Nhà vừa túi tiền nhưng có đáp ứng đúng nhu cầu người trẻ?

Tâm lý ngại nợ ngân hàng khiến người trẻ độc thân, gia đình trẻ giới hạn mình trong mức ngân sách mua nhà quá thấp, dù có thể khai thác nhiều công cụ tài chính để nâng tầm lựa chọn an cư.

Nhà rẻ có thể “trả đắt” dài hạn

Căn hộ đầu tiên của Tuyết Vy (31 tuổi, nhân viên marketing) nằm trong chung cư bình dân thuộc địa phận Bình Dương, nhưng cách trung tâm TP.HCM khoảng 14 km di chuyển. Thời điểm lựa chọn căn hộ đầu tay, điều duy nhất Vy quan tâm là mức giá vừa túi tiền, càng sớm sở hữu càng tốt, “xa một chút cũng chẳng sao”. Thế nhưng chỉ sau 6 tháng an cư, cảm giác phấn khởi ban đầu dần phai nhạt.

“Thời gian mình di chuyển đến nơi làm mất hơn 1 tiếng, muốn cà phê cuối tuần với bạn bè thì ngại chạy mấy chục cây số lên thành phố, giao dịch ngân hàng, gửi hàng... cái gì cũng xa”, Vy than thở.

Những bất tiện nhỏ nhặt cứ thế tích tụ. Căn hộ - nơi từng được kỳ vọng là điểm bắt đầu cho cuộc sống độc lập và ổn định, dần trở thành lựa chọn khiến Vy phân vân mỗi khi nghĩ đến tương lai.

“Giờ mình mới hiểu căn nhà đầu tiên không chỉ để ở, mà còn là nơi định hình chất lượng sống, trải nghiệm mỗi ngày và cả cảm giác thuộc về. Mình không hối tiếc vì đã mua nhà, nhưng nếu được chọn lại, bản thân sẽ nhìn xa hơn”, Vy tâm sự.

Có chung nỗi niềm với Vy, vợ chồng anh Quốc Thái (TP.HCM) cũng mua căn nhà đầu tiên tại khu vực vùng ven TP.HCM. Căn hộ 1 phòng ngủ, 1 WC với diện tích 40 m2 là lựa chọn vừa vặn tài chính hiện có của hai vợ chồng, không cần vay ngân hàng. Niềm háo hức khi có căn nhà thuộc về mình và cảm giác không cần ở trọ nuôi con khiến hai vợ chồng xuống tiền không do dự.

Tuy nhiên, mọi thứ bắt đầu thay đổi khi em bé chào đời. Không gian sinh hoạt trở nên chật chội khi phòng khách kiêm luôn khu vui chơi, nơi ngủ trưa và cả góc làm việc. Phòng ngủ lại dành riêng cho hai vợ chồng, nên ông bà vào chăm cháu cũng không có chỗ riêng tư nghỉ ngơi.

“Một căn hộ nhỏ có thể phù hợp năm đầu, nhưng sẽ thành gánh nặng về sau nếu không tính tới sự thay đổi về nhu cầu cá nhân, số lượng thành viên… Dù cố gắng linh hoạt, tôi dần nhận ra căn hộ hiện tại không thể đáp ứng nổi nhịp sống và nhu cầu thiết yếu của gia đình”, anh Thái phân tích.

Câu chuyện của Vy và gia đình anh Thái không hiếm gặp. Trong bối cảnh giá bất động sản tại các đô thị lớn leo thang, nhiều người mang tâm thế “mua được nhà là ưu tiên” mà bỏ qua yếu tố an cư lâu dài.

Theo đại diện Bộ phận Nghiên cứu thị trường Savills Việt Nam, thị trường nhà ở cho thế hệ Millennials tại Việt Nam (nhóm 25-38 tuổi, được đánh giá là có khả năng tích lũy thu nhập tốt để mua nhà), đặc biệt tại TP.HCM, hiện đối mặt nhiều thách thức. Chi phí sống ngày càng tăng cao trong khi thu nhập không bắt kịp, việc sở hữu nhà ở khu vực trung tâm trở nên bất khả thi. Người trẻ độc thân và gia đình trẻ tại TP.HCM, với khả năng tích lũy tài chính còn khiêm tốn, thường nhắm đến các căn hộ nhỏ ở khu vực ngoại ô và khá xa trung tâm. Dù giá cả hợp lý hơn, người mua có thể đánh đổi khía cạnh tiện ích hoặc phải linh hoạt hơn trong việc di chuyển.

