Người thu nhập cao cũng không đủ tiền mua ôtô mới ở Mỹ

Nhiều người Mỹ thu nhập cao cũng không đủ tiền mua ôtô mới. Ảnh: The New York Times.

Marc Levine đã quen với việc thuê (leasing) xe thể thao đa dụng Mercedes-Benz mới 3 năm một lần, giống như với đồng hồ vậy. Ông thích lái xe mới theo hình thức này để không phải lo lắng về việc bảo dưỡng hoặc hết thời hạn bảo hành.

Nhưng khi quay lại đại lý vào năm ngoái để thay chiếc GLE 350 2018, ông đã bị sốc: Đối với phiên bản mới hơn của cùng một mẫu xe, khoản thanh toán hàng tháng của ông sẽ tăng gấp đôi, từ 640 USD lên gần 1.200 USD.

"Anh đùa tôi à?", Levine, bác sĩ tim mạch 61 tuổi sống cùng gia đình ở Nam Florida, hỏi đại lý.

Ông đã xem xét các thương hiệu xe phổ thông - một chiếc Jeep Grand Cherokee và một chiếc Toyota Highlander - nhưng số tiền thanh toán hàng tháng cho những chiếc xe đó đã tăng gần bằng số tiền ông phải trả cho chiếc Mercedes trước đây của mình. Vì vậy, cuối cùng ông đành hỏi: "Các anh có chiếc xe nào đã qua sử dụng không?".

Và theo cách đó, một người thích lái xe mới suốt đời như Levine đã gia nhập vào hàng ngũ người mua xe đã qua sử dụng ngày càng đông đảo tại Mỹ, Bloomberg đưa tin.

Ác mộng biến thành sự thật

Levine cuối cùng mua một chiếc xe Mercedes E-Class sedan 3 năm tuổi với khoản thanh toán hàng tháng là 748 USD. Ông nói rằng mua xe đã qua sử dụng là "bình thường mới", vì giá xe mới đã trở nên đắt "vô lý".

Levine cho biết: "Tôi chưa bao giờ là người mua xe cũ vì cảm thấy đó là cơn ác mộng của người khác mà mình không muốn gặp phải. Nhưng giờ tôi còn lựa chọn nào khác chứ?".

Người mua xe trên khắp nước Mỹ - kể cả những người có thu nhập cao như Levine - đang rời khỏi thị trường xe mới.

Ngay cả người Mỹ thu nhập cao cũng phải từ bỏ thị trường xe mới.

Jared Buccola cùng vợ anh, Amanda, sắp đón cậu con trai chào đời vào tháng 12, và hy vọng sẽ chuyển sang một chiếc SUV 3 hàng ghế. Nhưng họ không thể tìm thấy bất cứ thứ gì phù hợp với ngân sách của mình nên đành giữ lại chiếc Hyundai Tucson 2019 của Amanda, một chiếc SUV nhỏ gọn có 2 hàng ghế.

Việc phải trả hơn 700 USD/tháng, như trung bình mức người mua xe trả ngày nay, trở nên "xa vời" so với khả năng chi trả của Jared (36 tuổi), giám đốc tiếp thị sống ở Phoenix, và vợ anh, nhà phân tích dữ liệu 32 tuổi.

"Bất cứ thứ gì vượt quá 400 USD/tháng đều đáng sợ", Jared nói.

Cặp đôi sẽ thử tìm một chiếc SUV 3 hàng ghế giá cả phải chăng vào năm sau, khi hợp đồng thuê chiếc Subaru Crosstrek của anh hết hạn. Nhưng Jared đã chấp nhận thực tế là họ có thể bị loại khỏi thị trường xe mới.

Tình trạng thiếu hụt nguồn cung do đại dịch khiến giá xe tăng vọt đã không còn, nhưng chi phí cho một chiếc xe mới vẫn tiếp tục tăng. Theo công ty nghiên cứu Cox Automotive Inc., giá trung bình của một chiếc ôtô mới trong năm nay là 48.205 USD, tăng 21% so với 5 năm trước.

Giá cao khiến nhiều người mua tiềm năng sợ hãi.

Cuộc khảo sát gần đây của công ty nghiên cứu ôtô Edmunds.com cho thấy gần một nửa số người mua ở Mỹ dự kiến trả 35.000 USD trở xuống cho một chiếc ôtô mới. Điều đó có lý vì xe đổi mới trung bình có tuổi đời 6 năm, nghĩa là những người mua đó đã mua xe mới lần cuối khi giá trung bình ở mức giữa 30.000 USD.

