|
|
Nhân sự hơn 30 tuổi đối mặt với nỗi lo thất nghiệp sau khi tự nghỉ việc hoặc bị sa thải. Ảnh minh hoạ: Phương Lâm. |
9h30 sáng, Hồng Hà (30 tuổi, quận Bình Thạnh, TP.HCM) có mặt tại phòng chờ của doanh nghiệp mới nộp hồ sơ ứng tuyển. 5 ứng viên khác đến sớm hơn cô, đã ổn định vị trí, gương mặt thể hiện sự hồi hộp khi đợi phỏng vấn cho vị trí chuyên viên chăm sóc khách hàng.
Sau khi hỏi han, Hồng Hà biết rằng cả 5 người đều ở độ tuổi 22-24, nhỏ hơn cô nhiều. Nhờ vẻ ngoài tương đối trẻ, cô khiến các ứng viên còn lại bất ngờ khi chia sẻ năm sinh của mình. Trước những lời khen trẻ trung, Hà không biết nên vui hay buồn. Tuổi tác lớn có thể là trở ngại của cô khi ứng tuyển vào vị trí này.
Đúng như dự đoán, sau một tuần từ buổi phỏng vấn, Hồng Hà nhận được lời từ chối từ phía doanh nghiệp FMCG (tiêu dùng nhanh) này. Không phục trước kết quả này, cô gặng hỏi nhà tuyển dụng và nhận được câu trả lời đáng buồn.
“Thú thật, tuổi tác của chị không phù hợp với vị trí trên. Bên em ưu tiên ứng viên trẻ trung, có thể dành nhiều thời gian hơn cho công việc”, nhân sự bộ phận HR thẳng thắn trao đổi với ứng viên sinh năm 1995.
Hồng Hà không phải trường hợp cá biệt. Nhiều nhân sự thuộc thế hệ đầu 9X gặp khó khăn khi tìm việc do nhà tuyển dụng ưu tiên ứng viên trẻ, sẵn sàng làm việc với cường độ cao và mức lương thấp. Trong khi đó, nhóm người lao động trên 30 tuổi bị "định kiến" là ít linh hoạt, khó đáp ứng yêu cầu làm thêm giờ, gắn bó dài hạn hay thích nghi với môi trường thay đổi nhanh.
Nhân sự đầu 9X bức xúc khi bị chê già
Trước Tết Nguyên đán 2025, Hồng Quang (32 tuổi, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) hoang mang khi doanh nghiệp đưa ra quyết định cắt giảm đội nhóm phát triển sản phẩm công nghệ của anh. “Ra đường” ngay trước kỳ nghỉ lễ, Quang vội vàng tìm kiếm cơ hội việc làm mới.
Song, sau hơn 2 tháng miệt mài trải CV, đi phỏng vấn, thương lượng lương thưởng, anh vẫn chưa thể ổn định công việc. Liên tục bị từ chối, Hồng Quang nhận ra tuổi tác thực sự là vấn đề lớn, cản trở anh trong quá trình này.
“Bạn không thể thức khuya, đáp ứng khối lượng công việc lớn được nữa”.
“Bạn đã có gia đình, không thể tập trung 100%, dốc toàn lực cho công việc”.
“Bạn không thể chấp nhận mức lương thấp hơn công việc cũ, mà vẫn cống hiến hết mình”.
Đó là những lý do mà Hồng Quang nhận được từ các doanh nghiệp sau nhiều vòng phỏng vấn. Nhân sự này thừa nhận khó chấp nhận mức thu nhập thấp vì còn phải trang trải sinh hoạt phí cho gia đình nhỏ ở thời điểm này.
Tuy nhiên, anh khẳng định vẫn có thể tăng ca, đáp ứng khối lượng công việc lớn và tập trung cho công ty. Thậm chí, anh còn tự đánh giá bản thân có điều kiện để tập trung vào doanh nghiệp hơn một số nhân sự trẻ “chân trong chân ngoài”.
“Tôi có kinh nghiệm, thái độ làm việc và khả năng cống hiến cao. Không thể dựa vào tuổi tác để kết luận về năng lực của tôi”, nhân sự sinh năm 1993 nói.
 |
| Hà My vẫn chưa tìm thấy bến đỗ mới trong lĩnh vực hành chính - nhân sự sau khi nghỉ việc. |
Tương tự, chuyên viên hành chính - nhân sự Hà My (30 tuổi, TP Thủ Đức, TP.HCM) cũng rơi vào thế khó sau khi xin nghỉ việc tại công ty cũ. Nhận thấy thị trường lao động không có nhiều vị trí phù hợp, My quyết định tự đăng bài giới thiệu bản thân trên mạng xã hội việc làm.
