Buổi tối buồn ở Milan khép lại trên khuôn mặt lưng tròng nước mắt của Gianluigi Buffon. Người chiến binh huyền thoại không còn cơ hội tham dự một kỳ World Cup nào nữa. Cả đất nước Italy như chìm vào bóng tối, nuối tiếc xen lẫn cay đắng.
Đây đã là lần thứ 3 Azzurri không thể tham dự ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh. Nhưng so với 2 lần vắng mặt trước (1930 – không tham dự và 1958 – không vượt qua vòng loại), cú sốc tại San Siro đau đớn và tốn giấy mực hơn rất nhiều.
Đừng khóc cho Italy
Thất bại trước Thụy Điển ở lượt trận play-off chẳng khác nào cú knock-out quyết định vào cả nền bóng đá Italy. Sự trỗi dậy của Juventus tại Champions League hay màn trình diễn đáng xem của Azzurri tại Euro 2016 chỉ như ánh hào quang le lói và không đủ để khỏa lấp bước thụt lùi đáng báo động của nền bóng đá từng đứng trên đỉnh thế giới.
Italy lúc này không xứng khoác lên mình tấm áo của một đại gia. Ngay cả khi vượt qua vòng đấu vớt để có mặt tại Nga vào mùa hè sang năm, chẳng ai dám chắc đoàn quân thiên thanh không lặp lại chuỗi thành tích bết bát ở vòng bảng của 2 kỳ World Cup gần nhất.
 |
| Một Italy quá già cỗi đã đến lúc cần được thay thế? Ảnh: Getty Images. |
Ở tầm thấp hơn, cái tên Italy gần như vắng bóng ở các sân chơi tầm cỡ châu lục và thế giới dành cho lứa trẻ. Ngoại trừ thủ thành Gianluigi Donnarumma hay trung vệ Daniele Rugani, bóng đá xứ sở mỳ ống gần như không giới thiệu nổi tài năng thật sự triển vọng nào suốt nhiều năm qua.
Nhìn sang những ông lớn khác như Đức, Pháp hay Anh, người Italy chắc chắn không tránh khỏi ánh mắt ganh tị. Biết đến bao giờ Azzurri mới lại sở hữu dàn hảo thủ lẫy lừng thuở nào như Paolo Maldini, Alessandro Nesta, Gianluigi Buffon, Alessandro Del Piero, Filippo Inzaghi…
Một Serie A kém sức cạnh tranh, mục nát bởi vấn nạn dàn xếp tỷ số và những toan tính chính trị chưa thể trở thành mảnh đất màu mỡ ươm mầm các tài năng trẻ. Có lẽ đã đến lúc Liên đoàn bóng đá Italy cần một cuộc cách mạng thực sự sâu rộng.
FIFA cần cầu cứu công nghệ VAR
Trở lại với trận lượt về tại Milan, chỉ trong vòng 45 phút đầu tiên, vị trọng tài chính Antonio Mateu Lahoz đã bỏ qua tới 3 tình huống có thể thổi phạt đền. Nếu công nghệ VAR (Video Assistant Referee – trọng tài được phép tạm dừng trận đấu để theo dõi lại video quay chậm tình huống gây tranh cãi) được áp dụng, “ông vua sân cỏ” người Tây Ban Nha có lẽ không phải đối mặt với những quyết định khó xử và nhiều ý kiến chỉ trích đến thế sau trận.
Công nghệ VAR đã chứng minh được tầm quan trọng khi liên tiếp được áp dụng ở nhiều giải đấu lớn khắp năm châu. Bản thân các giải đấu trẻ của FIFA cũng đã thử nghiệm khá thành công công nghệ mang bước đột phá này.
Nếu VAR được sử dụng sớm hơn, cụ thể ở vòng loại World Cup, Mỹ hay Bắc Ireland có lẽ đã không phải chịu cảnh ấm ức bị loại bởi những “bàn thắng ma” hay tình huống thổi phạt đền tưởng tượng.
 |
| Nếu VAR được sử dụng ở vòng loại World Cup, tuyển Bắc Ireland có lẽ không phải chịu quả phạt đền gây tranh cãi. Ảnh: Getty Images. |
Tất nhiên, công nghệ VAR sẽ khiến bóng đá ít nhiều mất đi tính hấp dẫn bởi nhận định chủ quan của con người sẽ dựa dẫm vào máy móc nhiều hơn. Nhưng cũng nhờ vậy, các trận đấu sẽ trở nên sạch và công bằng hơn.
Những hình ảnh Frank Lampard ôm đầu bởi bàn thắng bị cướp vào lưới tuyển Đức tại World Cup 2010 hay nỗi ức chế lên đến đỉnh điểm của Italy hay Tây Ban Nha khi đối đầu với chủ nhà Hàn Quốc tại World Cup 2002 có lẽ sẽ hiếm tái diễn ở sân chơi hấp dẫn nhất hành tinh.
Thay đổi thể thức play-off
Không thể phủ nhận các trận play-off thường chứa đựng yếu tố căng thẳng, kịch tính và vỡ òa cảm xúc sau tiếng còi mãn cuộc. Tuy nhiên ở vòng loại World Cup 2018, rất nhiều trận đấu trở nên nhàm chán bởi những chiến thuật mang nặng tính toán.
Ngoại trừ chiến thắng tưng bừng 4-1 của Croatia trước Hy Lạp ở lượt đi, các trận đấu còn lại đều chứng kiến kịch bản khô hạn bàn thắng. Thống kê cho thấy, có tới 6 trận kết thúc với tỷ số hòa 0-0 và 2 trận khác chỉ có vỏn vẹn 1 pha lập công.
Nỗi sợ hãi gục ngã trước ngưỡng cửa thiên đường khiến Italy, Thụy Điển, Thụy Sỹ, Australia, Peru, Honduras… đều lựa chọn cho mình lối đá quá chặt chẽ.
Theo chuyên gia Mark Ogden của ESPN, FIFA hoàn toàn có thể thay đổi thể thức play-off để các trận đấu trở nên hấp dẫn hơn. Đơn cử như chỉ thi đấu duy nhất một lượt trận ở sân vận động trung lập hoặc một giải đấu mini để tìm ra những đội bóng xứng đáng giành vé nhất.
