Khi Lyndall Heather, 28 tuổi, mắc Covid-19 lần thứ ba trong năm nay, ban đầu cô không tin mình bị nhiễm bệnh. Chỉ 6 tuần sau lần mắc Covid-19 thứ hai, nữ y tá ở Darwin, Australia, tiếp tục bị lây virus. Lần thứ 3 miễn dịch khiến cô không phải xét nghiệm vì các triệu chứng không rõ ràng.
“Tôi chỉ nghĩ điều đó rất khó xảy ra, có lẽ chỉ là cảm lạnh”, Lyndall nói.
Nhưng sức khỏe của cô ngày càng yếu đi. Lyndall xét nghiệm PCR và phát hiện mình nhiễm chủng nCoV mới.
“Ngay cả người quản lý của tôi cũng thấy khó hiểu. Tôi đoán mọi thứ liên tục thay đổi nên mới bị như vậy”, nữ bệnh nhân chia sẻ với ABC News.
Điều đáng lo hơn cả là các triệu chứng Covid-19 kéo dài như mệt mỏi, sương mù não. Lyndall lo lắng lần tái nhiễm mới nhất sẽ khiến các di chứng này thêm trầm trọng. Cô nói: “Tôi cảm thấy mình không thể mắc Covid-19 lần thứ 4, nhưng đã 3 lần rồi. Đây là cơ hội tốt cho virus tấn công tôi lần nữa”.
Lyndall Heather mắc Covid-19 ba lần trong năm 2022. Ảnh: ABC News. |
Tái mắc Covid-19 phổ biến thế nào?
Lyndall Heather là một trong số hàng nghìn người Australia đang phải chiến đấu với tình trạng tái mắc Covid-19 nhiều lần. Và họ rất khó tìm thấy những số liệu đáng tin cậy về hiện tượng này. Việc đếm số lần tái nhiễm chủ yếu dựa vào dữ liệu tự báo cáo được gửi đến các sở y tế mỗi tiểu bang khi ai đó làm xét nghiệm. Nhưng những con số này không ai đảm bảo nó chính xác đến đâu.
Lần nhiễm nCoV thứ hai, Lyndall không có triệu chứng và chỉ được phát hiện bằng xét nghiệm thông thường ở nơi làm việc. Giới chức y tế cho rằng số người Australia thực sự nhiễm bệnh cao hơn rất nhiều con số đã công bố. Các bang bị ảnh hưởng nặng nề nhất như New South Wales, Victoria có số liệu sơ bộ về những đợt tái nhiễm lên đến hàng chục nghìn.
Các bang khác, như Tasmania, gần đây mới bắt đầu theo dõi ca tái nhiễm hoặc như với Queensland, hoàn toàn không theo dõi.
Mặc dù thiếu dữ liệu định lượng, ABC News cho biết số lượng câu hỏi gửi đến cho tòa soạn về vấn đề này chứng tỏ rất nhiều người dân Australia đang chiến đấu với lần mắc Covid-19 thứ hai, thậm chí thứ ba. Đây cũng là điều phổ biến ở nhiều quốc gia, nhất là khi hiệu quả của vaccine bước vào thời kỳ suy yếu, biến chủng mới ngày càng tiến hóa tinh vi hơn.
Một nghiên cứu chỉ ra độ tuổi và giới tính của Lyndall Heather thuộc nhóm có nguy cơ tái mắc cao nhất. Ảnh: ABC News. |
Chúng ta biết gì về tái nhiễm trên toàn cầu?
Một nghiên cứu kéo dài hai năm ở tỉnh Vojvodina của Serbia cho thấy làn sóng tái nhiễm gia tăng mạnh mẽ kể từ sau khi Omicron xuất hiện vào đầu năm 2022.
Nhà dịch tễ học John Ioannidis, Đại học Stanford, đồng tác giả của nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Lancet Regional Health - Europe cho biết công trình này là nỗ lực nhằm chống lại tình trạng thiếu tài liệu về tái nhiễm. "Rõ ràng là số ca tái nhiễm, cũng giống ca mắc mới, bị đánh giá thấp. Rất nhiều trường hợp mắc mới có thể là lần nhiễm thứ hai và điều này chưa được ghi nhận", Giáo sư Ioannidis nói.
Kết quả từ cuộc nghiên cứu cũng rất đáng kinh ngạc.
Trong số 13.792 ca tái nhiễm được ghi nhận tại tỉnh Vojvodina từ tháng 3/2020 đến tháng 1/2022, gần 87% xảy ra trong tháng 1. Hầu hết ca mắc Covid-19 tới 3 lần xảy ra sau tháng 10/2021, thời điểm sau khi Omicron phát tán mạnh.
Nó làm sáng tỏ dữ liệu về khả năng lan truyền bùng nổ của Omicron khi chủng này xâm nhập vào cộng đồng. Dữ liệu cho thấy chủng BA.1 Omicron ban đầu có khả năng lây lan gấp 3 lần so với nCoV ban đầu.
Giáo sư Ioannidis nhấn mạnh điều này có thể tiếp tục ở các chủng BA.4 và BA.5 đang chiếm ưu thế ở nhiều quốc gia. Trong khi đó, những chuyên gia khác nhận định chủng phụ BA.5 có nhiều khả năng né tránh miễn dịch từ những lần nhiễm trước đó. Hậu quả là chúng ta chứng kiến nhiều bệnh nhân tái mắc chỉ sau vài tuần khỏi Covid-19. Điều này vốn chưa từng xảy ra hoặc rất hiếm trước đây. Cũng vì điểm này, Australia đã rút ngắn đáng kể thời gian xem xét một người có phải tái nhiễm hay không từ 12 tuần xuống còn 4 tuần.
Giới chức và chuyên gia Australia đã giảm khoảng thời gian xem xét một người có phải tái mắc Covid-19 hay không do khoảng cách giữa hai lần mắc bệnh ngày càng rút ngắn. Ảnh: ABC News. |
Ai đang bị tái nhiễm?
Nghiên cứu của Serbia cho thấy những bệnh nhân tái nhiễm đa số đều là người trẻ, phụ nữ và nhân viên y tế. Lực lượng lao động y tế của Australia chủ yếu là nữ và lao động trung bình ở độ tuổi từ 20 đến 34. Điều đó có nghĩa những người như Lyndall - y tá 28 tuổi - là một số người có khả năng bị tái nhiễm cao nhất.
Giáo sư Ioannidis cũng tiết lộ tần suất xét nghiệm Covid-19 thường xuyên hơn cho thanh niên đang làm việc và nguy cơ cao đã phản ánh trong các con số. Điều này càng cho thấy những người trẻ có mức độ phơi nhiễm cao hơn nhiều, nhưng nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng cho dân số nói chung vẫn là rất thấp.
Theo New York Times, nhiễm Omicron tạo ra phản ứng miễn dịch yếu hơn và có vẻ như nó sẽ nhanh chóng suy yếu so với các biến chủng trước đó. Xét từ góc độ miễn dịch, việc nhiễm biến chủng không có nhiều khả năng bảo vệ chống lại lây nhiễm chủng khác khiến nguy cơ chúng ta tái mắc sau 3-4 tháng là điều rất dễ xảy ra.
Tin tốt trong tình hình hiện nay là hầu hết người tái mắc đều không bị ốm nặng. Ít nhất ở thời điểm này, nCoV vẫn chưa có cách nào vượt qua được hoàn toàn hệ thống miễn dịch.