Mặc dù bài viết của cô nhận về lượt tương tác lớn, số lượng nhà tuyển dụng tìm đến chỉ đếm trên đầu ngón tay. Thậm chí, Hà My còn nhận ra nhiều người nhanh chóng thay đổi thái độ, tìm cách từ chối khéo khi cô tiết lộ tuổi tác.
Khi lựa chọn theo đuổi lĩnh vực hành chính - nhân sự, cô từng cho rằng ngành nghề của mình không chịu ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố tuổi tác, tạo điều kiện gắn bó lâu dài. Tuy nhiên, thực tế chứng minh điều ngược lại.
Theo Hà My, phần lớn doanh nghiệp hiện nay yêu cầu chuyên viên hành chính - nhân sự đảm nhiệm thêm các công việc liên quan đến marketing nội bộ hay chăm sóc khách hàng.
“Những đầu việc này có thể cần người trẻ trung, nhanh nhẹn, linh hoạt trong việc đối nội, đối ngoại hơn tôi. Tôi sợ rằng ‘lời nguyền’ thất nghiệp ở tuổi 30 sẽ xảy ra với mình”, My thừa nhận.
Doanh nghiệp ngại tuyển người hơn 30 tuổi
Từ phía doanh nghiệp, Trần Kiên (quận 7, TP.HCM), phó giám đốc một start-up trong lĩnh vực cư trú, cho biết luôn ưu tiên tuyển dụng người trẻ. Độ tuổi trung bình của nhân sự dưới quyền Kiên hiện nay là 25.
Nhìn chung, phó giám đốc này hạn chế chiêu mộ nhân sự trên 30 tuổi. Đặc thù lĩnh vực của anh là vận hành các căn hộ, homestay và airbnb trên nền tảng, ứng dụng quản lý, đặt phòng, đòi hỏi nhân sự phải thành thạo công nghệ.
Đó là lý do chính Trần Kiên luôn ưu tiên ứng viên trẻ trung trong quá trình tuyển dụng. Bên cạnh đó, phó giám đốc này cũng thẳng thắn chia sẻ rằng quỹ lương thưởng của start-up vẫn còn hạn chế.
Đơn vị của anh không đủ khả năng đáp ứng mức lương kỳ vọng của nhân sự có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề.
“Người trẻ không đòi hỏi mức thu nhập cao, trân trọng cơ hội được học hỏi, sẵn sàng ‘bán mình cho tư bản’ trong giai đoạn đầu của sự nghiệp”, Trần Kiên nói.
 |
| Doanh nghiệp ưu ái ứng viên trẻ tuổi, sẵn sàng đào tạo từ đầu. Ảnh minh hoạ: Phương Lâm. |
Tương tự, Mỹ Anh (quận Hoàng Mai, Hà Nội), trưởng phòng nhân sự của một doanh nghiệp marketing, cũng ưu tiên tuyển dụng nhân sự từ 20-28 tuổi cho các phòng ban. Cô thường thẳng tay loại các hồ sơ của ứng viên trên 30 tuổi từ vòng duyệt CV.
Trưởng phòng này cho biết người lao động lớn tuổi khó đáp ứng các yêu cầu như OT liên tục, thức đêm hoàn thành công việc hay online 24/7.
Theo Mỹ Anh, số năm kinh nghiệm không còn là ưu tiên hàng đầu trong quá trình tuyển dụng. Chính sách chiêu mộ của doanh nghiệp cô là “thà đào tạo từ đầu còn hơn uốn nắn lại”.
“Nhân sự sinh năm 2000 đã đóng vai trò trưởng nhóm tại công ty tôi. Điều này cho thấy mức độ trẻ hoá của người lao động trong lĩnh vực này”, trưởng phòng nhân sự chia sẻ.
Hơn nữa, khi chiêu mộ nhân sự lớn tuổi, có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề, Mỹ Anh thường nhận về nhiều yêu cầu, đòi hỏi cao. Lương thưởng, chính sách đãi ngộ và thời gian làm việc là những yếu tố được nhóm nhân viên này quan tâm.
“Dù chưa biết năng lực thực tế như thế nào, chúng tôi đã phải trả mức lương cao cho họ. Đây là rủi ro cho doanh nghiệp”, Mỹ Anh giải thích.
3 ác mộng tài chính thường trực của người trẻ
Nhiều người trẻ hiện phải đối mặt với 3 vấn đề tài chính chính: thiếu hụt tiền bạc do chi tiêu vượt kế hoạch trước các cám dỗ mua sắm trực tuyến; lâm vào nợ nần vì sử dụng thẻ tín dụng và các hình thức vay tiêu dùng dễ dãi; và làm việc quần quật nhưng không đạt được mục tiêu tài chính đề ra. Để giải quyết những vấn đề này, cuốn sách Làm chủ tiền bạc từ khi còn đi học của TS Vũ Minh Tú cung cấp các phương pháp quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, giúp người trẻ kiểm soát chi tiêu, tránh nợ nần và đạt được mục tiêu tài chính.
