Tuần trước, Wang Yue mua một chiếc quần tất. Cô quyết định làm điều mà nhiều phụ nữ trẻ Trung Quốc vẫn thường làm: chụp ảnh và chia sẻ trải nghiệm trên ứng dụng phong cách sống Xiaohongshu.
"Tôi và bạn bè đều mặc những chiếc quần tất này. Quần trông rất tự nhiên. Các chị em tin tưởng mua nhé!", Wang viết, đính kèm theo đó là hình ảnh mình và một vài người bạn cùng mặc quần tất.
Cô gái 19 tuổi cho rằng chia sẻ của mình có thể giúp những người tiêu dùng khác cân nhắc chọn mua sản phẩm. Nhưng không, những bình luận và tin nhắn phản hồi khiến cô kinh hoàng.
"Anh có thể xem thêm chân của em không?"; "Em đã quan hệ tình dục chưa?"... Chỉ vài giờ sau khi đăng bài, hộp thư đến của cô nữ sinh tràn ngập tin nhắn gạ tình, quấy rối như vậy.
 |
| Hình ảnh quần tất do Wang đăng tải trên Xiaohongshu. |
Wang chỉ có khoảng 100 người theo dõi trên Xiaohongshu, cô không hề biết bài đăng của mình lại có thể tiếp cận đến những người dùng nam giới lạ mặt. Những tin nhắn khiếm nhã khiến cô tổn thương và khó chịu.
"Tôi đã sốc và lo lắng suốt cả ngày. Việc những người đàn ông đó xem hình ảnh của tôi với suy nghĩ tình dục khiến tôi phát ốm", Wang nói với Sixth Tone.
Wang không phải cô gái duy nhất bị quấy rối trên Xiaohongshu.
Trong nhiều năm qua, nền tảng này được cho là nơi hiếm hoi thân thiện với phụ nữ trên Internet Trung Quốc, giúp họ trao đổi về mẹo về thời trang, làm đẹp và du lịch mà không cần lo lắng bị đàn ông lạm dụng. Khoảng 140-180 triệu người dùng nữ hoạt động trên nền tảng này hàng tháng.
Nhưng trong những tháng gần đây, điều đó đã thay đổi. Nhiều người dùng khẳng định Xiaohongshu đã biến tướng, không còn duy trì được tính lành mạnh như trước đây. Quấy rối tình dục, phán xét tiêu cực - những điều từng tương đối khan hiếm - giờ ngày càng trở nên phổ biến.
Một số người cho rằng các chính sách của Xiaohongshu chính là yếu tố trực tiếp góp phần tạo nên sự thay đổi này.
Trục quay vòng quanh nam giới
Được thành lập vào năm 2013, Xiaohongshu - cái tên có nghĩa là "cuốn sách nhỏ màu đỏ" - bước đầu tạo dựng được thành công trong việc thu hút phái nữ tại Trung Quốc. Tại đây, người dùng có thể chia sẻ kinh nghiệm mua sắm, làm đẹp và du lịch, đồng thời mua hàng trực tiếp từ ứng dụng.
Do tập trung vào xu hướng thời trang và làm đẹp, 90% người dùng của Xiaohongshu là phụ nữ (theo báo cáo vào năm 2021).
Zhu, một người dùng Xiaohongshu lâu năm ở Thượng Hải, cho biết: "Đôi khi, một phụ nữ chia sẻ về việc gây gổ với bạn trai của mình và những chị em khác sẽ thể hiện sự động viên, đồng cảm. Nền tảng này từng có tình chị em như vậy".
Nhiều cô gái khác đổ xô đến Xiaohongshu để thoát khỏi bầu không khí độc hại trên các mạng xã hội khác của Trung Quốc. Weibo, nền tảng giống với Twitter, bị chỉ trích mạnh mẽ trong những năm gần đây do chứa quá nhiều nội dung phản đối nữ quyền.
Nhưng trên thực tế, một thời gian dài qua, Xiaohongshu đã không còn là nơi trú ẩn an toàn dành cho phụ nữ.
Theo Sixth Tone, vào năm 2020, Xiaohongshu được cho là đã áp dụng một chiến lược mới nhằm thu hút nhiều người dùng nam giới. Công ty đẩy mạnh quảng bá các nội dung và gian hàng do nam giới sáng tạo.
Tháng 9/2021, Xiaohongshu chạy một chiến dịch quảng cáo trên Hupu - nền tảng tin tức thể thao dành cho đàn ông Trung Quốc - với nội dung: "Những cô gái đẹp đều có mặt ở đây, trên Xiaohongshu. Bạn có thể thoải mái ngắm nhìn mà không tốn bất kỳ khoản tiền nào!".
