Vết thương ở ngón tay bị hoại tử đen của bệnh nhân uốn ván. Ảnh: BVCC. |
Gần đây, Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội, liên tục tiếp nhận nhiều ca uốn ván với bệnh cảnh nặng nề, đòi hỏi các phương pháp điều trị hồi sức tích cực, thậm chí phải lọc máu, chi phí điều trị rất tốn kém và nguy cơ không qua khỏi cao.
Nguy kịch vì vết thương nhỏ
Giẫm phải đinh gỉ nhưng ông L.V.T. (56 tuổi), làm nghề nông ở Đan Phượng, Hà Nội, không tiêm phòng vaccine uốn ván.
Ngay khi vào viện ngày 30/9, tình trạng của bệnh nhân đã nặng. Bệnh nhân đã được tiêm vaccine và kháng huyết thanh, cắt lọc rửa vết thương bằng ôxy già, loại bỏ dị vật. Qua 3 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân có dấu hiệu chuyển biến tích cực hơn.
Ông N.V.G. (49 tuổi) làm nghề thợ mộc ở Bắc Ninh, khám tại Bệnh viện Bạch Mai với biểu hiện ban đầu cứng hàm, khó há miệng, khó thở, đi lại khó khăn.
Người đàn ông nhập viện điều trị tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới ngày 17/9 với chẩn đoán ban đầu là uốn ván toàn thể - suy hô hấp. Ngay trong đêm, bệnh nhân rất khó thở và phải mở khí quản cấp cứu, dùng thuốc an thần liều cao chống co giật.
Khai thác bệnh sử, ông G. cho biết tước khi nhập viện 2 tuần đã bị máy bào gỗ cắt qua đốt số 1 ngón thứ 3 tay trái. Bệnh nhân không đến bệnh viện mà tự xử lý vết thương và đắp lá tại nhà.
Do chủ quan, bệnh nhân không tiêm phòng uốn ván sau khi bị thương. Khi vào viện, vết thương ở ngón tay bị hoại tử đen.
Tiếp nhận và cấp cứu bệnh nhân uốn ván tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: BVCC. |
Một trường hợp khác là ông N.V.M. (56 tuổi), làm nghề nông ở Hải Dương, nhập viện ngày 27/9 trong tình trạng cứng hàm, khó ăn, khó nuốt, không há đước miệng, tăng trương lực cơ toàn thân, đau đầu, mệt mỏi.
Trước đó, bệnh nhân có nhọt chín mé ở ngón chân cái nhưng chủ quan lội nước bẩn. Điều này vô tình khiến vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.
Sau hơn 1 tuần được theo dõi và điều trị tích cực, ông M. có tiến triển khả quan hơn nhưng tình trạng bệnh còn nặng.
Cảnh giác với vết thương ngoài da
PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết uốn ván là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn Clostridium tetani sống ở môi trường đất bẩn xâm nhập vào cơ thể.
Trong điều kiện yếm khí (miệng vết thương bị bị kín), vi khuẩn sẽ sản sinh ra ngoại độc tố. Độc tố này rất mạnh, xâm nhập vào máu và đi đến các synap thần kinh - cơ. Chúng làm tăng mức độ kích thích dẫn truyền gây co cứng cơ và co giật.
Triệu chứng lâm sàng là sau khi có vết thương khoảng 1-2 tuần, bệnh nhân sẽ có biểu hiện sớm cứng hàm, khó nhai, khó nuốt, cứng cơ, tăng trương lực cơ toàn thân. Mức độ nặng, bệnh nhân sẽ có biểu hiện co giật, toàn thân uốn cong, kèm theo khó thở, suy hô hấp, rối loạn thần kinh thực vật.
Bệnh nhân sẽ có biểu hiện cứng hàm, khó nhai, khó nuốt, cứng cơ. Ảnh: BVCC. |
"Nếu không xử trí kịp thời bằng các biện pháp hồi sức tích cực, bệnh nhân nhanh chóng dẫn tới không qua khỏi hoặc có nhiều biến chứng trên hệ tim mạch, hô hấp, tiết niệu, tiêu hóa, xương khớp", PGS Cường nói.
Những người làm nghề nông dân, công nhân (chưa tiêm phòng uốn ván), tiếp xúc nhiều với đất, bùn, nước thải, môi trường chăn nuôi gia súc gia cầm, công trường, trẻ sơ sinh (trong thời kỳ mang thai mẹ không tiêm phòng uốn ván)... là những nhóm nguy cơ cao mắc bệnh.
Ngoài ra, uốn ván sơ sinh có thể bị lây truyền qua dụng cụ y tế không tiệt trùng khi cắt dây rốn cho trẻ. Đây là một thể rất nặng của bệnh uốn ván, tỷ lệ không qua khỏi rất cao.
"Cần tiêm phòng vaccine, nhất là với những người có nguy cơ cao. Trẻ em phòng bệnh uốn ván từ 2 tháng tuổi với liều vaccine 6/1. Phụ nữ mang thai cần tiêm phòng uốn ván vào đúng thời điểm thai kỳ. Đặc biệt, khi bị thương, trầy xước, người dân ngay lập tức sát trùng vết thương đúng cách, tránh bịt kín vết thương và đến cơ sở y tế để được tiêm phòng kháng huyết thanh uốn ván", PGS Cường khuyến cáo những cách phòng bệnh tốt nhất.
Vị chuyên gia cũng nhấn mạnh khi lao động, sinh hoạt cần chế tiếp xúc với bùn đất, vật dụng ô nhiễm. Trường hợp phải tiếp xúc cần có biện pháp bảo hộ như đi ủng, găng tay...
Các nông trại, công trường cần có các chất tiệt trùng để sơ cứu như xà phòng, nước rửa tay sát trùng, cồn y tế và thường xuyên vệ sinh môi trường, chuồng trại. Tại cơ sở y tế, dụng cụ y tế cũng cần được tiệt trùng theo đúng quy định để tránh uốn ván rốn sơ sinh, uốn ván sản khoa.
Bộ sách “Bí ẩn hướng nội” chứa đựng nhiều thông tin và kiến thức rất hữu ích giúp bạn thấu hiểu chính mình, thoát khỏi vòng luẩn quẩn tự nghi ngờ và đánh đồng bản thân với những định kiến rập khuôn của xã hội. Để từ đó bạn học cách yêu thương và trân trọng con người hướng nội của mình.
Nhiều người cho rằng người hướng nội khá giống nhau. Họ là những người rất kiệm lời, không thích giao tiếp xã hội. Thực tế lại khác, thế giới của người hướng nội rất đa dạng.