạn nhân bị chuột rút, cần xoa bóp nhẹ nhàng vùng cơ bị chuột rút.
• Lưu ý không để cho nhiều người vây quanh nạn nhân. Sau khoảng 10-15 phút các biểu hiện sẽ giảm dần.

Công nhân thi công trên dự án cầu Vĩnh Tuy 2, Hà Nội. Ảnh: Thụy Trang.

Mức độ nặng

Nếu nạn nhân có các biểu hiện ở mức độ nặng, bạn cần gọi ngay cấp cứu 115 hoặc nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Lưu ý, trong quá trình vận chuyển, hãy thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.

Làm gì để dự phòng?

Theo Bộ Y tế, người dân cần hạn chế đi ra ngoài trời nắng trong những ngày nắng nóng, đặc biệt trong khoảng thời gian 10-16h.

Những người đang ở trong phòng điều hòa nhiệt độ thấp không nên đi ra ngoài trời nắng đột ngột mà cần phải có một khoảng thời gian để cơ thể thích nghi với môi trường bên ngoài. Bạn nên tăng nhiệt độ điều hòa trong phòng hoặc ngồi nghỉ trong bóng mát trước khi đi ra ngoài trời.

Hãy mặc quần áo sáng màu, thoáng mát, thấm mồ hôi. Bên cạnh đó, tăng cường ăn các loại rau xanh và hoa quả, bạn nên có món canh trong bữa ăn hàng ngày. Đặc biệt, người dân cần uống tối thiếu 1,5-2 lít nước/ngày. Bạn nên uống thành nhiều lần trong ngày, không nên uống quá nhiều nước trong một lần.

Rèn luyện thân thể để nâng cao sức đề kháng và sức chống chịu của bản thân với điều kiện thời tiết nắng nóng cũng là một biện pháp dự phòng cần chú ý.

Đối với những người phải làm việc trong thời tiết nắng nóng, Bộ Y tế cũng khuyến cáo:

- Bố trí thời gian làm việc vào những lúc trời mát mẻ như vào sáng sớm hoặc chiều muộn. Hạn chế thời gian làm việc trong môi trường nhiệt độ cao. Nếu bắt buộc phải làm việc, bạn không nên làm việc quá lâu trong môi trường nóng bức, tránh các hoạt động thể lực quá sức. Bạn nên định kỳ sau khoảng 45 phút đến một giờ làm việc thì nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát trong khoảng thời gian từ 15-20 phút.

- Hạn chế diện tích tiếp xúc của ánh nắng lên cơ thể đặc biệt là vùng vai gáy. Sử dụng phương tiện bảo hộ cá nhân phù hợp khi làm việc ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính. Mặc quần áo rộng, thoáng mát và thấm mồ hôi. Bạn có thể sử dụng thêm các loại kem chống nắng.

- Không sử dụng các loại đồ uống có cồn. Hãy uống nước đều đặn trong suốt thời gian làm việc. Đặc biệt, người dân cần uống thêm các loại nước có bổ sung thêm muối và khoáng chất như Oresol đối với những người bị mất nhiều mồ hôi trong quá trình làm việc, khi uống nước cần tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất.

Cuối cùng, hãy thực hiện các biện pháp làm thoáng mát nơi làm việc như sử dụng mái che, các tấm phản chiếu nhiệt, vật liệu cách nhiệt, hệ thống phun nước, phun sương, lắp đặt hệ thống điều hòa, hệ thống quạt thông gió phù hợp.