Chưa hết, công ty còn tiếp tục quảng cáo trên diễn đàn Baidu Tieba của nam giới: "Những người mẫu xe hơi gợi cảm và người đẹp sành điệu đang chờ bạn".
 |
| Màn hình điện thoại hiển thị giao diện của Xiaohongshu. Ảnh: IC. |
Những quảng cáo nêu trên làm dấy lên cơn thịnh nộ của người dùng nữ trên Xiaohongshu. Yu, một sinh viên 22 tuổi đến từ thành phố Tây An, cho biết cô đặt câu hỏi liệu nền tảng này có còn là một môi trường an toàn cho phụ nữ?
"Những quảng cáo của Xiaohongshu hoàn toàn làm nhục chúng tôi", cô nói.
Sau loạt quảng cáo gây tranh cãi, Xiaohongshu lên tiếng xin lỗi. Công ty nói rằng đó là những sản phẩm được đăng lên bởi một agency đối tác, hiện không còn hợp đồng làm việc.
Nhưng dù giải thích ra sao, Xiaohongshu vẫn bị chỉ trích và phàn nàn với tình trạng quấy rối gia tăng chóng mặt. Theo tính toán, đến hiện tại, nền tảng này có đến 30% người dùng là nam giới.
"Số lượng lớn người dùng nam giới khiến Xiaohongshu trở nên độc hại. Tôi không còn cảm thấy thoải mái khi chia sẻ cuộc sống cá nhân của mình trên nền tảng này nữa. Tôi sợ bị quấy rối.
Trước đây, khi một người dùng nữ đăng ảnh chụp trang phục, các bình luận thường rất hài hòa. Nhưng mọi thứ đã thay đổi sau khi người dùng nam tràn vào. Một lần, người bạn của tôi đăng ảnh selfie, một gã đàn ông còn trực tiếp bình luận ‘Bao tiền một đêm?’", Zhu kể.
Tràn ngập ảnh khiêu dâm
Trong những tháng gần đây, Xiaohongshu đối mặt với nhiều cáo buộc nghiêm trọng khi cho phép xuất hiện hình ảnh hở hang của phái nữ, trong đó có cả trẻ vị thành niên.
Tháng 12/2021, các phóng viên của đài truyền hình quốc gia Trung Quốc CCTV phát hiện ra rằng khi họ đăng ký Xiaohongshu với tư cách là một người dùng nam 20 tuổi, ứng dụng sẽ chủ động đề xuất một số lượng lớn hình ảnh khiêu dâm của phụ nữ và trẻ em gái.
Theo CCTV, Xiaohongshu hiển thị các video đã được đăng tải bởi trẻ vị thành niên và có cảnh quay về bộ phận nhạy cảm. Nhiều nam giới bình luận dưới những video này với lời lẽ quấy rối, lạm dụng.
Xiaohongshu bị phạt 300.000 nhân dân tệ (tương đương 47.300 USD) sau cuộc điều tra nói trên. Công ty đổ lỗi do các do trục trặc trong thuật toán của nền tảng và cho biết đang tăng cường giám sát nội dung có thanh thiếu niên.
"Chúng tôi muốn làm rõ rằng một số nội dung được đề cập trong các báo cáo đó đã được thu hồi và xử lý", một đại diện của Xiaohongshu nói với Sixth Tone.
Tuy nhiên, trên thực tế, các vấn đề này vẫn còn tồn tại.
Mới đây, Sixth Tone lặp lại thử nghiệm của CCTV bằng việc đăng ký tài khoản trên Xiaohongshu với tư cách là một nam giới 25 tuổi, chọn 4 sở thích là mối quan hệ, trường đại học, nghệ thuật và vlog cuộc sống.
Nền tảng ngay lập tức hiển thị hình ảnh của những cô gái trẻ, chỉ 2/30 bức ảnh là đàn ông. Khi nhấp vào ảnh của một số phụ nữ, Xiaohongshu bắt đầu đề xuất nhiều hình ảnh khiêu dâm hơn. Các phần bình luận dưới hình ảnh có chứa nội dung xúc phạm được đăng bởi người dùng nam.
 |
| Một cô gái chụp ảnh với linh vật của Xiaohongshu tại hội chợ ở Hàng Châu ngày 29/10/2021. Ảnh: VCG. |
Wang, cô gái bị quấy rối sau khi đăng ảnh về chiếc quần tất, không chắc liệu Xiaohongshu có giới thiệu bài đăng của mình cho những người đàn ông mới đăng ký hay không. Cô cho rằng việc người dùng không thể cài đặt đối tượng hiển thị hình ảnh khiến Xiaohongshu trở nên nguy hiểm.
"Tôi luôn thích Xiaohongshu vì phần lớn người dùng là nữ, họ thường rất tốt và tích cực. Tuy nhiên, giờ đây, dưới mỗi hình ảnh chụp quần tất hay giày cao gót đều tràn lan bình luận quấy rối. Tôi sẽ không bao giờ đăng nội dung nào như vậy nữa", Wang nói.