Đây cũng là lý do giới phân tích cho rằng một căn nhà giá rẻ có thể trở nên “đắt” về dài hạn, bởi chi phí cơ hội (thời gian di chuyển, khả năng khai thác cho thuê/thanh khoản kém, thậm chí là sức khỏe tinh thần) thường không nhìn thấy ngay, nhưng sẽ tích tụ từng ngày.

Đòn bẩy tài chính dài hạn đáp ứng nhu cầu người trẻ

Tại hội thảo “Sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả - Cơ hội an cư cho người trẻ”, Bộ Xây dựng cho biết người trẻ (22-40 tuổi) đang trở thành nhóm khách hàng chủ lực trên thị trường nhà ở, thay thế dần nhóm trung niên. Riêng tại TP.HCM, có khoảng 1,6 triệu người trẻ đang có nhu cầu sở hữu nhà ở, tạo nên nguồn cầu khổng lồ cho thị trường bất động sản.

Tuy nhiên, với mặt bằng thu nhập và giá nhà hiện tại, việc mua nhà bằng tiền tích lũy gần như là bất khả thi đối với phần lớn người trẻ. Đòn bẩy tài chính là điểm tựa bắt buộc nếu muốn sở hữu nhà dưới 35 tuổi. Tuy nhiên, nhiều chương trình vay mua nhà chưa khớp với nhu cầu và điều kiện hiện có của người trẻ. Đơn cử nhiều chương trình có thời hạn vay mua nhà chỉ 15-20 năm, dẫn đến khoản trả gốc và lãi hàng tháng khá lớn, tạo áp lực lên kế hoạch tài chính cá nhân. Với những người mới lập gia đình, phải xoay xở chi phí cho con cái, học hành, sinh hoạt, chính sách này dễ khiến họ chùn chân trước giấc mơ sở hữu nhà riêng.

Để hỗ trợ người trẻ sớm an cư và có thể lựa chọn nơi ở vừa vặn nhu cầu, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, gói tín dụng ưu đãi dành cho người trẻ dưới 35 tuổi với mức lãi suất 5-6,5%/năm được nhiều ngân hàng thông qua. Tiêu biểu là chương trình cho vay mua nhà lên đến 50 năm của HDBank, lãi suất 6.5% cố định 12 tháng đầu.

Với hạn mức vay cao, người mua có thể tiếp cận bất động sản tốt hơn, phù hợp nhu cầu sống hiện đại: Gần trung tâm, đường xá thuận lợi, nhiều tiện ích thiết yếu, phù hợp lối sống năng động và nhu cầu phát triển bản thân trong dài hạn.

Theo giới phân tích, nếu được tính toán cẩn trọng, đòn bẩy tài chính không phải là gánh nặng, mà có thể trở thành công cụ giúp người trẻ mua đúng ngay từ đầu, thay vì phải đánh đổi tiện ích thiết yếu hay chấp nhận hạ thấp tiêu chuẩn sống vì mức giá.

Quay lại câu chuyện của vợ chồng anh Thái, nhờ tìm hiểu chính sách vay mua nhà mới từ HDBank, gia đình mạnh dạn chuyển sang căn hộ hai phòng ngủ trong cùng dự án. Nơi ở mới có diện tích rộng hơn, tiện ích đầy đủ, nhưng vẫn nằm trong khả năng tài chính nhờ lãi suất hợp lý và thời hạn vay dài.

“Tôi nghĩ chính sách vay mua nhà của HDBank rất thiết thực. Việc kéo dài thời gian vay giúp khoản trả góp hàng tháng dễ thở, tạo điều kiện để cả nhà duy trì mức sống ổn định mà vẫn có dư để tích lũy. Quan trọng nhất là chọn được không gian sống đúng nhu cầu, đúng mong muốn để an cư lâu dài”, anh kết luận.