Khi quay lại phòng trưng bày và phát hiện ra rằng sẽ phải trả gần 50.000 USD, họ sẽ bỏ đi. Cuộc khảo sát của Edmunds cho thấy 73% người tiêu dùng đang trì hoãn việc mua xe mới vì chi phí quá cao.

"Giá cả thực sự khiến mọi người sốc", Jessica Caldwell, giám đốc bộ phận phân tích thông tin của Edmunds, cho biết. "Họ tự hỏi 'Tại sao mua cùng một chiếc xe lại tốn thêm 300 USD mỗi tháng?".

Theo Cox, các khoản thanh toán hàng tháng cho các khoản vay mua ôtô mới hiện trung bình là 767 USD, tăng 17% so với 4 năm trước. Và 1/6 người mua ôtô mới trong năm nay sẽ phải thanh toán hơn 1.000 USD/tháng.

Ôtô mới chỉ dành cho người giàu

Chi phí nhà ở và hàng tạp hóa tăng vọt chiếm phần lớn sự chú ý trong cuộc tranh luận về lạm phát. Điều này trở thành điểm nóng trong cuộc bầu cử tổng thống. Nhưng cuộc khủng hoảng khả năng chi trả cho ôtô đang phá hủy khát vọng cơ bản trong cuộc sống người Mỹ: Giờ đây, ôtô mới chỉ dành cho những người giàu có.

Chỉ người giàu mới tiếp cận được xe mới.

Theo nghiên cứu do công ty tư vấn AlixPartners LLP thực hiện cho Bloomberg, những người tiêu dùng có thu nhập thấp nhất, dưới 16.000 USD vào năm 2023, đã hoàn toàn bị loại khỏi thị trường xe mới trong hai năm qua, trong khi những người có thu nhập 16.000-41.000 USD chỉ chiếm 6% doanh số bán xe mới vào năm 2023.

"Thị trường xe mới đã chuyển sang người mua giàu có hơn. Người bình thường phải mua xe cũ, và phải sử dụng xe lâu hơn", Mark Wakefield, đồng giám đốc thực hành ôtô tại AlixPartners, cho biết.

Lạm phát cũng đã đẩy giá các vật liệu ôtô quan trọng lên cao, chẳng hạn như thép. Thêm vào đó, các nhà sản xuất đã trang bị cho ôtô những công nghệ mới đắt tiền, bao gồm màn hình cảm ứng bảng điều khiển mở rộng cùng một loạt các cảm biến tránh va chạm, các tính năng bảo vệ, một số trong số đó là yêu cầu của các cơ quan quản lý của chính phủ.

Rhett Ricart, đại lý ở Columbus, Ohio, chuyên bán xe Ford, General Motors, Hyundai và các thương hiệu khác, cho biết: "Siêu lạm phát đã khiến những chiếc xe này trở nên thực sự, thực sự đắt đỏ".

Các nhà sản xuất ôtô cũng không đủ động lực để giải quyết cuộc khủng hoảng khả năng chi trả, vì họ kiếm được nhiều tiền hơn khi bán ít xe hơn cho những người mua giàu có hơn.

Mặc dù người Mỹ đi lại bằng ôtô nhiều hơn bao giờ hết, thị trường xe mới đang thu hẹp. Cox dự đoán người Mỹ sẽ mua 15,7 triệu ôtô và xe tải mới trong năm nay, ít hơn một triệu xe so với con số được bán trong các năm trước đại dịch.

Những chiếc xe có giá dưới 20.000 USD - mẫu xe mà người Mỹ trẻ tuổi từng lái - về cơ bản đã biến mất, chiếm 0,1% thị trường xe mới trong năm nay.

"Những người mua có thu nhập thấp đã bị bỏ rơi trên thị trường xe đã qua sử dụng", Charlie Chesbrough, nhà kinh tế cấp cao của Cox, cho biết.

Ngay cả những chiếc xe đã qua sử dụng cũng nằm ngoài tầm với của một số người mua, với giá trung bình là 27.422 USD vào tháng 9, tăng 32% so với 5 năm trước và khoản thanh toán hàng tháng trung bình là 549 USD vào tháng trước, tăng từ mức 416 USD vào tháng 9/2019, theo Edmunds.