Tối 7/6, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an thông tin về việc khởi tố, bắt giam ông Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Y tế) về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Liên quan vụ án, các ông Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng KH&CN, cựu Chủ tịch Hà Nội) và Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng KH&CN) bị áp dụng biện pháp tố tụng như trên về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Ba bị can trên được xác định có nhiều sai phạm trong quá trình cấp phép lưu hành, quản lý, sử dụng đề tài sản phẩm kit xét nghiệm của Công ty Việt Á.
Gây thất thoát tài sản Nhà nước
Động thái khởi tố, bắt giam ông Nguyễn Thanh Long và Chu Ngọc Anh diễn ra vài giờ sau khi 2 ông này bị cách chức, bãi nhiệm chức vụ. Trước đó, ngày 6/6, ông Tạc đã bị Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức buộc thôi việc.
 |
| Từ trái qua là các bị can Chu Ngọc Anh, Nguyễn Thanh Long, Phạm Công Tạc. |
Theo Bộ Công an, ông Nguyễn Thanh Long đã làm trái các quy định của pháp luật trong việc cấp số đăng ký lưu hành, hiệp thương giá và kiểm tra giá hiệp thương kit xét nghiệm Covid-19. Hành vi này gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản Nhà nước.
Còn theo Ban công tác đại biểu của Quốc Hội, ông Long thiếu kiểm tra, giám sát, can thiệp, tác động, hỗ trợ Công ty Việt Á trong quá trình cấp sổ đăng ký lưu hành tạm thời và chính thức, hiệp thương giá và kiểm tra giá hiệp thương đối với kit xét nghiệm để việc ban hành thông báo giá, các sinh phẩm trang thiết bị y tế chẩn đoán nCoV trái quy định.
Trước đó, hôm 25/5, Bộ Công an cũng khởi tố ông Nguyễn Huỳnh (thư ký ông Nguyễn Thanh Long thời kỳ ông Long làm Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế) khi cơ quan điều tra xác định quá trình Bộ Y tế tiếp nhận, thẩm định hồ sơ xin cấp số đăng ký lưu hành kit xét nghiệm cho Công ty Việt Á, theo đề nghị của Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty Việt Á), ông Huỳnh đã lợi dụng vai trò thư ký ông Long, giới thiệu, can thiệp và tác động đến ông Nguyễn Minh Tuấn (Vụ trưởng Vụ Trang Thiết bị & Công trình y tế) trình, ký đề xuất Bộ Y tế ban hành quyết định cấp số đăng ký lưu hành kit cho Việt Á trái pháp luật.
Trong vụ án này, ông Chu Ngọc Anh đã có hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong việc giao, quản lý, sử dụng đề tài khoa học và công nghệ cấp quốc gia nghiên cứu, chế tạo kit xét nghiệm Covid-19. Ông Phạm Công Tạc có sai phạm trong việc quản lý, sử dụng đề tài này. Việc làm của ông Chu Ngọc Anh và Phạm Công Tạc gây thất thoát, lãng phí tài sản Nhà nước.
 |
| Cảnh sát xuất hiện tại nhà ông Long vào sáng 7/6. Ảnh: Hoàng Hoa. |
Vướng lao lý vì kit của Việt Á
Việc điều tra đại án xảy ra tại Công ty Việt Á và các đơn vị khởi đầu bằng việc Bộ Công an tổ chức khám xét 16 địa điểm tại Hà Nội, TP.HCM, Hải Dương, Bình Dương, Long An... vào ngày 10/12/2021. Một tuần sau đó, cơ quan điều tra khởi tố nhóm bị can đầu tiên của vụ án, trong đó có ông Phan Quốc Việt.
Kết quả điều tra cho thấy Công ty Việt Á do Phan Quốc Việt thành lập. Tháng 3/2020, sau khi Hội đồng Khoa học và Công nghệ quốc gia thông qua, Bộ Y tế đã cấp phép đăng ký lưu hành cho sản phẩm kit xét nghiệm của Việt Á.
Sau đó, Phan Quốc Việt và thuộc cấp lợi dụng tính cấp bách về nhu cầu thiết bị xét nghiệm của các địa phương trên cả nước, thỏa thuận để Công ty Việt Á cung cấp sản phẩm cho các đơn vị sử dụng trước, sau đó mới hợp thức thủ tục đấu thầu theo hình thức chỉ định thầu rút gọn.
 |
| Trong đại án Việt Á, hơn 40 bị can đã bị Bộ Công an và công an các địa phương khởi tố. |
Theo lời khai của các cựu nhân viên Việt Á, doanh nghiệp đã chi rất nhiều tiền cho các đơn hàng mua bán kit xét nghiệm hay thiết bị y tế khác với các đối tác. Số tiền chuyển bao nhiêu phụ thuộc số lượng hàng đặt, ít khoảng 500 triệu đồng, nhiều khoảng 100 tỷ đồng.
Tại họp báo Chính phủ chiều 4/6, khi đề cập dòng tiền trong vụ Việt Á, trung tướng Tô Ân Xô (Chánh văn phòng Bộ Công an) cho biết bị can Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty Việt Á) khai đã thu lãi 4.000 tỷ đồng và chi "bôi trơn" khoảng 800 tỷ đồng.
Hiện nay, vụ án Công ty Việt Á câu kết thổi giá kit xét nghiệm Covid-19 được đưa vào diện Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi và chỉ đạo.
