Cả đậu mùa và thủy đậu đều được phòng ngừa bằng cách tiêm vaccine. Ảnh: Freepik. |
Đậu mùa và thủy đậu đều là bệnh truyền nhiễm khiến người bệnh phát ban, xuất hiện các nốt mụn nước và gây ra những tổn thương trên da. Bệnh có khả năng lây nhiễm nhanh và tạo thành dịch.
Đậu mùa và thủy đậu đều lây truyền qua dịch tiết đường hô hấp hoặc tiếp xúc với tổn thương da hay qua các đồ dùng cá nhân có dịch tiết của bệnh nhân.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), việc phát hiện những vết phát ban giống bệnh đậu mùa trên xác ướp Ai Cập cho thấy bệnh đậu mùa đã tồn tại ít nhất 3.000 năm. Bệnh đậu mùa được mô tả lần đầu tiên trong y văn Trung Quốc vào thế kỷ thứ IV.
Trong khi đó, thủy đậu lần đầu được ghi nhận từ năm 430 Trước Công nguyên. Đến năm 1767, một bác sĩ người Anh đã chứng minh thủy đậu khác với bệnh đậu mùa.
Theo Medical News Todays, nhiều người mắc bệnh thủy đậu có thể qua khỏi nhưng tỷ lệ tử vong cao, khoảng 30%. Trong khi đó, tỷ lệ tử vong khi mắc bệnh thủy đậu là 0,1%.
Năm 1980, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố đã loại trừ bệnh đậu mùa. Lần bùng phát đậu mùa cuối cùng ở Mỹ xảy ra vào năm 1949.
Ngoài ra, thủy đậu và đậu mùa cũng có nhiều điểm khác biệt về tác nhân gây bệnh, thời gian ủ bệnh cũng như các triệu chứng:
Đặc điểm | Thủy đậu | Đậu mùa |
Tác nhân gây bệnh | Virus Varicella Zoster (Virus Herpes) | Virus Variola (Virus Pox) |
Thời gian ủ bệnh | 10 - 21 ngày | 7 - 14 ngày |
Triệu chứng | Đau nhức cơ thể, cảm cảm thấy khó khăn khi cử động | Sốt, mệt mỏi, chán ăn |
Nốt phát ban | Nốt mụn giống bóng nước, dễ vỡ và gây nhiễm trùng. Xuất hiện nhiều đợt khác nhau | Nốt mụn nhỏ, lượng dịch ít. Vết mụn, loét xuất hiện khắp cơ thể cùng lúc |
Vị trí phát ban | Nốt ban xuất hiện thành cụm ở mặt, bụng, lưng, rải rác ở tay, ngực rồi lan sang các vùng vùng khác kể cả mí mắt, miệng và bộ phận sinh dục | Nốt ban tập trung ở vùng tay, chân. Ban đầu có những chấm nhỏ ở lưỡi và khoang miệng |
Thời điểm sốt | Sốt theo từng đợt mụn nước | Sốt sẽ giảm khi phát ban và có thể xuất hiện lại khi nốt mụn hình thành mủ và tiết dịch |
Mức độ nghiêm trọng | Thủy đậu ít nguy hiểm hơn với đậu mùa | Đậu mùa gây nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong |
Tỷ lệ mắc bệnh | Bệnh thủy đậu còn khá phổ biến | Bệnh đậu mùa dường như đã đã không còn xuất hiện. |
Gen Z quan tâm đến thế giới nội tâm nhiều hơn trước
Nguyễn Đoàn Minh Thư, tác giả của cuốn sách Hành tinh của một kẻ nghĩ nhiều là một người trẻ, một Gen Z sinh năm 2000. Cô tốt nghiệp cử nhân chuyên ngành Tâm lý tại Đại học East Anglia và hiện làm thực tập sinh tư vấn tâm lý cho Bộ Y tế Anh (National Health Service). Minh Thư cho biết câu chuyện được viết từ chính trải nghiệm của cô và nhấn mạnh mỗi người chỉ có thể cảm thấy hạnh phúc và bình yên khi hiểu chính mình.